Warszawa. 40 lat Starego Miasta na liście UNESCO

2 września 2020 r. minęło 40 lat od wpisu Historycznego Centrum Warszawy na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Był to trzydziesty wpis na liście i piąty z Polski.

Jak przypomina stołeczny ratusz, inicjatorem wpisu warszawskiej Starówki był prof. Krzysztof Pawłowski. To on przedstawił Komitetowi Dziedzictwa Światowego UNESCO polskie postulaty, dotyczące historycznych miast oraz zabytków techniki.

 - Jednym z pierwszych pytań i wątpliwości była kwestia „autentyczności” zabytku. Jednak wobec zniszczeń wojennych i planowanej zagłady Warszawy wpis miał mieć inne znaczenie - podkreślić symbolizm odbudowy miasta oraz „wolę narodu utrzymania i udokumentowania swej tożsamości skazanej na zagładę” – czytamy w komunikacie ratusza.

 Historyczne Centrum Warszawy zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO 2 września 1980 r. Znalazło się wśród miast takich jak m.in.: centrum Rzymu wraz z Watykanem, Ouro Preto w Brazylii czy Bosra w Syrii, parków narodowych Durmitor w Jugosławii i Garaniba w Zairze.

 Komitet Dziedzictwa ICOMOS w maju 1980 r. wystosował opinię, w której jako uzasadnienie brzmiało: „Nominowane dobro kultury odpowiada zasadniczym warunkom przypisanym do Listy Światowego Dziedzictwa, a jego wyjątkowa wartość jest powszechnie uznana. W sposób szczególny odpowiada kryteriom nr 6 (o szczególnych wartościach historycznych). W następstwie Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 r. stolica Polski w odwecie została unicestwiona przez nazistowskiego okupanta. Z ruin, pomiędzy rokiem 1945 a 1966, wolą narodu miasto zniszczone w 85% zostało przywrócone do życia. Rekonstrukcja historycznego centrum, identyczna z oryginalną, symbolizuje wolę zapewnienia przetrwania jednego z pierwszych śladów polskiego osadnictwa kulturowego i w obrazowy sposób przedstawia fachowość technik konserwatorskich drugiej połowy XX w.”

- W początkach 1981 r. na kamienicy przy Zapiecku na Starym Mieście została umieszczona płyta o następującej treści: „Postanowieniem Komitetu Dziedzictwa Światowego Warszawskie Stare Miasto Dobrem Kultury Światowej UNESCO Wrzesień 1980”. W połowie lat dwutysięcznych na obrzeżach Starego Miasta zostały zainstalowane trójwymiarowe makiety, informujące o wpisie – podaje komunikat.