Wybory samorządowe 2024. Głosowanie korespondencyjne i przez pełnomocnika

W niedzielę 7 kwietnia 2024 odbędzie się pierwsza tura wyborów samorządowych. Kto będzie mógł oddać w nich głos przez pełnomocnika? Którzy wyborcy są uprawnieni do głosowania korespondencyjnego?

Zasady głosowania w wyborach samorządowych 2024 roku

Prawo do wybierania kandydatów do rad gmin, powiatów, sejmików województw oraz do rad dzielnic miasta stołecznego Warszawa oraz na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast mają osoby, które dysponują czynnym prawem wyborczym, inaczej prawem do wybierania. W przypadku wyborów do rady gminy będą to wyborcy, którzy:

• mają polskie obywatelstwo, obywatelstwo Unii Europejskiej i nie są obywatelami polskimi oraz obywatelstwo Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, 
• najpóźniej w dniu głosowania kończą 18 lat,
• stale zamieszkują na obszarze danej gminy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Przy wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa prawo wyborcze przysługuje z kolei obywatelom polskim, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 18 lat oraz stale zamieszkują na obszarze odpowiednio tego powiatu i województwa.

W standardowym wariancie głosowanie polega na przyjściu do lokalu wyborczego w swojej gminie zamieszkania, pobraniu karty wyborczej i oddaniu głosu na wybranego kandydata lub kandydatów. Jednak nie jest to jedyny sposób. Można głosować również korespondencyjnie lub przez pełnomocnika.

Jak głosować w wyborach samorządowych 2024 korespondencyjnie?

Istnieje możliwość, by bez konieczności odwiedzania lokalu wyborczego w swojej gminie oddać ważny głos, a to dzięki głosowaniu korespondencyjnemu. Wójt w każdej gminie w Polsce ma obowiązek podania w formie obwieszczenia, do wiadomości publicznej, najpóźniej na 30 dni przed dniem wyborów informacji przekazanej mu przez komisarza wyborczego o możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika. 

Zgodnie z rozdziałem 6A Kodeksu wyborczego do grona osób uprawnionych do głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych zalicza się osoby, które:

• są niepełnosprawne o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
• podlegają w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, które wskazane zostały w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
• najpóźniej w dniu głosowania kończą 60. rok życia. 

Jeśli spełniasz choć jeden z powyższych warunków, możesz głosować korespondencyjnie w wyborach samorządowych. Konieczne jest przy tym zgłoszenie zamiaru głosowania w takim trybie komisarzowi wyborczemu najpóźniej na dwa dni przed dniem zarządzonych wyborów. 

Zgłoszenia dokonać można ustnie lub pisemnie, w formie tradycyjnej lub elektronicznej, a także telefonicznie. Po przekazaniu informacji właściwym organom przez komisarza wyborczego wyborca otrzymuje nie później niż na 6 dni przed dniem wyborów (z pewnymi wyjątkami) pakiet wyborczy. Jest on przesyłany za pośrednictwem operatora pocztowego – do rąk własnych. 

Po oddaniu głosu na karcie wyborczej znajdującej się w pakiecie należy włożyć kartę do koperty przeznaczonej do tego celu, a następnie do koperty zwrotnej, którą trzeba zakleić i przesłać do właściwej obwodowej komisji wyborczej lub przekazać operatorowi pocztowemu. 

Wybory samorządowe 2024. Sprawdź najnowsze informacje

Głosowanie w wyborach samorządowych przez pełnomocnika

Zgodnie z art. 54 Kodeksu wyborczego możliwe jest głosowanie w wyborach samorządowych przez pełnomocnika. Taką możliwość mają wyborcy, którzy są:

• niepełnosprawni w znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
• w wieku 60 lat – czyli najpóźniej w dniu głosowania skończą 60 lat.

Głosowanie przez pełnomocnika w wyborach do samorządu lokalnego wymagać będzie od wyborcy wskazania takiej osoby. Pełnomocnikiem może być osoba mająca prawo wybierania i jednocześnie nie jest to:

• członek obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania,
• mąż zaufania,
• kandydat w danych wyborach.

Udzielenie pełnomocnictwa polega na złożeniu przez wyborcę wniosku i sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przed wójtem lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta do tego celu. Wniosek składa się ustnie lub pisemnie – w formie papierowej lub elektronicznej. To akt pełnomocnictwa do głosowania, który powinien być przygotowany w trzech jednakowo brzmiących egzemplarzach, po jednym dla pełnomocnika w głosowaniu, udzielającemu pełnomocnictwa i dla urzędu gminy. 

Jeśli osoba uprawniona do głosowania korespondencyjnego wskaże pełnomocnika do głosowania, nie będzie mogła już głosować listownie.