egipt(strona 3/52)

William Howard Vyse chciał odnaleźć ukrytą komnatę w Wielkiej Piramidzie. Cały tekst przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. Archeolog-amator chciał trafić na sarkofag z mumią faraona lub starożytny skarb. Tak się nie stało, ale jego odkrycie i tak zmieniło dzieje archeologii. Urodzony w 1784 r. Vyse fascynował się starożytnym Egiptem. Służył w armii, ale z czasem skupił się na archeologii. Wojskowy prowadził badania w Gizie w latach 1837-1839, angażując do pracy setki robotników, a nawet dzieci. Przesuwano masy gruzu i piasku, a także "tworzono" nowe przejścia za pomocą materiałów wybuchowych. Gdy kurz po eksplozji opadł okazało się, że archeolog-amator odkrył w ten sposób cztery niewielkie komory w piramidzie. Komory były puste, zdobione dziesiątkami symboli, które namalowano czerwoną farbą. Pojawiło się tam imię Chufu, czyli Cheops. Był to dowód na to, że Wielką Piramidę faktycznie wzniesiono z rozkazu faraona z IV dynastii, w co niektórzy wątpili. Sceptycy uważali, że Vyse sam pomazał ściany. Z czasem lampami ujawniono farbę daleko w szparach między blokami, co miało potwierdzić autentyczność odkrytych napisów.

Wyjątkowe odkrycie zespołu archeologicznego na wschodnim brzegu Nilu w południowej części Egiptu. Agencja Reutera udostępniła nagranie z misji egipsko-francuskiego zespołu badaczy, którzy przeszukiwali dno rzeki Nil w okolicach Asuanu. Nurkowie natrafili tam na starożytne relikty mające związek z historią i kulturą antycznych Egipcjan. Pod wodami Nilu odkryto wyjątkowe starożytne inskrypcje, stele (pionowe pomniki nagrobne) i rzeźby naskalne przedstawiające m.in. niektórych faraonów – Apriesa, Amenhotepa III czy Psametyka II. Odkrycie obejmuje czasy rządów z okresu Nowego Państwa po Okres Późny. Jak podało egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności, zespół badaczy wykorzystał wszystkie najnowocześniejsze dostępne narzędzia do podwodnego skanowania archeologicznego i fotografii, by zidentyfikować i udokumentować odkryte pod wodą artefakty.

W 2019 r. doszło do skandalu w relacjach Egipt-Szkocja, po ujawnieniu muzealnego eksponatu. Cały tekst przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. Wywieziony kamienny blok uznano za rzekomy fragment piramidy w Gizie. Okazuje się, że takich ułamków piramidy wywieziono sporo. Jeden miał nawet trafić do Polski. XIX-wieczni eksperci nie dbali bowiem o zachowanie badanych zabytków, a piramidę wielokrotnie przetrząsano. Potężny blok skalny ujawniono w Szkocji po upływie kilkuset lat. To jedyny tak duży element piramidy znajdujący się poza Egiptem. Także Polak odłamał fragment piramidy Cheopsa. Podróżnik Karol Drzewiecki "odbił sobie kawał granitu" i prawdopodobnie wrócił z nim do Polski. "Możemy tylko zgadywać, z której części odłupał kamień i gdzie się teraz on znajduje" - napisał Szymon Zdziebłowski, autor książki "Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności". Jak podkreśla wielkahistoria.pl, owy fragment może leżeć dziś "na jakimś poddaszu lub być ukryty gdzieś w starej szafie".

W najważniejszym pomieszczeniu piramidy Cheopsa, Komorze Króla, znajdują się dwa tajemnicze otwory. Cały artykuł przeczytasz w serwisie wielkahistoria.pl. Komory umieszczono na wysokości ok. 90 cm. To niewielkich rozmiarów prostokąty, które są wlotami dwóch szybów. Zbudowanie ich było olbrzymim wyzwaniem inżynieryjnym. Kanały nie biegły jednak równo i nie wpadało tu światło. Przechodziło tu powietrze. Stąd wzięła się hipoteza z XX w. o ich funkcji, jako szybów wentylacyjnych. Uważano, że miały one doprowadzać powietrze w trakcie pogrzebu faraona, by uczestnicy uroczystości nie mdleli. Jak podaje serwis wielkahistoria.pl, dzisiaj taka interpretacja uchodzi już za mało prawdopodobną. Wśród badaczy pojawił się pogląd, że szyby miały znaczenie rytualne lub religijne. Miały celować w konkretne gwiazdy. Hipoteza ta była powtarzana od lat 60. XX w., ale już dawno podważono jej kluczowe założenia. Kanały nie są równe, ich pochyłość się zmienia, więc mogłyby celować w choćby 100 różnych gwiazd. Przekonująco brzmi jednak teoria o celu związanym z tzw. wędrówką dusz, by faraon mógł dotrzeć do niebios. Od 1998 r. zagadkowe otwory pełnią techniczną funkcję dmuchaw powietrza. W tym celu budowlę zamknięto na osiem miesięcy.

Badacze nie są zgodni co do tego, kiedy do piramidy w Gizie pierwszy raz wdarli się intruzi. Cały artykuł przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. O wizycie starożytnych rabusiów krążą tylko domysły. Otwór, którym dziś wchodzi się do piramidy, miał zostać wykuty dopiero w średniowieczu. Prawdopodobnie pierwszą ekspedycję zrealizowano po roku 800, za rządów kalifa Bagdadu Al-Mamuna. Możliwe jednak, że tunel był już obecny w epoce faraonów, a słudzy kalifa tylko oczyścili go i poszerzyli. O projekcie Al-Mamuna krąży wiele opowieści, o dyskusyjnym charakterze. Miały jednak powracające motywy. Przede wszystkim Al-Mamun nie odnalazł w piramidzie skarbów. Komory króla i królowej były pozbawione kosztowności. Jako władca oświecony myślał raczej o zdobyciu sekretów dawnej nauki, niż o srebrze i złocie. Plotki głosiły także o mumiach w komorze królowej. Zostały wyniesione albo istnienie ich zmyślone. Wbrew powszechnym wyobrażeniom w żadnej piramidzie ze Starego Państwa nie odnaleziono nigdy mumii faraona. Baśnie krążyły też o następcach Al-Mamuna. Powstał wtedy mit o niezwykłym kubku z piramidy Cheopsa.