Art. 4 NATO. Co oznacza? Polska chce jego uruchomienia
W związku z dramatycznymi wydarzeniami na Ukrainie Komitet ds. Bezpieczeństwa Narodowego polecił Stałemu Przedstawicielowi przy NATO złożenie wniosku o uruchomienie art. 4 Traktatu Waszyngtońskiego - poinformował dziś rano rzecznik rządu Piotr Müller.
Art 4. Traktatu Waszyngtońskiego brzmi "strony będą się konsultowały, ilekroć zdaniem którejkolwiek z nich zagrożona będzie integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejś ze Stron". W czwartek rano po posiedzeniu Komitetu ds. Bezpieczeństwa Narodowego i spraw Obronnych ambasador Tomasz Szatkowski razem z grupą sojuszników złożył stosowny wniosek na ręce Sekretarza Generalnego NATO - poinformował rzecznik rządu na Twitterze.
Art 4. NATO. Co oznacza w praktyce?
Art 4. Paktu Północnoatlantyckiego uruchamiany jest w momencie, kiedy agresja nie została podjęta w stronę terytorium państwa członkowskiego NATO, ale sytuacja wokół jego granic jest na tyle poważna, że NATO jako Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego powinna przyjrzeć się zaistniałej sytuacji. W praktyce art. 4 nie odnosi się do rozpoczęcia działań militarnych, a państwo, które z niego korzysta, sygnalizuje jedynie, że czuje się zagrożone.
Wobec tego uruchomienie art. 4 NATO umożliwia organizację konsultacji międzyrządowych dotyczących między innymi monitorowania sytuacji, wymiany wzajemnych informacji na temat wydarzeń, deklaracji działań oraz dyskusji na temat tego, jak sojusz może zadziałać w związku z panującą sytuacją, która może zagrażać państwu członkowskiemu.
Do tej pory Polska skorzystała tylko raz z art. 4 w 2014 roku, również w momencie agresji Rosji na Ukrainę. Wówczas konsultacje opierały się głównie na poszukiwaniu politycznych rozwiązań. Zaraz za art. 4 znajduje się jednak art. 5, który jest już wezwaniem sił sojuszniczych NATO do wsparcia zbrojnego zaatakowanego członka Paktu Północnoatlantyckiego.
Autor: Weronika Grzywna
