felieton(strona 11/11)

Doświadczenie poznawcze jakie osiąga się w kamiennym ogrodzie Zen można interpretować na wiele sposobów.

Jeżeli zgodzimy się, że nowa unijna tożsamość to, po pierwsze – wielowariantowe pole norm i procedur wyznaczających ścieżki działania, i – po drugie – instrumenty pozwalające każdemu uczestnikowi tej gry zbudować własną niszę – poprzez manipulowanie nieokreślonością świadomie wprowadzaną przez unijnych biurokratów (bo – przez odmienne interpretacje – pozwalających na niejawną indywidualizację praktyk); poprzez wybór poziomu „efektywności” norm pozostających wobec siebie w napięciu (a więc tworzących pole wyboru) i – poprzez wybór formuły obowiązywania prawa (czy – wiążące, czy tylko zobowiązujące).

Niech ktoś na chłodno prześledzi działanie naszego państwa w chwili katastrofy samolotu, to zobaczy boleśnie, że takie tragedie mają służyć głównie politykom. W wielu momentach przekroczyli granice wyczucia i honoru. Czarę goryczy przelały nieodpowiedzialne zachowania z rejonu Pałacu Prezydenckiego, rozpalające kolejny konflikt na linii Prezydent i reszta świata. W takich konfliktach jednak wszyscy z każdej strony są winni i powinni się tłumaczyć. Zwłaszcza w swoim sumieniu.

Zastanawiam się czasem nad motywami działania ludzi, którzy żywią się tragediami z przeszłości. Oni chyba większą radość mają z tych bolesnych zdarzeń niż innych lepszych stron historii. Lubią podsycać lęki i rozdrapywać urazy. I wcale nie o prawdę historyczną im chodzi, ale o spektakl. Taka postawa nie pomaga rozliczyć się z antysemityzmem, ale wręcz może go podsycać.

To dobrze, że co roku, jako chrześcijanie, możemy świętować Boże Narodzenie. Prawdziwe Boże Narodzenie. Nawet, jak dwa dni Świąt miną. Wtedy tym bardziej przydałyby się owoce tych Dni. To przecież z Bożym Narodzeniem ma się rodzić nadzieja, wiara, miłość. W innych dyscyplinach też mamy powody do radości i to dobrze, że zbiegły się z radością chrześcijańską.

Miałem ostatnio okazję uczestniczyć w promocji książki Zbigniewa Pełczyńskiego na temat polskiej drogi od komunizmu. W pracy tej Autor, polsko-brytyjski politolog, zebrał swe eseje i wywiady, w których często patrzy na Polskę z brytyjskiego dystansu właśnie. Jedna z jego trafnych, choć dość przykrych dla nas obserwacji mówi o tym, że Polacy praktycznie od dzieciństwa uczeni są zainteresowania raczej sobą, niż sprawami społecznymi, że w porównaniu z Brytyjczykami mają słabo rozwinięty duch pracy zespołowej, że polska rodzina kształci raczej do indywidualnego przetrwania, niż do życia obywatelskiego. Na pewno możemy znaleźć wiele usprawiedliwień i wyjaśnień tego stanu: obcość narzuconego państwa, braki tradycji demokratycznej i cały repertuar polskiej martyrologii zwykle w takich wypadkach przywoływany. To pewnie wiele wyjaśnia, ale sprawy do przodu nie posuwa. Polskim wyzwaniem jest bowiem to, jak ów stan rzeczy zmienić.

Media doniosły, że Kancelaria Prezydenta „z najwyższym zdumieniem” reaguje na zapowiedź złagodzenia przez Polskę rezerwy wobec przyjęcia Rosji do OECD. W tym samym czasie dowiadujemy się, że prezydent Kaczyński zamierza zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniami na temat uprawnień swoich i rządu. To z kolei było reakcją na rządowe zapowiedzi wycofania się z Iraku do 2008 r. i szybkiego uzawodowienia armii, a więc rezygnacji z poboru jako instrumentu podstawowego. Czy te sygnały wskazują, że w kluczowych dla stabilności państwa relacjach prezydent – premier przechodzimy już od wymian złośliwości do poważniejszego kryzysu? Byłoby to bardzo źle dla Polski.

Zdarzyło mi się ostatnio spędzić parę dni w Charkowie. Byłem tam też ponad rok temu i widzę postęp: jeszcze więcej samochodów (co niestety przekłada się na więcej korków), ogólnie na ulicach ludzie chyba nieco lepiej ubrani. Ale to przecież tylko wrażenia z parodniowego pobytu i jak każde wrażenia mogą być mylne. Bo muszę też pamiętać o tym, co mówił mi taksówkarz w powrotnej drodze na lotnisko: że wciąż jest kiepsko, że władza ciągnie do siebie, że tylko bogatym dobrze, że jego zdaniem Ukraina jest 10 lat wstecz wobec Polski (co i tak nie byłoby źle). Jaka jest więc dzisiejsza Ukraina?

Nie ma żadnych powodów, żeby stało się inaczej. Tych powodów nie dostarcza opozycja z Platformą. PiS realizuje swój plan nieoddawania władzy i użyje wszystkich metod, żeby rządzić przez następne lata. Wejście w kampanię już to zapowiada. Przestrzegam jeszcze raz poważnie: PiS wygra. Z podkładanymi bombami lub bez.

22 kwietnia sąd rozstrzygnie, czy zwrot "pieprzona Polska", użyty w 1991 r. w felietonie o prezydencie Lechu Wałęsie przez redaktora naczelnego Nie Jerzego Urbana, narusza dobra
osobiste - czego chce w pozwie cywilnym Andrzej Reymann.

Jak w każdy piątek jednocześnie z Dziennikiem z Toronto publikujmy felieton Marka Popowicza-Watry z cyklu "oblicza terroryzmu".

(inf. własna)