historia(strona 104/148)

Zabijano, rabowano, gwałcono, wreszcie wypędzono ich do Azji. Oto, co Stalin zrobił w trakcie II wojny światowej z Tatarami.

Zmarła Agnieszka Osiecka - poetka, prozaik, dziennikarka, znana przede wszystkim jako autorka tekstów blisko 2 tysięcy piosenek. Pisała również sztuki, musicale i dramaty muzyczne. Autorka utworów: "Diabeł i raj", "Damą być", "Kobieta po przejściach", "Sing-sing", "Niech żyje bal", "Wielka woda" oraz sztuk scenicznych: "Oskarżeni", "Przesądy", "Niech no tylko zakwitną jabłonie", "Biała bluzka", a także wspomnień - "Szpetni czterdziestoletni", "Rozmowy w tańcu".

Niemcy odkryli tzw. bunkier "Krysia" przy ul. Grójeckiej w Warszawie, gdzie ukrywało się 38 Żydów. Wraz z dwoma polskimi opiekunami zostali oni prawdopodobnie rozstrzelani trzy dni później w ruinach warszawskiego getta.

Na świat przyszedł Robert Roy MacGregor - szkocki zbójnik i banita, nazywany szkockim Robin Hoodem. Jako przywódca wyjętego spod prawa klanu MacGregorów zyskał sławę szlachetnego i honorowego rozbójnika, przechodząc do legendy i stając się tematem ballad, poematów i powieści, między innymi Waltera Scotta pt. "Rob Roy". Zmarł 28 grudnia 1734 r.

Mocna wystawa w Muzeum Historii Żydów Polskich. Wstęp wolny

Kazimierz Jagiellończyk, na prośbę stanów pruskich, wydał akt inkorporacji Prus do Korony oraz akt wypowiedzenia wojny Krzyżakom. Skutkiem tego była wojna trzynastoletnia, zakończona zwycięstwem Polski w 1466 roku.

Urodził się Bronisław Geremek, historyk mediewista, polityk, w latach 60. wykładowca na Sorbonie, członek Academia Europea, początkowo związany z ROAD (Ruch Obywatelski Akcja Demokratyczna), następnie z Unią Demokratyczną, Unią Wolności i z Partią Demokratyczną - demokraci.pl, poseł Parlamentu Europejskiego, minister spraw zagranicznych w latach 1997-2000, autor licznych prac naukowych, w tym - "Litość i szubienica: dzieje nędzy i miłosierdzia", "Szansa i zagrożenie. Polityka i dyplomacja w rodzinnej Europie". Zmarł 13 lipca 2008 r.

Na początku XX stulecia Eskimosi nadali wyjątkowo smacznej odmianie ziemniaków nazwę Paderewski. I chociaż żaden z mieszkańców mroźnej Północy zapewne nigdy nie słyszał na żywo wirtuoza, to nazwisko pianisty było dla nich symbolem doskonałości. Swoją trasą koncertową i osobowością wywarł w Ameryce tak duże wrażenie, że gdy przyszły prezydent USA Herbert Hoover przybył do Polski w 1919 r. na czele Amerykańskiej Misji Żywnościowej, zażądał wyniesienia pianisty na stanowisko premiera.

Premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill, podczas przemówienia w Fulton w Stanach Zjednoczonych, w obecności prezydenta Harry’ego Trumana, zaapelował o brytyjsko-amerykańską współpracę przeciwko komunizmowi. Wygłosił on tam zdanie, w którym po raz pierwszy była mowa o „żelaznej kurtynie”, przebiegającej od Szczecina po Triest. W latach następnych określenie to było powszechnie używane w języku dyplomacji i polityki. Przemówienie Churchilla zostało uznane za początek zimnej wojny.

Biuro Polityczne KC Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) przyjęło uchwałę nakazującą zamordowanie 25 tysięcy 700 polskich jeńców wojennych przetrzymywanych w obozach i więzieniach na Ukrainie i Białorusi.

W wyborach parlamentarnych w Niemczech zwyciężył Adolf Hitler i jego partia NSDAP.

Rozpoczęła się pandemia grypy "hiszpanki", która zabiła od 50 do 100 milionów ludzi; liczba ofiar „hiszpanki” wielokrotnie przewyższyła liczbę ofiar frontów I wojny światowej. Była to jedna z największych pandemii w historii ludzkości, w przebiegu której zachorowało ok. 500 milionów ludzi, co stanowiło wówczas jedną trzecią populacji świata.

W Nowym Jorku po raz pierwszy zebrał się Kongres Stanów Zjednoczonych.

Urodził się Ryszard Kapuściński, reportażysta, dziennikarz, publicysta, poeta i fotograf, zwany "cesarzem reportażu", autor książek: "Wojna futbolowa", "Cesarz", "Imperium", "Heban", "Podróże z Herodotem", "Lapidarium", „Szachinszach”, „Ten inny”. Był korespondentem zagranicznym PAP w Afryce, Ameryce Łacińskiej i Azji, gdzie dokumentował między innymi upadek cesarstwa w Etiopii oraz Iranie. Zmarł 23 stycznia 2007 roku.

W 1939 roku Polskiej Marynarce Wojennej przyszło walczyć przeciwko Niemcom. Tymczasem polskie okręty projektowano do walki przeciw Sowietom. - W czasie II wojny światowej flota sowiecka popisywała się przede wszystkim bardzo niskim morale, fatalnym wyszkoleniem i tragiczne złym dowodzeniem. Największym sukcesem sowieckich marynarzy - nie tylko w czasach II wojny światowej, ale przez 70 istnienia ZSRS - było zatopienie małego niemieckiego torpedowca - pisze w artykule dla serwisu "Historia" WP.PL Tymoteusz Pawłowski. Jakie szanse na zwycięstwo z Sowietami miała marynarka II RP?

Chyba żadna polska broń nie jest owiana taką tajemnicą i legendą, jak karabin przeciwpancerny wzór 1935. Przez długi czas sekretem pozostawała nawet jego nazwa - znany jest przede wszystkim pod kryptonimem "UR". Czy jego skuteczność także była mityczna?

- Zdecydowanie jest to pokolenie, które odeszło i odchodzi z goryczą z tego świata. Wszyscy oni spodziewali się, że w wolnej Polsce spotkają ich zaszczyty, honory, a przede wszystkim docenienie ich walki i poświęcenia. Tego nie było w latach 90., ale też w okresie późniejszym i chyba jest tak nadal - mówi w rozmowie z WP.PL prof. Krzysztof Szwagrzyk z IPN, kierujący projektem "Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego 1944-1956". W ramach projektu interdyscyplinarny zespół naukowców odnajduje i identyfikuje szczątki żołnierzy podziemia antykomunistycznego.

"Żołnierze Wyklęci" stają się dla nas coraz ważniejsi - oceniają historycy. Dziś po raz czwarty obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych".

Dzięki ułańskiej fantazji i bezczelności, kpt. Jan Kosowicz, w przebraniu oficera Ludowego Wojska Polskiego, pod okiem bezpieki, przeprowadził serię brawurowych akcji na rzecz podziemia antykomunistycznego. Codziennie wchodził do więzienia na Mokotowie, aby wraz z uzbrojoną eskortą zabierać stamtąd niemieckich więźniów, którzy pracowali dla niego w warsztatach samochodowych.