Lato astronomiczne a lato kalendarzowe. Jaka jest różnica? Koniec wiosny coraz bliżej
Czerwiec to miesiąc nieodłącznie kojarzony z początkiem lata. Ten następuje różnym czasie - w zależności od przyjętych kryteriów. Kiedy miejsce będzie miało letnie przesilenie, rozpoczynające astronomiczną porę roku? Kalendarzowy sezon rozpocznie się dzień później.
13.06.2023 14:28
Pierwszy dzień lata może zostać wyznaczony na pięć sposobów. Rozróżniamy bowiem lato astronomiczne, kalendarzowe, meteorologiczne, fenologiczne oraz termiczne. Początek każdego z nich jest uzależniony od konkretnych czynników.
Lato astronomiczne. Kiedy się rozpocznie?
Jednym z terminów, który najczęściej pojawia się w kontekście pierwszego dnia lata 2023, jest 21 czerwca. Wówczas wypada najdłuższy dzień w roku, nazywany czerwcowym przesileniem. To początek lata astronomicznego, nazywany Nocą Kupały.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Lato astronomiczne nie rozpoczyna się każdego roku w tym samym dniu. Jego początek wyznacza bowiem moment maksymalnego nachylenia osi obrotu Ziemi w kierunku Słońca. Ze względu na różnice pomiędzy rokiem zwrotnikowym a rokiem kalendarzowym, lato astronomiczne może trwać 92 lub 93 dni.
Lato kalendarzowe 2023. Kiedy wypada?
Kolejną datą początku lata, jest 22 czerwca. W tym dniu rozpoczyna się kalendarzowa pora roku. Co ważne, pierwszy dzień lata kalendarzowego nie jest ruchomy, co oznacza, że w każdym roku wypada on w tym samym terminie.
Kalendarzowe pory roku są używane głównie w szkołach - między innymi podczas nauczania podstaw geografii. Co ciekawe, na półkuli południowej ich nazwy nie pokrywają się z nazwami astronomicznych pór roku - są przesunięte o pół roku.
Lato meteorologiczne, fenologiczne oraz klimatogeniczne. Kiedy się rozpoczyna?
Oprócz lata astronomicznego i kalendarzowego, wyróżniamy m.in. lato meteorologiczne. To pora roku ustalona na potrzeby klimatologów i synoptyków, w celu obliczania średnich, a także prowadzenia badań nad zmianami klimatu. Lato meteorologiczne - podobnie, jak kalendarzowe - ma stały początek i koniec. Jego pierwszy dzień wypada rokrocznie 1 czerwca, a ostatni - 31 sierpnia.
Kolejnym typem lata, jest lato fenologiczne. Fenologia jest nauką, zajmującą się badaniem zależności pomiędzy zmianami, zachodzącymi w świecie roślin oraz zwierząt, a nastającymi porami roku. Lato fenologiczne w Polsce przypada na okres zakwitania lipy drobnolistnej oraz dojrzewania bzu czarnego i jarzębiny.
Ostatnim z wyróżnionych typów lata, jest lato klimatogeniczne. Jego początek oraz koniec są trudne do zdefiniowania. Jak podaje IMGW, lato termiczne rozpoczyna się w Polsce w momencie, w którym średnia temperatura dobowa jest równa bądź większa, niż 15 stopni Celsjusza.
