Wybory samorządowe. Czym są? W jaki sposób się odbywają?

Wybory samorządowe od 2018 roku odbywają się w Polsce co 5 lat. W ich trakcie mieszkańcy poszczególnych jednostek terytorialnych decydują, kto zostanie ich przedstawicielem w organach samorządu terytorialnego. Jak wyglądają wybory samorządowe?

Zgodnie z obowiązującym prawem, wybory samorządowe są wyborami powszechnymi, równymi, bezpośrednimi i odbywają się w głosowaniu tajnym. W ich trakcie wyborcy decydują o tym, kto zasiądzie w radach gmin, radach powiatów, radach miast na prawach powiatu, oraz radach sejmików województwa. Ponadto w drodze głosowania na urząd wyłonieni zostaną burmistrzowie, wójtowie i prezydenci miast. W dniu wyborów samorządowych odbędzie się również głosowanie do rad dzielnic m. st. Warszawa.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wybory samorządowe 2024. Sprawdź najnowsze informacje

Prawo do oddania głosu w wyborach samorządowych mają wszyscy polscy obywatele, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 18. rok życia, są wpisani do rejestru wyborców danej gminy, powiatu lub województwa i nie zostali pozbawieni czynnego prawa wyborczego. Ponadto - w wyborach na szczeblu gminnym - udział mogą wziąć obywatele UE oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, którzy mają prawa wyborcze i na stałe zamieszkują na terenie danej gminy.

Jak wyglądają wybory samorządowe? W dniu głosowania wyborcy, którzy udadzą się do właściwego dla miejsca zamieszkania lokalu wyborczego i potwierdzą swoją tożsamość, otrzymają 4 karty do głosowania: jedną z listą kandydatów do rady gminy, drugą z listą kandydatów do rady powiatu, trzecią z listą kandydatów do sejmiku województwa oraz czwartą z kandydatami na wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta. Co ważne w miastach na prawach powiatu wyborcy otrzymają jedną kartę mniej - zgodnie z przepisami w tych miastach nie odbywają się wybory do powiatu, bowiem funkcję ich organów pełni rada miasta wraz z prezydentem.

Oddanie głosu na konkretnego kandydata (bądź reprezentowaną przez niego listę) następuje poprzez postawienie znaku "X" w wyznaczonym miejscu.

W niektórych przypadkach głosowanie nie pozwala rozstrzygnąć wyborów w pierwszej turze. Wówczas organizowana jest druga tura wyborów samorządowych. Kiedy? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ponowne głosowanie odbywa się w przypadku, gdy pierwsza tura wyborów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta nie pozwoliła wyłonić zwycięzcy głosowania, a więc żaden z kandydatów nie otrzymał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów. Druga tura wyborów samorządowych w 2024 roku będzie miała miejsce w niedzielę 21 kwietnia.