Amerykańska polityka, czyli nuklearna wojna na memy [OPINIA]

Tekst powstał w ramach projektu WP Opinie. Przedstawiamy w nim zróżnicowane spojrzenia komentatorów i liderów opinii publicznej na kluczowe sprawy społeczne i polityczne.

Gdybyśmy zechcieli zdefiniować amerykańską politykę jednym słowem, teoretycznie mielibyśmy do dyspozycji całą paletę przymiotników: prosta, skomplikowana, spolaryzowana, agresywna, zrozumiała, niezrozumiała, staroświecka, efektywna, nieefektywna. Chyba jednak mało kto się spodziewał, przynajmniej jeszcze kilka lat temu, że anno domini 2025 najlepiej będzie do niej pasowało określenie "jarmarczna".

W Białym Domu, na Kapitolu, w stacjach telewizyjnych i na portalach internetowych toczy się właśnie nuklearna wojna… na memy. Każdy ważny temat debaty publicznej w USA został sprowadzony do żartu. Czy raczej lawiny żartów, zazwyczaj niezbyt śmiesznych, często wulgarnych, niekiedy ocierających się o rasizm. Wypełnionych przekleństwami, używanymi przez najważniejszych i - na pierwszy rzut oka - poważnych polityków.

Dowcipy w formie tradycyjnych memów, z przerobionymi zdjęciami, dymkami i komentarzami, rywalizują z bardziej zaawansowanymi klipami, stworzonymi przez sztuczną inteligencję, z fejkowymi dialogami i stosownym podkładem muzycznym.

Zobacz także: Nawrocki i Sikorski ramię w ramię w obronie prawa międzynarodowego [OPINIA]

Prawdziwe zapasy w internetowym kisielu. Brylują w nich Republikanie, począwszy od samego Donalda Trumpa, poprzez wiceprezydenta JD Vance’a, sekretarzy poszczególnych departamentów, a skończywszy na młodych "hunwejbinach", obsługujących oficjalne, rządowe konta w mediach społecznościowych. Niemniej Demokraci nie pozostają dłużni, odpowiadając kontratakiem na każdy sztych.

Oba plemiona, sczepione w nierozerwalnym uścisku, spadają z zawrotną prędkością w otchłań żenady.

Głównymi rekwizytami tej batalii stały się sombrero i meksykańskie wąsy. Trumpiści "ubierają" w nie liberałów, insynuując, że ci drudzy są sprzymierzeńcami i obrońcami nielegalnych imigrantów. Kiedy na platformie X ukazał się przerobiony emblemat Partii Demokratycznej - osioł w sombrero z marakasami, gubernator Kalifornii Gavin Newsom odpowiedział wizerunkiem republikańskiego słonia z napisem "Pedophiles’ Protectors" (to oczywiście nawiązanie do afery Jeffreya Epsteina).

Zwolennicy Trumpa retweetowali też minutowy filmik, wygenerowany przez AI, na którym prezydent wykonuje łyżwiarski program artystyczny. We fraku, wyraźnie "odchudzony", wykręca z gracją potrójne toe-loopy i aksle. Podpis: "Trump loves ICE". W tym wypadku "ICE" to nie tylko "lód", lecz także skrót od Immigration and Customs Enforcement, federalnej agencji, zajmującej się głównie ściganiem latynoskich przybyszów z "nieuregulowanym statusem".

Czytaj więcej: Trump publikuje film AI o "łóżkach MedBed". Mają leczyć każdą chorobę

Jak na to odpowiadają Demokraci? Wrzucają mema z JD Vance'em, uprawiającym seks z… sofą. Jaka jest riposta prawicy? Prezydent publikuje klip z sobą samym, jako Ponurym Żniwiarzem, w czarnej pelerynie z kapturem, żarliwie wymachującym kosą.

Jeśli ktoś z Was, drodzy czytelnicy, chciałby się z owymi treściami zapoznać osobiście, lojalnie uprzedzam: tego cyrku nie da się odzobaczyć.

Rzeczniczka Trumpa, pytana kilka dni temu o twitterowe ekscesy swojego szefa, odpowiedziała z rozbrajającą szczerością: "Pan prezydent lubi sobie czasami pożartować". Dziennikarze, obecni na konferencji prasowej, zapewne pomyśleli sobie w duchu: "Hmm, zauważyliśmy".

Problem w tym, że wszyscy ci "rozgrzani" dowcipnisie, w pogoni za lajkami i poklaskiem betonowego elektoratu, przekraczają kolejne granice złego smaku.

Na platformie X, urzędnik prowadzący konto Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (Homeland Security), zaczął zamieszczać stylizowane na lata 30. plakaty z kontrowersyjnymi hasłami: "Wake Up, America" (slogan, który jeszcze dobitniej brzmi w oryginalnej wersji niemieckiej), czy "America for Americans" (taki tytuł nosiła jedna z broszur propagandowych, wydawanych 100 lat temu przez Ku Klux Klan).

W każdej rozsądnej głowie rodzi się w tym momencie pytanie: czy to kolejny "żart" czy raczej rezultat historycznej ignorancji i absencji jakiegokolwiek kodu kulturowego.

Zobacz także: "Piłka była zawsze po stronie Rosji" [OPINIA]

Używanie memów z sombrero to również ryzykowna zabawa. Republikanie, z uporem maniaka, kreują w ten sposób obraz "kolektywnego Latynosa", czyniąc z meksykańskiego kapelusza symbol nielegalnej imigracji. A stąd już np. tylko krok do sugestii, która padła z ust wiceprezydenta USA, że kolejki na izbach przyjęć w amerykańskich szpitalach to właśnie efekt "inwazji" z Południa. Rzecz jasna, rząd USA jest pełni uprawniony do tego, by ścigać i karać ludzi łamiących imigracyjne przepisy. Czym innym jest jednak dbałość o przestrzeganie prawa, a czym innym jaskrawe, uporczywe i cyniczne obwinianie o większość dzisiejszych problemów Ameryki jednej grupy etnicznej.

Pojawiają się następne memy, amerykańscy politycy bawią się wyśmienicie, jarmark buzuje. Lecz dzisiejszy beztroski śmiech gawiedzi może za chwilę przeistoczyć się w złowieszczy rechot Ponurego Żniwiarza.

Dla Wirtualnej Polski Marek Magierowski

Marek Magierowski, dyrektor programu "Strategia dla Polski" w Instytucie Wolności, ambasador RP w Izraelu (2018-21) i Stanach Zjednoczonych (2021-24), były wiceminister spraw zagranicznych. Autor książki "Zmęczona. Rzecz o kryzysie Europy Zachodniej" oraz powieści "Dwanaście zdjęć prezydenta".

Czytaj także: Manipulacja PAP. To już nie "brak profesjonalizmu". To skandal [OPINIA]