wieś

W sielankowych wizjach dzieciństwo na dawnej polskiej wsi przedstawiano jako okres niemal zupełnej beztroski. Cały artykuł przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. Najpopularniejsze wyobrażenie o dzieciństwie chłopów i chłopek to wersja historyka Włodzimierza Mędrzeckiego o "maskotkach wolnych od obowiązków". Jak wyglądały jednak naprawdę pierwsze lata życia na wsi 150 lat temu? Zupełnie inaczej. Ogromna śmiertelność prowadziła do zobojętnienia na los dzieci. Wiedziano, że co drugi szkrab statystycznie umrze. Śmierć dziecka chorowitego przynosiła ponoć wręcz ulgę. Pierwsze tygodnie życia to był czas przesądów i zaklęć, później następował okres przeczekania i zobojętnienia na los dziecka. Dzieci w tym czasie nagminnie porzucano w izbie bez opieki, w dusznej i ciemnej chacie, najczęściej gołe i płaczące z głodu. Podstawową zasadą było: kto nie pracuje, ten nie je. Trzylatek musiał już wiec rzucać resztki kurom, nosić ziemniaki czy drewno. Czteroletni chłopiec z kolei strugał ziemniaki, szedł z jedzeniem do prosiąt, a nawet uczył się rozpalać ogień. Musiał pracować. Później zaczynała się już praca poza zagrodą - pilnowanie zwierząt. "Żadnego dziecka pasanie nie minęło". To był jednak dopiero początek pracy u najmłodszych. Jak rodzice dalej wychowywali dzieci? O tym w książce "Życie w chłopskiej chacie" Kamila Janickiego.

Prawdziwe chłopskie jadło z dawnych czasów zupełnie nie przypominało potraw, które dzisiaj się tak określa. Cały tekst przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. Jeszcze 100 lat temu na polskiej wsi normą był powracający głód. Konsekwentnie zaciskano pasa od jesieni do późnej wiosny. Zapasy wydzielała zawsze gospodyni. Najbardziej głodzono parobków, dzieci i starców, zgodnie z odwieczną zasadą: kto nie pracuje, ten nie je. Pretekstem do niejedzenia były też posty kościelne – np. głodować należało co piątek, często i co środę. Oszczędzanie zapasów wydłużało tzw. przednówek, czas przed tym, co "nowe" a tym, co dało się zabezpieczyć. Zieleniąca się trawa pozwalała wyprowadzić chociaż krowy, co na początku ułatwiało dostęp do mleka. Żywiono się także grzybami, nawet gdy zachodziło ryzyko, że będą trujące. Popularne były jagody, jedzono różne nasiona, z głodu podkradano nawet jajka ptakom. Gdy tego wszystkiego było za mało za pokarm służyły ostatecznie liście drzew, a tzw. polne zielsko dodawano do mąki. Chwasty dodawano też do zup. Niektóre zielska były "tak ohydne, że nie chciało ich tknąć nawet domowe bydło". W innych zaborach w XIX w. po upowszechnieniu kartofli tak desperackie kroki nie były już potrzebne. Tekst powstał na podstawie książki Kamila Janickiego pt. "Życie w chłopskiej chacie".

Polscy chłopi nie byli czyściochami. Ich kobiety miały od świtu do nocy pełne ręce roboty. Cały artykuł przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. 150 lat temu, gdy w chatach nikt nie myślał o bieżącej wodzie, najbardziej czasochłonnym obowiązkiem było pranie. Niezależnie, czy panował siarczysty mróz czy z nieba lał się żar – bielizna musiała być uprana. Kobiety zajmowały się tym co tydzień. Brak bieżącej wody oraz sprzętów powodował, że było to dla chłopek zajęcie męczące i czasochłonne, często zajmowało dwa dni. Moczenie w ługu (woda i węgiel drzewny) odbywało się w chacie, a właściwe pranie nad rzeką, jeziorem lub stawem. Po namydleniu, tarciu i praniu drewnianymi kijankami konieczne było wyparzenie i krochmalenie w domu. Prania odbywały się w piątki, często też w soboty – niezależnie od pogody i pory roku – prano także na mrozach. Chłopki w XIX w. dźwigały często pranie np. przez kilometr, przemieszczając się po kolana w śniegu i z ryzykiem zapalenia płuc, za co 150 lat temu mogły przypłacić nie tylko zdrowiem, ale i życiem.

Jan Krzysztof Ardanowski, były minister rolnictwa z PiS, przyznał w rozmowie z Wirtualną Polską, że jego partia "spodziewała się innego wyniku". Polityk stwierdził, że choć "wynik nie jest upokarzający", bo PiS wygrało trzecie wybory parlamentarne z rzędu, to jednak wynik ten nie daje możliwości rządzenia. - Na pewno więc potrzebna jest ustalenie przyczyn - przyznał, wskazując od razu na potencjalne elementy. Jako jeden z nich wymienił kształt list wyborczych, które - jak zaznaczył - "w wielu okręgach pozostawiały dużo do życzenia". Ardanowski wskazał także na wieś, na której jego zdaniem "wynik mógł być lepszy o kilka procent, które były na wagę złota". - Uważam, że na wsi można było uzyskać znacznie lepszy wynik - co najmniej kilka procent na wagę zwycięstwa. Frekwencja na wsi była dużo niższa - może nawet kilkanaście procent względem miast. Tak samo poparcie - niższe nawet o prawie 10 proc. - stwierdził były minister rolnictwa. Ardanowski wskazał także inne błędy PiS. Jego zdaniem wpływ na wynik miała m.in. piątka dla zwierząt Kaczyńskiego, sprawa zboża z Ukrainy oraz nieujawnienie listy importerów ziarna. - Rolnicy bardzo na to liczyli, stawiali to nawet za papierek lakmusowy - stwierdził. - Ludzie mówili, że nie chcą już tego słuchać, tego okładania się cepem przez Tuska i Kaczyńskiego. Sytuacja tak agresywnej kampanii przełożyła się na to, że wielu ludzi zagłosowało na Trzecią Drogę, która zanotowała lepszy od spodziewanego wynik - dodał.

Decyzja Michała Kołodziejczaka, lidera AgroUnii o starcie w wyborach z list KO, niezbyt dobrze została przyjęta przez rolników, ale wśród kupujących warzywa i owoce zdania wydają się być podzielone. Na stołecznym bazarze przy rondzie Wiatraczna ze zdjęciem Kołodziejczaka pytaliśmy o ocenę wyborczej "bomby" Tuska. - Czytałem, że do Platformy idzie. Zabierze głosy PiS-owi. Bardzo dobrze - mówi nam pierwszy mężczyzna. - Dlaczego nie (startuje - red.) z PiS-u? A co za PiS-u źle mają rolnicy? Bardzo dobrze - twierdzi z kolei spotkana na bazarze kobieta. - To jest człowiek, który chce wejść do Sejmu i tak samo jak Tusk Polskę zniszczyć. Jemu nie chodzi o polskie rolnictwo, tylko o bycie karierowiczem - uważa kolejny rozmówca WP. - Podziwiam go, że ma siłę przebicia - słyszymy od następnej osoby. A jak nasi rozmówcy oceniają politykę PiS-u wobec wsi? - Gdzie takie dopłaty będą jak oni dają? - pyta się mężczyzna. - Fakt, że PiS nie ustrzegł się błędów. Ale na pewno jest o wiele lepiej niż za PO - twierdzi kolejny. - Miały być dopłaty, nie ma dopłat. Sprawy zboża nierozwiązane. Tylko przed wyborami PiS stara się dużo robić - podsumowuje nasz ostatni rozmówca.

W programie "Tłit" WP senator Jan Maria Jackowski stwierdził, że ostatni sondaż CBOS - z którego wynika, że PiS ma zaledwie punkt procentowy przewagi nad KO - "jest znamienny". - Pracownia, która go wykonała, jest w jakiś sposób uzależniona administracyjnie od obozu rządzącego. Zazwyczaj opozycja, komentując wyniki CBOS, sugerowała (…), że ta pracownia jest prorządowa. (…) W tej chwili mamy do czynienia ze słabnięciem obozu rządzącego - podkreślił. Zapytany o przyczyny sondażowego spadku PiS-u, Jackowski zaczął mówić o sytuacji w jego okręgu wyborczym, czyli na północnym Mazowszu, w okolicach Ciechanowa. - Ja mam okręg rolniczy. (…) Nastroje na wsi, mówiąc delikatnie, nie są najlepsze. W ostatnich wyborach większość ludzi głosowała na PiS. Teraz te nastroje są sceptyczne. Ale to nie oznacza, że ludzie ci przerzucają głosy z automatu na inne formacje. Wąska grupa wyborców przerzuca głosy na Konfederację. Natomiast z tych niezadowolonych mieszkańców wsi część zaciśnie zęby i zagłosuje warunkowo na Prawo i Sprawiedliwość - przewiduje polityk.