Cisza wyborcza. Od kiedy obowiązuje? Ogromna kara za złamanie zasad
Okres przedwyborczy jest czasem intensywnej pracy partyjnych sztabów oraz samych kandydatów. Tuż przed samym głosowaniem w wyborach parlamentarnych działania te powinny zostać wstrzymane. Czas ten nazywany jest ciszą wyborczą. Jak długo ona obowiązuje? Co grozi za jej złamanie?
09.10.2023 13:40
Ciszę wyborczą regulują m.in. przepisy Kodeksu wyborczego. Przepisy prawa wskazują zarówno listę zakazanych działań, jak i wysokość kary, która może zostać nałożona na osoby, które złamią zakaz agitacji wyborczej.
Cisza wyborcza. Co to? Prawo wskazuje jasno
Jak informuje artykuł 107. par. 1 Kodeksu wyborczego, "w dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione". Okres ten nazywany jest ciszą wyborczą.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wszystkie informacje o wyborach 2023 znajdziesz TUTAJ.
Co więcej, prawo zakazuje również prowadzenia agitacji wyborczej w lokalach wyborczych i na terenie budynku, w którym się on znajduje. "Przebywając w lokalu wyborczym, zabrania się również m.in. eksponowania napisów, znaków oraz symboli kojarzonych z kandydatami i komitetami wyborczymi" - wyjaśnia natomiast Państwowa Komisja Wyborcza.
Cisza wyborcza 2023. Te działania również ją naruszają
Zakaz agitacji wyborczej, dotyczy zarówno działań bezpośrednich, jak i tych prowadzonych w środkach masowego przekazu - np. w internecie. Co ważne, w czasie ciszy wyborczej obowiązuje również zakaz publikowania sondaży wyborczych, przewidywanych wyników głosowania czy zachowań wyborczych.
Jak wyjaśnia PKW, materiały, które zostały zamieszczone w przestrzeni publicznej przed zakończeniem kampanii, nie muszą być z niej usuwane - zakazane jest jednak ich modyfikowanie lub przemieszczanie, ponieważ takie zachowanie może zostać uznane za prowadzenie agitacji wyborczej.
Naruszeniem ciszy wyborczej nie jest natomiast nakłanianie do udziału w głosowaniu - o ile nie agituje ono na rzecz konkretnej partii lub kandydata. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku referendum. Zachęcanie bądź zniechęcanie do udziału w nim może zostać uznane za naruszenie ciszy referendalnej, bowiem w przypadku tego głosowania frekwencja ma wpływ na to, czy referendum jest wiążące.
Wybory 2023. Złamanie ciszy wyborczej. Kary sięgają miliona złotych
Prawo przewiduje dwa rodzaje kar, które mogą zostać nałożone na osoby lub instytucje nierespektujące ciszy wyborczej. W pierwszym przypadku, czyli gdy naruszony zostanie zakaz agitacji wyborczej, popełnione zostanie wykroczenie. Zachowania, które zostaną za nie uznane, mogą - zgodnie z Kodeksem wykroczeń - skutkować grzywną w wysokości 20 zł do 5 tys. złotych.
Na znacznie wyższe kary narażają się osoby bądź instytucje, które przed zakończeniem ciszy wyborczej, czyli zamknięciem lokali wyborczych, przekażą do publicznej wiadomości wyniki sondaży przedwyborczych bądź sondaży przeprowadzonych w dniu wyborów. Takie działanie może zostać uznane za przestępstwo, które jest zagrożone grzywną w wysokości od 500 tysięcy do miliona złotych.
Jak przypomina PKW, przypadki naruszenia ciszy wyborczej należy zgłaszać do odpowiednich organów ścigania. "Państwowa Komisja Wyborcza nie zajmuje się oceną, czy w danym przypadku doszło do naruszenia zakazów prowadzenia agitacji wyborczej".
W czasie wyborów parlamentarnych Polacy wybiorą swoich przedstawicieli w Sejmie - 460 posłów oraz Senacie, czyli stu senatorów. Głosowanie w lokalach odbędzie się w godzinach 7:00-21:00. Tuż po zamknięciu lokali wyborczych, cisza wyborcza zakończy się.
