Kto może startować w wyborach do Sejmu i Senatu? Konstytucja mówi jasno

Jesienią 2023 roku odbędą się w Polsce wybory parlamentarne. Polacy wybiorą swoich przedstawicieli w Sejmie i Senacie. Kto będzie mógł startować z list wyborczych? Zgodnie z prawem kandydatami mogą zostać osoby posiadające bierne prawo wyborcze.

Kandydaci do Sejmu i Senatu. Kto może zostać posłem i senatorem?Kandydaci do Sejmu i Senatu. Kto może zostać posłem i senatorem?
Źródło zdjęć: © PAP | Wojciech Olkuśnik
20

Wymogi, które musi spełnić osoba, ubiegająca się o mandat posła lub senatora, wskazuje rozdział IV Konstytucji RP. Oprócz odpowiedniego wieku w przepisach wymieniono m.in. funkcje, których nie można łączyć z mandatem.

Wybory 2023. Kandydaci do Sejmu i Senatu. Te wymagania reguluje konstytucja

Bierne prawo wyborcze, czyli możliwość wzięcia udziału w wyborach jako kandydaci, mają osoby, posiadające czynne prawo wyborcze (najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 18 lat), a ponadto nie zostały:

  • pozbawione praw publicznych na mocy prawomocnego wyroku sądu;
  • pozbawione praw wyborczych na mocy prawomocnego orzeczenia Trybunału Stanu;
  • ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Mogą zapomnieć o samodzielnych rządach. Wskazał główny błąd PiS

Co ważne, w przypadku wyborów do parlamentu, Konstytucja RP określa wiek, który należy przekroczyć, by móc ubiegać się o mandat poselski lub senatorski. Jak wskazuje art. 99 wspomnianego aktu prawnego:

  • wybrany do Sejmu może być obywatel polski mający prawo wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat;
  • wybrany do Senatu może być obywatel polski mający prawo wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 30 lat.

Wybory parlamentarne 2023. Wiek kandydatów to nie wszystko

Osoby, które chcą wziąć udział w wyborach parlamentarnych w roli kandydatów, muszą dodatkowo spełnić kolejny, wskazany w konstytucji wymóg. Osoba, która stara się o mandat posła bądź senatora, nie może być skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności, za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego.

Co ważne, zgodnie z prawem nie można jednocześnie ubiegać się o mandat posła i senatora. Dodatkowo, osoby zasiadające w parlamencie (zarówno w Sejmie, jak i w Senacie) nie mogą jednocześnie pełnić funkcji: prezesa Narodowego Banku Polskiego, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i ich zastępców, członka Rady Polityki Pieniężnej, członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, ambasadora oraz z zatrudnieniem w Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej lub z zatrudnieniem w administracji rządowej.

Jak jednak podkreśla Konstytucja RP, wspomniane zakazy nie dotyczą członków Rady Ministrów oraz sekretarzy stanu w administracji rządowej.

Ponadto posłowie i senatorowie nie mogą być jednocześnie sędziami, prokuratorami, urzędnikami służby cywilnej, żołnierzami, pozostającymi w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariuszami policji i służby ochrony państwa.

Wybrane dla Ciebie

Przydacz oskarża ws. ewakuacji z Izraela. Rzecznik MSZ reaguje
Przydacz oskarża ws. ewakuacji z Izraela. Rzecznik MSZ reaguje
"Taśmy" Giertycha. Sprawa trafiła do prokuratury
"Taśmy" Giertycha. Sprawa trafiła do prokuratury
Gruźlica w przedszkolach. Zamknięte placówki i masowe testy
Gruźlica w przedszkolach. Zamknięte placówki i masowe testy
Izrael znowu grozi. "Wkrótce silne ataki"
Izrael znowu grozi. "Wkrótce silne ataki"
Gdzie jest taniej? Porównanie cen w Polsce, Ukrainie i innych krajach sąsiednich
Gdzie jest taniej? Porównanie cen w Polsce, Ukrainie i innych krajach sąsiednich
Tragiczny wypadek w powiecie koneckim. 13-latek zmarł po zderzeniu z samochodem
Tragiczny wypadek w powiecie koneckim. 13-latek zmarł po zderzeniu z samochodem
Krzyczał w Sejmie o "kuli w łeb". Prokuratura odmówiła dochodzenia
Krzyczał w Sejmie o "kuli w łeb". Prokuratura odmówiła dochodzenia
Były premier Francji skazany. Fikcyjnie zatrudniał swoją żonę
Były premier Francji skazany. Fikcyjnie zatrudniał swoją żonę
Protesty wyborcze: 5,1 tys. zgłoszeń w Sądzie Najwyższym
Protesty wyborcze: 5,1 tys. zgłoszeń w Sądzie Najwyższym
Były policjant skazany. Doprowadził do wypadku, wożąc nastolatki
Były policjant skazany. Doprowadził do wypadku, wożąc nastolatki
Wpłynęło ponad 100 protestów wyborczych do Bodnara. Jest wniosek
Wpłynęło ponad 100 protestów wyborczych do Bodnara. Jest wniosek
Miedwiediew bije brawo Trumpowi. Chodzi o wyrzucenie Rosji z G8
Miedwiediew bije brawo Trumpowi. Chodzi o wyrzucenie Rosji z G8