festung breslau

W niemieckiej twierdzy, otaczanej w połowie marca coraz szczelniej przez sowieckie wojska, nie tkwili jedynie fanatyczni obrońcy. 76 lat temu śmierć czaiła się już na wszystkich, którzy w tej pułapce się znaleźli: ludność cywilną, która nie wyruszyła w styczniowy marsz zagłady, dzieci, w tym chłopców w wieku 10 lat i 12-letnie dziewczynki, objęte surowym nakazem pracy, uciekinierów chroniących się Armią Czerwoną i nalotami aliantów oraz ponad 3 tysiące cudzoziemców, trzymanych w niewoli i wykorzystywanych do nadludzkiej pracy.

Do tej ostatniej bitwy miasto szykowało się od lata 1944. Przerażający plan obrony do ostatniego człowieka prawie się zrealizował. Od połowy lutego do 6 maja toczyć się tu będzie obłąkańcza wojna. W obronie przegranej i skompromitowanej już idei za broń z przymusu chwycą nawet dzieci i starcy.

Rekonstruują, szczegół po szczególe, przebieg walk o dzielnice i ulice, analizują strategię dowódców, ich rozkazy, treść wojennych meldunków. Ale interesuje ich też życie cywili, zamkniętych w tym piekle. W niedzielę szykuje się dyskusyjny panel online, podczas którego specjaliści przedstawią swoje wersje zdarzeń w twierdzy, jaką we Wrocławiu pod koniec wojny stworzyli Niemcy.

- W gronie eksploratorów przekonanych, że ''złoty pociąg'' istnieje, brak woli do rzetelnej debaty naukowej. Nawet planowane na sierpień wykopy na 65. kilometrze trasy Wrocław – Wałbrzych odbywają się na przekór ustaleniom naukowców z Akademii Górniczo-Hutniczej. Badacze z tej uczelni jasno powiedzieli, że przeprowadzone przez nich badania magnetyczne nie wykazały obecności pod ziemią czegoś, co mogłoby być jakimkolwiek składem kolejowym - mówi w rozmowie z WP prof. Tomasz Głowiński z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.