Lato astronomiczne a lato kalendarzowe. Jaka jest różnica? Koniec wiosny coraz bliżej
Czerwiec to miesiąc nieodłącznie kojarzony z początkiem lata. Ten następuje różnym czasie - w zależności od przyjętych kryteriów. Kiedy miejsce będzie miało letnie przesilenie, rozpoczynające astronomiczną porę roku? Kalendarzowy sezon rozpocznie się dzień później.
Pierwszy dzień lata może zostać wyznaczony na pięć sposobów. Rozróżniamy bowiem lato astronomiczne, kalendarzowe, meteorologiczne, fenologiczne oraz termiczne. Początek każdego z nich jest uzależniony od konkretnych czynników.
Lato astronomiczne. Kiedy się rozpocznie?
Jednym z terminów, który najczęściej pojawia się w kontekście pierwszego dnia lata 2023, jest 21 czerwca. Wówczas wypada najdłuższy dzień w roku, nazywany czerwcowym przesileniem. To początek lata astronomicznego, nazywany Nocą Kupały.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Lato astronomiczne nie rozpoczyna się każdego roku w tym samym dniu. Jego początek wyznacza bowiem moment maksymalnego nachylenia osi obrotu Ziemi w kierunku Słońca. Ze względu na różnice pomiędzy rokiem zwrotnikowym a rokiem kalendarzowym, lato astronomiczne może trwać 92 lub 93 dni.
Lato kalendarzowe 2023. Kiedy wypada?
Kolejną datą początku lata, jest 22 czerwca. W tym dniu rozpoczyna się kalendarzowa pora roku. Co ważne, pierwszy dzień lata kalendarzowego nie jest ruchomy, co oznacza, że w każdym roku wypada on w tym samym terminie.
Kalendarzowe pory roku są używane głównie w szkołach - między innymi podczas nauczania podstaw geografii. Co ciekawe, na półkuli południowej ich nazwy nie pokrywają się z nazwami astronomicznych pór roku - są przesunięte o pół roku.
Lato meteorologiczne, fenologiczne oraz klimatogeniczne. Kiedy się rozpoczyna?
Oprócz lata astronomicznego i kalendarzowego, wyróżniamy m.in. lato meteorologiczne. To pora roku ustalona na potrzeby klimatologów i synoptyków, w celu obliczania średnich, a także prowadzenia badań nad zmianami klimatu. Lato meteorologiczne - podobnie, jak kalendarzowe - ma stały początek i koniec. Jego pierwszy dzień wypada rokrocznie 1 czerwca, a ostatni - 31 sierpnia.
Kolejnym typem lata, jest lato fenologiczne. Fenologia jest nauką, zajmującą się badaniem zależności pomiędzy zmianami, zachodzącymi w świecie roślin oraz zwierząt, a nastającymi porami roku. Lato fenologiczne w Polsce przypada na okres zakwitania lipy drobnolistnej oraz dojrzewania bzu czarnego i jarzębiny.
Ostatnim z wyróżnionych typów lata, jest lato klimatogeniczne. Jego początek oraz koniec są trudne do zdefiniowania. Jak podaje IMGW, lato termiczne rozpoczyna się w Polsce w momencie, w którym średnia temperatura dobowa jest równa bądź większa, niż 15 stopni Celsjusza.