przewrót majowy

Wstał znacznie wcześniej niż miał w zwyczaju i o 7 rano wyjechał do Warszawy. Przed wyjściem z dworku w Sulejówku zapowiedział żonie, że wróci przed 3, by nie spóźnić się na obiad. Od tych słów Józefa Piłsudskiego rozpoczęła się jedyna wojna domowa w ostatnich 250 latach polskiej historii. A zarazem najbardziej nieprzemyślana i nieprzygotowana ze wszystkich.

Na co u progu zamachu majowego liczył Piłsudski? Wiele wskazuje na to, że oczekiwał, iż sama demonstracja siły wystarczy, by obalić niemający jego poparcia rząd. A kiedy ten plan spalił na panewce, Naczelnik po prostu się załamał. To kto podjął decyzję, by pójść dalej?

Gdy narastał kryzys ustrojowy, Piłsudskiego o wzięcie władzy siłą prosili dawni podkomendnymi, działacze PPS, centrowi politycy, związki zawodowe i zwykli ludzie. Tylko on do końca starał się uniknąć przemocy – pisze Andrzej Krajewski w artykule dla Wirtualnej Polski.

Piłsudski, po przewrocie, zamiast wprowadzić rewolucyjne zmiany i bezwzględnie rozprawić się ze swoimi przeciwnikami, wyciszył rewolucję i ostatecznie uchronił Polskę przed jej widmem. Rewolucja bez rewolucyjnych zmian ustabilizowała na kolejne lata sytuację polityczną w Polsce – pisze Mateusz Staroń w artykule dla Wirtualnej Polski.

Józef Piłsudski wkroczył do Warszawy na czele oddziałów wojskowych zbuntowanych przeciwko rządowi. Był to początek tzw. przewrotu majowego, początek rządów sanacyjnych. W starciach walk zginęło 215 żołnierzy i 164 cywilów, a łączna liczba rannych wyniosła 900 osób. W nocy z 14 na 15 maja 1926 rząd premiera Wincentego Witosa podał się do dymisji. Ustąpił też ze stanowiska prezydent Stanisław Wojciechowski.

31 maja 1926 roku wybrano na prezydenta RP Józefa Piłsudskiego. Ten jednak, chcąc poniżyć posłów i senatorów, którzy go wybrali, ku zaskoczeniu wszystkich - zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników - funkcji tej nie przyjął. Następnego dnia wybrano wskazanego przez Piłsudskiego szerzej nieznanego profesora Ignacego Mościckiego.