Pierwszy dzień zimy astronomicznej. Kiedy wypada?

Początek astronomicznej zimy wielu osobom kojarzy się z mrozem, śniegiem oraz długimi nocami. W dawnych czasach dzień nazywany przesileniem zimowym był hucznie celebrowany - dziękowano za obfite plony, wyczekując ciepła i Słońca. Jaka jest różnica pomiędzy astronomiczną a kalendarzową zimą? W 2022 daty ich rozpoczęcia są różne.

Początek astronomicznej zimy już 21 grudnia

Źródło zdjęć: © Unsplash

Patrycja Klimek

20 grudnia 2022, 09:52

Zima astronomiczna rozpoczyna się w trakcie przesilenia zimowego, które w 2022 r. wypada 21 grudnia. To jednocześnie najkrótszy dzień roku na półkuli północnej. Od tego czasu, z każdą kolejną dobą dni stają się coraz dłuższe. Astronomiczna zima trwa do 20 lub 21 marca.

Początek astronomicznej zimy. Dlaczego ta data jest ruchoma?

Pierwszy dzień astronomicznej zimy, z powodu przesunięcia roku słonecznego względem roku kalendarzowego oraz stosowania lat przestępnych, nie ma stałej daty. Średnio co 2-3 lata, przesilenie grudniowe na półkuli północnej ma miejsce nie 21 a 22 grudnia. Bardzo rzadko początek astronomicznej zimy może także wypaść 20 lub 23 grudnia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zima w Bieszczadach. Leśnicy publikują niezwykłe nagrania z fotopułapek

Początek zimy astronomicznej to dzień, w którym Słońce góruje w zenicie zwrotnika Koziorożca - najdalej wysuniętej na południe szerokości geograficznej półkuli południowej. W tym czasie na terenach położonych na południe od równika ma miejsce przesilenie letnie, czyli najdłuższy dzień w roku.

Początek astronomicznej zimy a zima kalendarzowa

Z pierwszym dniem czwartej pory roku kojarzone są dwa pojęcia: zima astronomiczna oraz zima kalendarzowa. Pierwsza z nich wiąże się z potocznym podziałem pór roku, który został określony przez obserwację stałych zjawisk astronomicznych - w tym momentów górowania Słońca nad punktami przesilenia i punktami równonocy. Ze względu na cykliczność, ale nieregularność tych ruchów, dzień początku astronomicznej zimy, lata, jesieni i wiosny nie jest stały, ale powiązany z przybliżonymi i powtarzalnymi datami. Zima kalendarzowa każdego roku rozpoczyna się w tym samym dniu - 22 grudnia. Co ciekawe, na półkuli północnej — gdzie leży Polska — zima kalendarzowa niemal zupełnie pokrywa się z astronomiczną. Na półkuli północnej kalendarzowe pory roku są zaś przesunięte o pół roku względem tych astronomicznych.