historia(strona 101/148)

Pierwszy w dziejach wypadek okrętu podwodnego - w odległości około dwóch kilometrów od portu Honolulu na Hawajach zatonął w niewyjaśnionych dotąd okolicznościach amerykański okręt F-4, z 21 członkami załogi.

Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN i Włochy podpisały w Rzymie układ o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej EWG i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej Euroatom. Wszedł w życie 1 stycznia 1958 roku. Od 1993 roku Europejska Wspólnota Gospodarcza nosi nazwę Wspólnota Europejska.

220 lat temu, 24 marca 1794 roku, na Rynku Głównym w Krakowie Naczelnik Tadeusz Kościuszko złożył uroczystą przysięgę, ogłaszając tym samym akt powstania narodowego, znanego w historii jako Insurekcja Kościuszkowska.

Mieszanie się różnych grup ludzi było częste w ciągu ostatnich 4000 lat. Dowodem na to jest atlas takich zdarzeń opracowany przez naukowców z Wielkiej Brytanii i Niemiec. Analizy dotyczące Polski wskazują na mieszanie się różnych populacji mniej więcej w latach 718-1278 n.e., gdzie jedna grupa genetyczna miała DNA najbardziej podobne do współczesnych Litwinów i Rosjan, a druga miała najwięcej elementów wspólnych z genami współczesnych populacji z Norwegii, Orkadów, Kraju Basków, Sardynii, Maroka i Arabii Saudyjskiej.

Jej twarz ma warszawska Syrenka. To ona jest autorką piosenki "Hej chłopcy, bagnet na broń"

Podczas awarii amerykańskiego tankowca "Exxon Valdez" u wybrzeża Alaski wyciekło do morza około 40 milionów litrów ropy. Skażonych zostało około tysiąc 900 kilometrów linii brzegowej Alaski. Była to jedna z największych katastrof ekologicznych w Stanach Zjednoczonych.

Początek ewakuacji Armii Polskiej generała Władysława Andersa ze Związku Radzieckiego. Ogółem ZSRR opuściło i udało się na Bliski i Środkowy Wschód około 115 tysięcy obywateli polskich, w tym 78 tysięcy żołnierzy i 37 tysięcy cywilów. Ewakuacja została zakończona 30 sierpnia 1942 roku.

Początek Insurekcji Kościuszkowskiej, przeciwko Rosji i Prusom. Tadeusz Kościuszko złożył przysięgę na Rynku Głównym w Krakowie, ogłaszając tym samym akt powstania. Uzyskując władzę dyktatorską nad insurekcją, przyjął tytuł Naczelnika i zapowiedział powołanie rządu cywilnego. Hasłem powstania stało się wezwanie: "Wolność, całość, niepodległość". Insurekcja zakończyła się 16 listopada 1794 roku, rozwiązaniem oddziałów i III rozbiorem Polski.

Urodził się Ignacy Łukasiewicz, aptekarz, pionier przemysłu naftowego w Europie, wynalazca lampy naftowej. Zmarł 7 stycznia 1882 r.

Prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan ogłosił plan systemu antyrakietowego rozmieszczonego w kosmosie pod nazwą „Inicjatywa Obrony Strategicznej”, znany jako „Gwiezdne wojny”.

Rosyjski kosmonauta Walerij Poljakow powrócił na Ziemię ze stacji Mir po 437,7 dnia nieprzerwanym pobycie w przestrzeni kosmicznej. Ustanowił tym samym obowiązujący do dziś rekord długości pobytu człowieka w kosmosie.

Urodził się Joachim Lelewel, historyk, bibliograf i działacz patriotyczny. W czasie Powstania Listopadowego był członkiem Rządu Narodowego. Na emigracji działał między innymi w Komitecie Narodowym Polskim. Jest autorem pierwszej narodowej i społecznej syntezy dziejów Polski "Historia Polski do końca panowania Stefana Batorego". Zmarł 29 maja 1861 roku.

Polscy generałowie wyzwalający u boku Aliantów Europę Zachodnią, po wojnie zostali pozostawieni bez żadnego wsparcia. Zostawali więc sprzątaczami w fabrykach, nocnymi stróżami na budowach, portierami w hotelach. Generał Stanisław Sosabowski, dowódca polskich spadochroniarzy pod Arnhem, pracował do końca życia jako magazynier w fabryce. Generał Stanisław Maczek, dowodzący w czasie wojny dywizją pancerną, rozpoczął cywilną pracę jako sprzedawca, następnie został barmanem w hotelach "Dorchester" i "Learmonth" w szkockim Edynburgu - pisze w artykule dla WP.PL dr Tymoteusz Pawłowski. Żołnierzy, którzy zdecydowali się na powrót do Polski, czekał dużo gorszy los.

Kodeksu Napoleona był pierwszym nowoczesnym kodeksem prawa cywilnego, opartym między innymi na zasadzie wolności osobistej jednostki, formalnej równości obywateli wobec prawa, wolności własności prywatnej. Kodeks ten był wielokrotnie nowelizowany. Obowiązywał także na terenie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. W Polsce ostatnie przepisy Kodeksu Napoleona utraciły moc w 1946 roku.

W Rosji władze wprowadziły NEP - Nową Ekonomiczną Politykę, dopuszczającą częściowe istnienie gospodarki rynkowej. Funkcjonowała do 1929 roku, kiedy to rozpoczęto kolektywizację.

Urodził się Jan Sebastian Bach, niemiecki muzyk epoki baroku, jeden z najwybitniejszych artystów w dziejach muzyki. Skomponował "Mszę h-moll", 2 pasje - według św. Mateusza i św. Jana, ponad 200 kantat kościelnych i świeckich oraz utwory orkiestrowe i organowe. Był mistrzem muzyki polifonicznej. Po śmierci zapomniany, ponownie "odkryty" przez Feliksa Mendelssohna-Bartholdy’ego, który w 1829 roku w Berlinie zaprezentował wykonanie "Pasji według Św. Wojciecha". Zmarł 28 lipca 1750 roku.

Napoleon Bonaparte po ucieczce z Elby na czele wielotysięcznej armii wkroczył do Paryża. Rozpoczęło się ostatnie "Sto dni Napoleona".

Urodził się August Emil Fieldorf "Nil", generał, legionista, komendant Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej, zastępca ostatniego komendanta AK generała Leopolda Okulickiego. 7 marca 1945 r. został aresztowany przez NKWD i wywieziony do obozu pracy na Uralu. Uratował się przed cięższą karą podając fałszywe nazwisko. Po powrocie do kraju, w 1948 r. ujawnił się w odpowiedzi na ogłoszoną amnestię. 10 listopada 1950 r. został aresztowany. był torturowany, odmówił jednak współpracy. Sędzia Maria Gurowska, na podstawie wymuszonych torturami zeznań świadków, skazała go na śmierć. Wyrok wykonano 24 lutego 1953 r.

W Dachau utworzono pierwszy w Niemczech obóz koncentracyjny.

Milicja pobiła Jana Rulewskiego i innych działaczy "Solidarności" w Bydgoszczy. Zapoczątkowało to "kryzys bydgoski", który doprowadził do masowych wystąpień. W tym przełomowym dla "Solidarności" momencie, związkowcy zdecydowali się na porozumienie z władzami, które powstrzymały okupacyjny strajk generalny w całej Polsce.