msz(strona 15/66)

Polska wyrzuci z kraju rosyjskiego ambasadora? - Wszystkie opcje są na stole w kwestii stosunków polsko-rosyjskich - przekazał w programie "Newsroom" WP rzecznik MSZ Łukasz Jasina. - W tej chwili placówka Federacji Rosyjskiej istnieje i nie ma żadnych decyzji, co do okrojenia jej składu. Nasz ambasador w Moskwie też póki co zostaje i robi tam wiele dla Polaków i Rosjan. (...) Dalej w Rosji jest bardzo wielu polskich obywateli, są też dziennikarze. To jest kwestia osób, którymi opiekują się konsulaty w Petersburgu, Irkucku czy Kaliningradzie. Pamiętajmy, że w praktyce dyplomatycznej istnieje zasada retorsji - tłumaczył rzecznik polskiej dyplomacji.

- Bardzo żałujemy, że ta sprawa stała się publiczna po wypowiedziach niektórych polityków poza Polską - nawet nie byli to politycy amerykańscy. To nie było właściwe. Naszym obowiązkiem było publiczne odniesienie się do tej sprawy i przedstawienie polskiego stanowiska. Ono zostało bardzo jasno wyłożone w oświadczeniu MSZ i to stanowisko podtrzymujemy - oznajmił w programie specjalnym WP wiceszef MSZ Paweł Jabłoński. - Jesteśmy gotowi do pojęcia bardzo różnych działań, które mogą wzmocnić potencjał obronny Ukrainy, ale wszystkie te działania muszą być zrealizowane tak, by ryzyko, które Polska - jako członek NATO najbliższy geograficznie Rosji, najbardziej wystawiony na potencjalne ataki - ponosi, było skompensowane przez inne państwa - podkreślił. Jabłoński zapewnił, że "dyskusja rzeczowa, merytoryczna, cały czas się toczy między sojusznikami". - Wierzymy głęboko, że te rozmowy przyniosą bardzo dobry efekt (...). Są bardzo intensywne, prowadzone bez przerwy - podkreślił. - W momencie wojny trzeba sobie zdawać sprawę, co ma priorytet. Priorytet ma skuteczność. Ona wymaga, żeby pewne sprawy były realizowane w zaufaniu. Jeżeli zbyt mocno będziemy je upubliczniać na wczesnym etapie, jest poważne ryzyko, że będą próby utrudniania tego, próby wbijania klina miedzy sojuszników, próby rozbijania jedności NATO - wskazał wiceszef MSZ.

Od kilku tygodnia trwają intensywne działania dyplomatyczne związane z wywołanym przez Rosję kryzysem międzynarodowym. Zewsząd płyną zapowiedzi, że w przypadku rosyjskiej inwazji na Ukrainę, Kreml spotka się ze zdecydowaną odpowiedzią Zachodu w postaci dotkliwych sankcji gospodarczych. W rozmowie z Wirtualną Polską wiceszef MSZ Piotr Wawrzyk powiedział, że nie może zdradzić konkretów w tej sprawie, ale podkreślił, że w zapowiedziach krajów zachodnich nie ma żadnej przesady. Polityk mówił również o zapowiedzianej wizycie brytyjskiej minister spraw zagranicznych Liz Truss. - Oczywiście, temat jest jeden, to znaczy sytuacja bezpieczeństwa w regionie, przede wszystkim wokół Ukrainy, ale też na granicy polsko-białoruskiej, bo wydaje się, że te dwa problemy coraz trudniej rozdzielić - powiedział. Dodał, że rozmowy dotyczyć będą również zwiększenia obecności wojsk brytyjskich w Polsce. Wawrzyk potwierdził, że wszystkie działania dyplomatyczne ze strony Polski są prowadzone wspólnie. Prezydent i rząd wymienia się w tej sprawie wszystkimi informacjami. Wiceminister zapewnił również, że udział w działaniach bierze Jarosław Kaczyński. - Zwracam uwagę, że mówimy o wicepremierze ds. bezpieczeństwa i przewodniczącym komitetu bezpieczeństwa, ale też problem, o którym mówimy dotyczy bezpieczeństwa, więc trudno, żeby było inaczej - powiedział. Wawrzyk pozytywnie ocenił również inicjatywę Donalda Tuska, który zorganizował spotkanie byłych prezydentów i byłych szefów polskiej dyplomacji, by omówić sytuację na Ukrainie. - Jesteśmy dzisiaj w takim momencie, że każda inicjatywa, która może wesprzeć działania polskiego rządu, prezydenta jest ważna. Jeżeli taki ma być efekt tego działania, to jest to pozytywny sygnał - powiedział gość programu WP "Tłit".

Prezydent Andrzej Duda złożył projekt zmiany ustawy o Sądzie Najwyższym. Zakłada on m.in. likwidację Izby Dyscyplinarnej. - To próba wyjścia do przodu, wyjścia naprzeciw tym wszystkim wyzwaniom, jakie stoją w tym momencie przed Polską. Zobaczymy, co z tym projektem zrobi parlament. Chciałbym wierzyć, że dobre projekty są i będą przegłosowane. Wiem, że jest wiele głosów krytycznych. Być może ten projekt będzie w polskim Sejmie zmieniony. Z całą pewnością jest to próba rozwiązania skomplikowanej sytuacji, ale też i kontynuacja reformy sądownictwa - komentował wiceminister spraw zagranicznych Marcin Przydacz w programie "Tłit" Wirtualnej Polski. Jak podkreślił, "kluczowa jest teraz pozytywna odpowiedź ze strony Brukseli". - Ja to widzę jako wyciągniętą dłoń. Bardzo dobrze, że Ursula von der Leyen chce rozmawiać, natomiast trzeba przejść do konkretów. Jeśli jest to pozytywnie oceniane, to powinny być także i pozytywne kroki ze strony Brukseli - stwierdził Przydacz. - Projekt pana prezydenta trafi pod obrady Sejmu. Z całą pewnością będą się do niego pojawiać różnego rodzaju poprawki. Pytanie, czy te poprawki będą głosowane skutecznie na forum komisji czy później - już w dalszym toku prac parlamentarnych. Będziemy oceniać ten projekt, jak wyjdzie z procesu legislacyjnego i trafi pod podpis prezydenta - podsumował wiceminister.

Jeżeli Polska nie otrzyma do marca opinii do Krajowego Planu Odbudowy od Komisji Europejskiej, może wycofać się z Europejskiego Planu Odbudowy - zasugerował europoseł PiS Adam Bielan. Jego wypowiedź wywołała falę komentarzy. O ocenę słów europosła pytany był w programie "Tłit" Wirtualnej Polski wiceminister spraw zagranicznych Marcin Przydacz. Jak podkreślił, "MSZ - zgodnie z reformą sprzed paru lat - nie prowadzi polityki europejskiej, polityka europejska jako dział polityki zagranicznej została wyprowadzona z MSZ i znajduje się dzisiaj w KPRM - odpowiada za to minister Szymański". - Jako polscy dyplomaci będziemy starali się szukać formuły porozumienia tak, by z tych środków korzystać. Natomiast pewnego rodzaju planem ewentualnościowym zawsze musi być co, jeśli się to nie uda. Jeśli się nie uda, trudno, żebyśmy żerowali pożyczki, nie mogąc w żaden sposób korzystać z profitów, wynikających z tych pożyczek - kontynuował Przydacz. - Więc plany ewentualnościowe polski rząd na pewno ma, natomiast nie jest to celem samym w sobie. Celem samym w sobie jest to, aby doprowadzić do zamknięcia spraw, które są trudne w relacjach Polski z instytucjami europejskimi i instytucji europejskich z Polską - podkreślił. Wiceminister pytany był też o kontrowersyjną kampanię polskich spółek energetycznych ws. cen prądu.

- Postrzeganie Rosji w Europie różni się w zależności od miejsca. W Europie Środkowej doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, jakie zagrożenia wiążą się z polityką rosyjską. Sami to przeżyliśmy - komentował w programie "Newsroom" WP wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński. - Z kolei państwa, które są trochę dalej, nie czują tego na co dzień, nie mają doświadczeń, nie rozumieją tego do końca. Od 2013 roku UE stosuje sankcje, kolejne pakiety są na Rosję nakładane. My uważamy, że powinny być trochę bardziej intensywne. Ale cały czas pojawiają się głosy różnych polityków europejskich, którzy chcieliby te sankcje zdejmować i handlować z Rosją. (...) Gdyby nie bardzo ciężka praca dyplomatyczna Polski, krajów Bukaresztańskiej Dziewiątki, to sankcji UE i USA mogłoby dzisiaj nie być - wskazywał wiceszef MSZ. - Myślę, że tych błędów w relacjach z Rosją było wiele. Część polityków ma takie złudzenie, że z Moskwą można się dogadywać. Nasuwają się tutaj Niemcy i wspólna inwestycja Nord Stream 2. (...) Na pewno będziemy w ramach OBWE podkreślać znaczenie prawa międzynarodowego i wywierania na Rosję presję, dopóki nie wycofa się ze swoich agresywnych działań - tłumaczył Jabłoński.

Polska objęła prezydencję w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Patrycjusz Wyżga próbował dowiedzieć się, jakie dokładnie cele zamierza osiągnąć polska dyplomacja w okresie prezydencji. O konkretną odpowiedź nie jest jednak łatwo. Wiceszef MSZ Paweł Jabłoński w programie "Newsroom" WP skupił się na wytłumaczeniu, jak działa sama organizacja. - Ta organizacja nie ma takich narzędzi, nie jest wyposażona w takie instrumenty sprawcze, jak NATO, Unia Europejska i inne tego typu organizacje, ale na pewno może być formą wywierania presji na te państwa, których działania mogą bezpieczeństwu zagrażać - powiedział. Dopytywany, wyjaśniał, że działania OBWE mają skupiać się na polityce Władimira Putina, która jest "największym zagrożeniem" dla bezpieczeństwa Europy. - Liczymy na to, że dzisiejsze spotkanie będzie kontynuacją tego, co mogliśmy obserwować wczoraj w Brukseli, a zatem wyrazem bardzo zdecydowanego jednolitego podejścia państw europejskich sprzeciwiających się agresji, prowokacji i eskalacji polityki rosyjskiej - stwierdził.