artykuł 4

Rzecznik rządu Piotr Mueller poinformował, że Polska chce uruchomienia art. 4 NATO. - Artykuł 4 to ostatni krok przed działaniami o charakterze obronnym i militarnym. To krok polityczny - komentował w programie "Newsroom" WP wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński. - Polega on na przeprowadzeniu nagłych konsultacji w sytuacji, gdy bezpośrednio zagrożone jest bezpieczeństwo któregokolwiek z członków. Ukraina nie jest członkiem NATO, ale wojna wywołana przez Rosję tuż przy naszej granicy to jest bezpośrednie zagrożenie państw NATO. Podjęliśmy decyzję o rozpoczęciu tych działań, aby przygotować ewentualne kroki na kolejne dni. (...) Trzeba mieć świadomość, że zagrożenie istnieje, nawet jeśli nie jest tak poważne, jak wokół Ukrainy. Rosja nie ustaje w atakach, także w działaniach hybrydowych, cybernetycznych, nawet w państwach NATO - tłumaczył wiceszef polskiej dyplomacji. - Jesteśmy obiektem cyberataków ze strony Rosji i Białorusi bez przerwy, od tygodni. Te ataki się powtarzają na większą lub mniejszą skalę. Są to najczęściej nieudane próby. (...) Jeśli zachowamy odpowiednie środki ostrożności, to będziemy w stanie znaczną część tych ataków odpierać. (...) Ja mogę doradzić, żeby niezwykle uważać na różne podejrzane strony i maile. To mogą być próby ataku i złamania zabezpieczeń - wskazywał Jabłoński.

Premier Mateusz Morawiecki przekazał, że wspólnie z premierami Litwy i Łotwy rozważa uruchomienie artykułu 4. NATO. Kiedy może to nastąpić i co w praktyce może to oznaczać? - pytany był w programie "Newsroom" WP gen. prof. Bogusław Pacek, dyrektor Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Międzynarodowego. - Artykuł 4. NATO jest po to, żeby konsultować, żeby siąść do stołu z innymi państwami NATO w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa, a zagrożenie bezpieczeństwa rzeczywiście występuje i należy się spodziewać, że ono będzie narastało. Obserwując reakcje przywódców, liderów, szefów organizacji, państw zachodnich, myślę, że to nastąpi dość szybko - stwierdził. Gen. Pacek ocenił jednak, że ważniejsze od posiedzenia przedstawicieli NATO jest działanie w UE. Dlaczego? - Po pierwsze jest to przede wszystkim działanie Łukaszenki zwrócone przeciw Unii, a po drugie UE ma w tym wypadku większe możliwości. Myślę o Frontexie - wskazał. W opinii generała powinien on zostać użyty jak najszybciej i trzeba go o to poprosić. - Frontex ma różne wymierne możliwości - analizy, monitorowania, obserwacji, ale także fizycznego wsparcia. Frontex na zasadzie szybkiego reagowania może poprosić nawet do 1500 strażników granicznych z różnych państw - podkreślił, zaznaczając przy tym, że "nie to jest najważniejsze". - I Łukaszenka, i jego reżim, musi zobaczyć, że ma do czynienia nie tylko z Polską - że opór jest międzynarodowy. To zwiększy szanse na to, że odpuści albo przynajmniej znacznie zniweluje swoje działania - wyjaśnił Pacek.

Premier Mateusz Morawiecki przekazał, że wspólnie z premierami Litwy i Łotwy rozważa uruchomienie artykułu 4. NATO. Mówi on, że "strony będą się wspólnie konsultowały, ilekroć - zdaniem którejkolwiek z nich - zagrożone będą: integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze stron". Sprawę komentował w programie "Tłit" wiceszef MSZ Marcin Przydacz. - Na tym etapie my już te konsultacje przeprowadziliśmy. Trzy tygodnie temu sam byłem na Radzie Północnoatlantyckiej, podczas której dyskutowaliśmy z sojusznikami o tej sytuacji. Dwa dni temu ambasador Szatkowski ponowił te konsultacje, było twarde oświadczenie wszystkich 30 sojuszników - tłumaczył. - Artykuł 4. mówi o konsultacjach sojuszniczych. Właśnie je realizujemy. Na razie poza tym trybem. Ten tryb zostawiamy sobie na późniejsze ewentualne potrzeby. Mam nadzieje, że nie będzie konieczności - wskazał Przydacz. - Cały czas analizujemy sytuację. Jeśli będzie potrzeba, mamy zapewnienie sojusznicze, że możemy z tego artykułu skorzystać, ale w odpowiednim momencie. Polska nie eskaluje tego konfliktu, wiec powinniśmy dobierać odpowiednie narzędzia do rzeczywistości - podkreślił wiceminister.