Kto wygra wybory samorządowe? Tak ustalone zostaną wyniki głosowania

Wybory samorządowe służą wyłonieniu organów samorządu terytorialnego. W ich trakcie na pięcioletnią kadencję powołani zostaną członkowie rad gmin, powiatów i sejmików województw, a także wójtowie, prezydenci miast i burmistrzowie. W jaki sposób ustalony zostanie wynik wyborów?

Zasady dotyczące wyborów jednoosobowych organów wykonawczych gmin, a więc wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast, regulują przepisy Kodeksu wyborczego. Zgodnie z treścią ustawy, głosowanie odbywa się w godzinach 7:00-21:00. Skąd wyborcy będą wiedzieli, który kandydat wygra wybory?

Wybory samorządowe 2024. Sprawdź najnowsze informacje

Jak informuje artykuł 473. Kodeksu wyborczego, za wybranego na urząd wójta (a także burmistrza i prezydenta miasta) w pierwszej turze wyborów samorządowych uznaje się kandydata, który w głosowaniu otrzyma więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska takiego wyniku, dwa tygodnie po pierwszym głosowaniu przeprowadzona zostanie II tura wyborów samorządowych. W 2024 roku będzie miała ona miejsce w niedzielę 21 kwietnia.

Udział w ponownym głosowaniu na wójta, burmistrza i prezydenta miasta przysługuje dwójce kandydatów, którzy w I turze wyborów otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów. Zwycięzcą II tury wyborów samorządowych jest natomiast ten kandydat, który uzyska większą liczbę ważnie oddanych głosów od swojego kontrkandydata.

Jak wyborcy poznają wyniki głosowania? Zgodnie z art. 477. Kodeksu wyborczego, "Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej oraz podaje do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, zbiorcze wyniki wyborów wójtów na obszarze kraju".

Kodeks wyborczy reguluje również zasady wyborów radnych, którzy zasiądą w radach gmin, radach powiatów, radach miast na prawach powiatu oraz radach sejmików województw. Zgodnie z przepisami, w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców, o wyborze na radnego gminy decyduje liczba ważnie oddanych głosów. Oznacza to, że mandat w poszczególnych okręgach wyborczych obejmą kandydaci, na których oddano najwięcej głosów.

W gminach liczących ponad 20 tys. mieszkańców, "podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów odpowiednio na kandydatów danej listy" - informuje art. 416 par. 1 Kodeksu wyborczego. Co istotne, w podziale mandatów wezmą udział wyłącznie komitety, które przekroczą próg wyborczy, czyli te, na których listy w skali gminy oddano co najmniej 5 procent ważnie oddanych głosów.

Przepisy dotyczące wyborów radnych gminnych w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców stosuje się również w przypadku wyborów do rad powiatów oraz rad sejmików województw.