RPD pisze do trzech resortów ws. walki ze smogiem dla dobra dzieci
Rzecznik Praw Dziecka chce, by szefowie resortów: edukacji, zdrowia oraz środowiska pilnie sformułowali systemowe wytyczne w związku ze smogiem. W wielu miastach dopuszczalne poziomy dotyczące ilości pyłu w powietrzu przekroczone są ponad 20-krotnie. We wtorek sytuacja może się pogorszyć. W Rybniku władze same zdecydowały o zamknięciu we wtorek i w środę szkół i przedszkoli.
Marek Michalak napisał list do ministrów: edukacji narodowej - Anny Zalewskiej, zdrowia - Konstantego Radziwiłła oraz środowiska - Jana Szyszki, w związku z "niepokojącymi informacjami o zjawisku wielokrotnego przekraczania norm zanieczyszczenia powietrza w różnych regionach kraju".
"Rzecznik Praw Dziecka z niepokojem odnotowuje informacje o zjawisku wielokrotnego przekraczania norm zanieczyszczenia powietrza w różnych regionach kraju. Lokalne władze apelują do mieszkańców o pozostawanie w domach. Problem w sposób szczególny dotyczy dzieci" - czytamy w liście umieszczonym na stronie internetowej RPD.
Podkreślił, że Inspektorat Ochrony Środowiska na stronie internetowej powiadamia, że w przypadku przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM 10, ze względu na bardzo wysokie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu, zaleca się ograniczenie przebywania poza budynkami do niezbędnego minimum. Michalak zaznaczył, że np. władze Rybnika podjęły decyzję o zawieszeniu zajęć w placówkach oświatowych 10 i 11 stycznia.
"Problem zagrożenia smogiem nie jest nowy, jednak wydaje się, że w chwili obecnej stanowi większe zagrożenie dla zdrowia i życia dzieci" - napisał RPD do ministrów. Dodał, że obecnie największe przekroczenie pyłów w powietrzu notuje się w Warszawie, Krakowie, Kielcach oraz na terenie województw śląskiego i opolskiego.
"Wobec powyższego, z uwagi na dobro dzieci (...), zwracam się do Państwa Ministrów o podjęcie współpracy w celu jak najskuteczniejszej ochrony zdrowia dzieci zamieszkałych w ww. miejscach. Proszę także o pilne sformułowanie wytycznych o charakterze systemowym, uwzględniających sposób postępowania placówek oświatowych i innych miejsc pobytu dzieci w sytuacji podwyższonych norm zanieczyszczenia powietrza, a następnie przekazanie informacji w tym zakresie do wiadomości publicznej za pośrednictwem środków masowego przekazu, kuratorów oświaty, SANEPID-ów, samorządów, dyrektorów placówek i innych" - czytamy w wystąpieniu RPD. Poprosił on ministrów o "pilne poinformowanie o podjętych działaniach".
W poniedziałek Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) podał, że średnie dobowe stężenie pyłu PM10 przekraczające poziom informowania wynoszący 200 mikrogramów na m sześc. w niedzielę zarejestrowano w Jaśle, Nowej Rudzie, Zdzieszowicach, Krakowie, Skawinie, Kielcach, Nowinach, Nowym Targu, Otwocku i Piotrkowie Trybunalskim. Natomiast przekroczenie poziomu alarmowego (czyli średnio na dobę 300 mikrogramów na m sześc.) zanotowano w niedzielę w Radomsku, Rybniku, Żywcu, Zabrzu, Częstochowie, Wodzisławiu Śląskim.
Według GIOŚ smog jest wynikiem niesprzyjających warunków meteorologicznych: bezwietrznej pogody, braku opadów i niskich temperatur powietrza, a także powiązanej z nimi emisji spalin z indywidualnych kotłów grzewczych oraz kominków w środkowej i południowej Polsce.
Z powodu smogu kilka miast zrezygnowało z pobierania opłat za przejazdy komunikacją miejską.
Objawy: brak tchu, płytki oddech
W czasie zwiększonego zanieczyszczenia powietrza chorzy na serce mogą odczuwać bóle w klatce piersiowej, palpitacje serca, brak tchu, znużenie. Osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego mogą m.in. kaszleć, odczuwać dyskomfort w klatce piersiowej, płycej oddychać. Podobne objawy mogą wystąpić również u osób zdrowych. W okresach wysokich stężeń pyłu zawieszonego w powietrzu występuje zwiększone ryzyko infekcji oddechowej - ostrzega inspektorat ochrony środowiska.
Gdy pył zawieszony w powietrzu osiąga poziom powyżej 200-300 mikrogramów na m sześc., odradza się wszelkie aktywności na zewnątrz. Osoby wrażliwe powinny bezwzględnie unikać przebywania na wolnym powietrzu, pozostałe osoby powinny ograniczyć przebywanie na wolnym powietrzu do niezbędnego minimum - radzą specjaliści.
Jeśli zanieczyszczenie powietrza przekracza 200 mikrogramów pyłu na m sześc., musi być podane do publicznej wiadomości, natomiast przekroczenie 300 mikrogramów na m sześc. oznacza stan alarmowy, kiedy należy starać się ograniczyć przebywanie na wolnym powietrzu.
Smog potęguje bezwietrzna pogoda - a taka właśnie - przy 15-stopniowym mrozie - jest w woj. śląskim od niedzieli. W niedzielę służby środowiskowe prognozowały, że w poniedziałek jakość powietrza będzie się sukcesywnie poprawiać, choć zanieczyszczenie nie spadnie poniżej 200 mikrogramów na m sześc.
