Andrzejki 2023. Kiedy wypadają? Czy to dzień wolny? "Wieczór wróżb" kiedyś i dziś
Andrzejki, czyli jedno z najpopularniejszych świąt, obchodzonych z okazji imienin, zbliża się wielkimi krokami. Czy w tym dniu pracownicy oraz uczniowie mogą liczyć na dodatkowe wolne? Skąd wywodzą się tradycje andrzejkowe i do czego nawiązują?
24.10.2023 14:25
Kiedy są Andrzejki 2023? To ludowe święto, które jest głęboko zakorzenione w polskiej tradycji. Jest również związane ze wspomnieniem apostoła Andrzeja. Choć w Polsce Andrzejki są powszechnie obchodzone, nie są dniem wolnym od pracy i nauki.
Kiedy są Andrzejki? Podwójna geneza święta
Andrzejki 2023 - podobnie, jak w każdym roku - wypadają w nocy z 29 na 30 listopada. Oprócz imienin Andrzeja oraz wspomnienia jednego z dwunastu apostołów, w tym czasie kultywowane są tradycje znane z czasów przedchrześcijańskich.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Historia Andrzejek nie jest do końca znana. Ich korzenie mogą sięgać starożytnej Grecji i obchodzonych na tych terenach świąt, jak również ludów nordyckich i starogermańskich, którzy czcili Frejra - boga miłości, pokoju, płodności oraz bogactwa. W Polsce Andrzejki obchodzono już w XVI wieku, jako wieczór wróżb. Jak wskazują źródła, możliwe jest jednak, że podobne zwyczaje były kultywowane na ziemiach zamieszkiwanych przez Słowian dużo wcześniej, wraz z uroczystościami ku czci bóstwa Welesa.
Andrzejki. Wieczór wróżb. Jak obchodzono go dawniej?
Andrzejki dawniej były traktowane bardzo poważnie. Początkowo było to święto przeznaczone wyłącznie dla niezamężnych kobiet. Męskim odpowiednikiem wieczora wróżb, były zapomniane obecnie Katarzynki. Jak kiedyś obchodzono Andrzejki? Wiele z tradycji jest częścią współczesnych zabaw andrzejkowych.
Jedną z najpopularniejszych i wciąż kultywowanych tradycji andrzejkowych, są wróżby, polegające na laniu wosku na wodę, a następnie interpretowanie kształtów stworzonych przez zastygniętą masę. Kolejna, która również dotrwała do czasów współczesnych, polega na ustawianiu butów należących do panien na wydaniu obok siebie. Ta, której obuwie jako pierwsze znalazło się przy progu pomieszczenia, miała wkrótce zostać wydana za mąż.
Do mniej znanych współcześnie tradycji związanych z Andrzejkami należą natomiast losowanie przedmiotów o symbolicznym znaczeniu, które miały wskazywać, czego można spodziewać się w przyszłości. Kolejna ma związek z chrześcijańskim wspomnieniem apostoła Andrzeja. Wierzono bowiem, że dziewczyna, która będzie pościła cały dzień i modliła się do św. Andrzeja, ujrzy we śnie swojego przyszłego małżonka. Obecnie Andrzejki są okazją do wspólnej zabawy i spotkań ze znajomymi. Wróżby, które przetrwały do czasów współczesnych są natomiast traktowane jako rozrywka.
