Artykuł 4 NATO. Co oznacza? Polska powoływała się na niego dwukrotnie
Po wydarzeniach, do których doszło we wtorkowe popołudnie w Przewodowie, rzecznik rządu Piotr Müller poinformował, że rozważana jest możliwość uruchomienia procedur związanych z art. 4 NATO. Na czym polega? Do tej pory na ten zapis powołano się 7 razy.
Jak przekazało polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych "o godzinie 15:40 na terenie wsi Przewodów w powiecie hrubieszowskim w województwie lubelskim spadł pocisk produkcji rosyjskiej, w wyniku czego śmierć poniosło dwóch obywateli Rzeczypospolitej Polskiej". W związku z wydarzeniami, zwołano spotkanie Komitetu ds. Bezpieczeństwa Narodowego i spraw Obronnych. W późniejszym komunikacie szef BBN przekazał, że rząd rozważa podjęcie konsultacji na mocy artykułu 4 NATO.
Art. 4 NATO. Jak brzmi?
Artykuł 4. Traktatu Północnoatlantyckiego wskazuje, że "strony będą się wspólnie konsultowały, ilekroć — zdaniem którejkolwiek z nich — zagrożone będą: integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze Stron". Oznacza to, że jego uruchomienie spowoduje szereg rozmów na wysokich szczeblach państw członkowskich. Konsultacje będą dotyczyły zagrożeń oraz sposobów przeciwdziałania im. Możliwość uruchomienia procedur związanych z zapisem jest obecnie rozważana przez polski rząd. Jak podczas wtorkowej konferencji przekazał rzecznik rządu Piotr Müller "zdecydowaliśmy o tym, by podjąć się weryfikacji, czy zachodzą przesłanki, aby uruchomić procedury wynikające z art. 4 Paktu Północnoatlantyckiego".
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jak wygląda procedura uruchomienia artykułu 4 NATO?
Aby zwołać konsultacje krajów członkowskich NATO, osoba upoważniona, powołując się na artykuł 4, musi przekazać stosowny wniosek do sekretarza generalnego Paktu Północnoatlantyckiego. Obecnie jest nim Jens Stoltenberg. Po uruchomieniu art.4, na forum Rady Północnoatlantyckiej odbywa się dyskusja państw członkowskich.
Artykuł 4 Traktatu Północnoatlantyckiego. Formalne działania
Od czasu powołania Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w 1949 roku, na artykuł 4 NATO powołano się 7 razy. Najczęściej — bo aż pięciokrotnie — o konsultacje wnioskowała Turcja. Dwukrotnie na zapis powoływała się Polska. Po raz pierwszy, wraz z Litwą i Łotwą, po aneksji Krymu przez Rosję w 2014 roku. Drugi raz o uruchomienie konsultacji Polska wnioskowała wraz z Bułgarią, Czechami, Słowacją, Rumunią oraz krajami bałtyckimi w 2022 roku, po ataku Rosji na Ukrainę.
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ.
