Wigilia Bożego Narodzenia. Tradycyjne zwyczaje związane z 24 grudnia

Wigilia to dzień wypadający 24 grudnia poprzedzający święto Bożego Narodzenia. Nazwa pochodzi od łacińskiego terminu "vigilia", oznaczającego czuwanie. Wigilią nazywana jest także uroczysta kolacja, do której tego dnia zasiada o zmroku cała rodzina.

24 grudnia. Wieczerza wigilijna

Zgodnie z tradycją uroczysty posiłek rozpoczyna się wraz z pojawieniem się na niebie pierwszej gwiazdy, która przypomina nam o Gwieździe Betlejemskiej. To dzięki jej światłu Trzej Królowie byli w stanie znaleźć stajenkę, miejsce narodzin Jezusa Chrystusa.

Kolację poprzedza modlitwa oraz dzielenie się opłatkiem, "świętym chlebem". Opłatek symbolizuje wdzięczność oraz przebaczenie dawnych zaszłości - osoby skłócone nie siadają bowiem razem do posiłku. To również nawiązanie do dzielenia się chlebem w trakcie ostatniej wieczerzy.

Świąteczna tradycja nakazuje przygotowanie dodatkowego nakrycia dla niespodziewanego gościa. Ma nam ono przypominać o osobach, których już wśród domowników nie ma i nie powrócą. To także wolne miejsce dla wszystkich tych, którzy są z nami duchem, ale w tym roku z różnych względów nie mogą pojawić się na wigilijnej kolacji.

Wigilia. Tradycja 12 potraw

Tradycyjnie pod białym obrusem umieszczamy odrobinę sianka. To nawiązanie do sianka ze żłóbka Dzieciątka Jezus. Symbolizuje skromność oraz prostotę. W niektórych domach praktykuje się losowanie jak najdłuższego źdźbła sianka spod obrusa - jego szczęśliwy posiadacz będzie się cieszył największym powodzeniem przez cały nadchodzący rok.

Jakie potrawy wigilijne powinny znaleźć się na stole w czasie Wigilii? Tradycja mówi, że powinniśmy przygotować 12 postnych potraw. Symbolika liczby 12 związana jest z apostołami oraz z liczbą miesięcy. Większość z nas nie wyobraża sobie Wigilii bez karpia, barszczu czy uszek. Lista dań różni się nieco w zależności od regionu. Tradycyjnie nie jemy tego dnia mięsa.

Od 2003 roku - zgodnie z formułą przykazań kościelnych, zatwierdzonych przez Watykańską Kongregację Nauki Wiary - formalnie w Wigilię Bożego Narodzenia nie obowiązuje już post. Biskupi polscy zachęcają jednak wierzących do dochowania wierności tej wieloletniej tradycji.

Powodzenie finansowe w nadchodzącym roku można sobie zapewnić podczas Wigilii na kilka sposobów: próbując każdej z potraw, zjadając danie z makiem oraz wkładając do portfela łuski karpia. Obok opłatka na stole warto także umieścić pieniądze.

Choinka nieodzowny symbol świąt Bożego Narodzenia

Świąteczne drzewko zwane pierwotnie hailekrystem zaczęto stroić na święta Bożego Narodzenia w Niemczech w XV w. Stamtąd choinka uosabiająca Drzewo Życia rozprzestrzeniła się po innych krajach Europy. Przez swoją zieleń zachowywaną nawet w zimie jest dla wierzących symbolem Chrystusa jako "drzewa życia". Ozdobiona świecami lub lampkami elektrycznymi symbolizuje Chrystusa - "światłość świata".

Pod choinką ustawia się często żłóbek, dla upamiętnienia narodzenia Pana Jezusa w Betlejem. Układa się pod nią także prezenty dla najbliższych. Są one wyrazem uczuć, przyjaźni i życzliwości.

Święta Bożego Narodzenia. Kolędowanie

Po uroczystej kolacji przychodzi czas na kolędy. Pierwsze pieśni pochodzą ze średniowiecza. Najstarsza polska kolęda to "Zdrów bądź królu anielski" z 1424 roku. Nieco młodsza jest "Anioł pasterzom mówił". Rozkwit tradycji tworzenia kolęd przypada w naszym kraju na schyłek XVII w.

Wigilia. Tradycyjna pasterka

Nocna liturgia o północy w Wigilię to zwyczaj przyjęty przez Kościół Katolicki w V w., który dotarł do nas z przybyciem pierwszych chrześcijan. Uroczysta msza święta odbywa się na pamiątkę pierwszych pasterzy z Betlejem. To oni dotarli do miejsca narodzenia Dzieciątka Jezus i pierwsi złożyli mu hołd. Do świątyń na pasterkę tradycyjnie schodzą się całe rodziny i wspólnie kolędując, celebrują rozpoczynające się święta Bożego Narodzenia.

Wigilia jest w Polsce świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za najważniejszy dzień w roku. Podobnie jak w Polsce Wigilię obchodzi się na Litwie, w Czechach i na Słowacji. Nieznany poza Polską i Litwą jest zwyczaj łamania się opłatkiem.

Masz newsa, zdjęcie lub film? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl