PO i Nowoczesna zaskarżają ustawę o TK

Platforma Obywatelska zaskarży dziś ustawę o Trybunale Konstytucyjnym do Trybunału Konstytucyjnego. Zapowiedział to w radiowej Jedynce poseł tej partii, były minister sprawiedliwości Borys Budka.

W poniedziałek ustawę opublikowano w Dzienniku Ustaw, ma wejść w życie 14 dni od publikacji. Borys Budka podkreślił, że Platformie zależy, aby sędziowie Trybunału zbadali ją zanim to się stanie. Jego zdaniem, taka możliwość istnieje.

Borys Budka zastrzegł, że Platforma zaskarży nie całą ustawę, a poszczególne jej zapisy - głównie te, które Trybunał zakwestionował w orzeczeniu z 9. marca, a w nowej ustawie zostały powtórzone. Chodzi między innymi o konieczność rozpatrywania spraw w Trybunale w kolejności wpływania. Zdaniem Borysa Budki, niedopuszczalne jest, by władza ustawodawcza - w tym wypadku parlament - narzucała władzy sądowniczej (czyli Trybunałowi Konstytucyjnemu) tryb procedowania.

Podpisaną w sobotę ustawę chwalił dziś rano w Jedynce prezydencki minister Andrzej Dera.

Jego zdaniem, nowe zapisy są kompromisowe i przyczynią się do osłabienia napięcia wokół Trybunału.

Wniosek Nowoczesnej

Nowoczesna we wniosku przedstawiła uzasadnienie niezgodności z Konstytucją przepisów kilkunastu artykułów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, w tym:
1) Art. 6 ust. 7, zgodnie z którym „Sędzia po złożeniu ślubowania stawia się w Trybunale w celu podjęcia obowiązków, a prezes Trybunału przydziela mu sprawy i stwarza warunki umożliwiające wypełnianie obowiązków sędziego.”.
Z przepisu może wynikać, że to złożenie ślubowania wobec Prezydenta RP, a nie wybór przez Sejm RP decyduje o rozpoczęciu realizacji obowiązków sędziego TK.

2) Art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. g): „Trybunał Konstytucyjny orzeka w pełnym składzie w sprawach, w których trzech sędziów Trybunału, w terminie 14 dni od otrzymania przez nich odpisów skarg konstytucyjnych, a także odpisów wniosków i pytań prawnych, o których mowa w art. 38 ust. 1, złoży stosowny wniosek w tej sprawie.”
Kwestionowany przepis stwarza podstawy prawne do tego, aby trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego, w tym także sędziowie, którzy nie zostali wyznaczeni do składu orzekającego w danej sprawie, mogło ingerować w tryb jej rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny, wnosząc o jej rozpoznanie w innym składzie. Przepis narusza zasadę niezawisłości sędziów TK.

3) Art. 38 ust. 3 – według niego terminy rozpraw, na których rozpoznawane są wnioski, wyznaczane są „według kolejności wpływu spraw do Trybunału”.
Podporządkowanie działalności TK zasadzie rozpoznawania skarg i wniosków według kolejności ich wpływu narusza zasadę efektywności działania instytucji publicznych. Artykuł uniemożliwiając Trybunałowi Konstytucyjnemu rzetelne i sprawne działanie oraz ingerując w jego niezależność i odrębność od pozostałych władz, narusza zasady państwa prawnego.

4) Art. 89: „W terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy ogłasza się rozstrzygnięcia Trybunału wydane przed dniem 20 lipca 2016 r. z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, z wyjątkiem rozstrzygnięć dotyczących aktów normatywnych, które utraciły moc obowiązującą.”.
Przepis ten jest sprzeczny zarówno z zasadą państwa prawnego, zasadą legalizmu, jak i zasadą podziału władzy. Jego prawdziwy cel jest tu czytelny - ma on stworzyć podstawy dla sankcjonowania odmowy publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie oceny konstytucyjności nowelizacji ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym.

5) Art. 92: „sędziów Trybunału, którzy złożyli ślubowanie wobec Prezydenta Rzeczypospolitej, a do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podjęli obowiązków sędziego, z dniem jej wejścia w życie prezes Trybunału włącza do składów orzekających i przydziela im sprawy”.
"Z wyroków TK z dnia 3 grudnia 2015 r. oraz z dnia 9 grudnia 2015 r. jednoznacznie wynika, że trzech sędziów wybranych przez Sejm VII kadencji zostało powołanych prawidłowo, zaś wybór trzech kolejnych - powołanych na te miejsca przez Sejm VIII kadencji jest niezgodny z Konstytucją RP. Nałożenie przez ustawodawcę na Prezesa Trybunału Konstytucyjnego obowiązku włączenia ich do składów orzekających i przydzielenia im spraw oznacza zatem zobowiązanie do działania z naruszeniem prawa" - czytamy we wniosku.