Andrzejki 2022 już niebawem. W Polsce obchodzimy je od XVI wieku
Andrzejki każdego roku przypadają w nocy z 29 na 30 listopada. To dzień nazywany wieczorem wróżb - chociaż sama tradycja jest związana ze wspomnieniem apostoła Andrzeja, to obrządki z nią związane mają pogańską genezę.
28.11.2022 14:32
Andrzejki przed wiekami były uznawane za wieczór wróżb dziewczęcych. Odpowiednikiem tego święta dla mężczyzn były Katarzynki - obecnie znacznie mniej popularne w Polsce. Wigilia św. Andrzeja to stara tradycja, którą w naszym kraju kultywowano już w XVI wieku.
Andrzejki. Skąd się wzięły? To święto obchodzone w wigilię św. Andrzeja
Pierwsze, pisemnie udokumentowane wzmianki odnoszące się do tradycji andrzejkowych, pojawiły się w 1557 roku. Jak przekazywał wówczas Marcin Bielski, poeta satyryczny, tworzący w renesansie "Ulejcie wosku na wodę. Ujrzycie swoją przygodę". Tradycja ta mogła być jednak kultywowana dużo wcześniej - niektórzy badacze doszukują się jej początków w starożytnej Grecji lub u ludów starogermańskich i kultu boga Frejra. Celebracja Andrzejek może mieć także związek z pogańskim bogiem Welesem, panem zaświatów, którego jednym z symboli był klucz.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Andrzejki a Kościół. Czy chrześcijanie mogą obchodzić to święto?
Andrzejki przypadają na końcu lub na początku roku liturgicznego. Często stanowią więc dla chrześcijan ostatnią okazję do zorganizowania zabaw przed rozpoczynającym się adwentem. Sama nazwa święta również ma podłoże chrześcijańskie — to wigilia wspomnienia świętego Andrzeja — jednego z apostołów, patrona Szkocji, Rosji i Grecji.
Andrzejki tradycje. Nie tylko lanie wosku
Nieodłącznym elementem zabaw andrzejkowych są wróżby. Według tradycji, biorą w nich udział przede wszystkim panny, które w ten sposób mogą poznać swoją przyszłość oraz dostać wskazówki dotyczące swojego przyszłego męża. Choć początkowo wróżbiarstwo dotyczyło wyłącznie panien na wydanie, w późniejszych wiekach, tradycja ta została przejęta także przez mężczyzn.
Jedną z najpopularniejszych tradycji andrzejkowych, jest lanie wosku przez ucho od klucza. Powstały w ten sposób kształt ma stanowić podpowiedź dotyczącą przyszłego wybranka serca. Kolejną z zabaw, które są kultywowane do dzisiaj, jest ustawianie obok siebie butów należących do panien na wydaniu. Ta, której but jako pierwszy dojdzie do progu, może spodziewać się szybkiego zamążpójścia. Obecnie tradycja obchodzenia Andrzejek przybrała bardziej rozrywkową formę. W tym dniu organizowane są liczne zabawy - tradycyjne wróżby traktowane są zaś z przymrużeniem oka.
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ.