Wybory samorządowe 2024. Dostępne opcje głosowania dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów

W czasie wyborów samorządowych na urząd wybrani zostaną członkowie rad powiatów, gmin, dzielnic m.st. Warszawy oraz sejmików województw, a także wójtowie, burmistrzowie oraz prezydenci miast. Głosowanie odbędzie się w lokalach wyborczych zlokalizowanych na terenie całej Polski. Czy osoby z niepełnosprawnością oraz seniorzy będą mieli możliwość oddania głosu korespondencyjnie lub przez pełnomocnika?

Osoby z niepełnosprawnością oraz osoby starsze posiadają ustawowo gwarantowane prawa, których celem jest umożliwienie oraz ułatwienie im wzięcia udziału w wyborach. Wynikają one z przepisów Kodeksu wyborczego.

Osoby starsze oraz osoby z niepełnosprawnością w czasie wyborów samorządowych będą mogły między innymi skorzystać z opcji głosowania przez pełnomocnika. Jak informuje art. 54. Kodeksu wyborczego, prawo to przysługuje wyborcom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także wyborcom, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat. Jak wynika z kalendarza wyborczego, chęć głosowania przez pełnomocnika w przypadku tegorocznych wyborów do samorządu należy zgłosić najpóźniej do 29 marca 2024.

Inną opcją głosowania, z której mogą skorzystać osoby z niepełnosprawnościami oraz osoby starsze, jest możliwość głosowania korespondencyjnego. Jak informuje art. 53a. Kodeksu wyborczego, prawo to przysługuje wyborcom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz seniorom, którzy najpóźniej w dniu wyborów kończą 60 lat. Chęć głosowania korespondencyjnego należy zgłosić najpóźniej do 13 dnia przed dniem wyborów. Oznacza to, że osoby, które chcą skorzystać z tego prawa, w przypadku wyborów samorządowych 2024, muszą dokonać tego do 25 marca 2024.

Poza głosowaniem korespondencyjnym oraz głosowaniem przez pełnomocnika, Kodeks wyborczy wskazuje, że osoby z niepełnosprawnością mogą również skorzystać z możliwości oddania głosu na kartach wyposażonych w nakładki na karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a.

Ponadto - jak informuje art. 37e. Kodeksu wyborczego - osoby z niepełnosprawnością oraz seniorzy, którzy najpóźniej w dniu głosownia skończą 60 lat, mogą skorzystać z bezpłatnego transportu z miejsca zamieszkania, pod którym dany wyborca ujęty jest w spisie wyborców, albo miejsca podanego we wniosku o dopisanie do spisu wyborców w danej gminie oraz miejsca pobytu - do najbliższego lokalu wyborczego w dniu głosowania, a także transportu powrotnego z lokalu wyborczego.

Do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami dostosowane będą również niektóre lokale wyborcze. Ich listę dla każdego z obwodów znaleźć będzie można na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej.

W Kodeksie wyborczym zawarto również informację o prawie osób z niepełnosprawnościami oraz wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat do uzyskania informacji o właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania, lokalach obwodowych komisji wyborczych znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy, warunkach ujęcia wyborcy w spisie wyborców w obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal, warunkach bezpłatnego transportu do i z lokalu wyborczego, terminie wyborów oraz godzinach głosowania, komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów, a także warunkach i formach głosowania.

Informacje te "przekazuje wójt lub upoważniony przez niego pracownik urzędu gminy w godzinach pracy urzędu, w tym telefonicznie, lub w drukowanych materiałach informacyjnych przesyłanych na wniosek wyborcy, w tym w formie elektronicznej" - wskazuje art. 37a par. 2 Kodeksu wyborczego.