Wybory samorządowe 2024. Kto może kandydować? Lista warunków jest określona

W kwietniu 2024 roku wyborcy przy urnach zdecydują o tym, kto zostanie przedstawicielem organów samorządu terytorialnego. W drodze głosowania na urząd zostaną powołani członkowie rad - w tym powiatów, gmin i sejmików województwa, a także wójtowie burmistrzowie i prezydenci miast. Kto może kandydować w wyborach samorządowych?

Wybory samorządowe 2024. Sprawdź najnowsze informacje.

Osoby, które chcą kandydować w wyborach samorządowych, muszą spełnić określone przepisami warunki. Te różnią się w zależności od urzędu, o który ubiega się dany kandydat, przy czym te same zasady obowiązują osoby startujące w wyborach na wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Różne od nich są natomiast warunki, które musi spełnić kandydat na radnego.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W wyborach samorządowych o urząd wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta mogą ubiegać się osoby, które mają polskie obywatelstwo, czynne prawo wyborcze oraz najpóźniej w dniu głosowania kończą 25. rok życia. Kandydaci na wspomniane urzędy nie muszą stale zamieszkiwać na obszarze gminy, w której kandydują.

Co jednak ważne - zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego - prawa wybieralności w danej gminie na urząd burmistrza, wójta i prezydenta miasta nie ma osoba, która dwukrotnie sprawowała ten urząd w tej gminie.

Kto może zgłosić kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast? Prawo to przysługuje komitetom wyborczym, które mogą zostać utworzone przez partie polityczne, koalicje partii politycznych, stowarzyszenia i organizacje społeczne oraz wyborców. Przed zgłoszeniem kandydata niezbędna jest więc rejestracja komitetu wyborczego.

W wyborach samorządowych na urząd wybrani zostaną również członkowie rad gmin, powiatów, miast na prawach powiatu oraz sejmików województwa. Kto będzie mógł startować w wyborach do poszczególnych rad? Jak wynika z przepisów, kandydaci do rad muszą mieć prawo wybierania do tej rady, najpóźniej w dniu wyborów kończyć 18 lat, a także na stałe zamieszkiwać na obszarze danej gminy, powiatu bądź województwa.

Prawo do startu w wyborach na radnego na wszystkich szczeblach przysługuje obywatelom Polski a dodatkowo - w przypadku wyborów do rady gminy - również obywatelom Unii Europejskiej niebędącym obywatelami polskimi oraz obywatelom Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 18 lat, oraz stale zamieszkują na obszarze tej gminy.

Kto może zgłosić kandydatów na radnych? Podobnie, jak w przypadku burmistrzów, wójtów i prezydentów miast, prawo to przysługuje komitetom wyborczym.