służby specjalne(strona 2/10)

Opozycja wielokrotnie zapowiadała, że po przejęciu władzy będzie chciała zlikwidować Centralne Biuro Antykorupcyjne, któremu zarzucano, że działa jak "policja polityczna". - Na pewno trzeba zmienić ustawę, zakres kompetencji i narzędzi, którymi CBA może się posługiwać. Chociaż pamiętajmy, że narzędzia pracy operacyjno-rozpoznawczej dostępne są nie tylko służbom specjalnym, ale też służbie więziennej, SOP, policji. Spokojnie można byłoby przenieść CBA w struktury policji i obniżyć po prostu lekko rangę ich działania i w ogóle zmniejszyć zależność polityczną wszystkich służb - mówiła w programie "Newsroom" WP emerytowana oficer kontrwywiadu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego Anna Grabowska-Siwiec. Rozmówczyni Pawła Pawłowskiego podkreślała, że kluczowe jest także rozdzielenie funkcji ministra koordynatora specsłużb i szefa MSWiA - obie pełni obecnie Mariusz Kamiński. - Połączenie stanowiska ministra-koordynatora z ministrem spraw wewnętrznych jest po prostu mało funkcjonalne. Bo minister spraw wewnętrznych i administracji ma pod sobą taką ilość i służb, i tematów, że fizycznie nie jest w stanie odpowiadać za kwestię służb. Potrzebuje do tego oddzielnych ludzi, ale wtedy okazuje się, że nie on sam podejmuje decyzję, albo proces decyzyjny jest wydłużony i służby długo czekają na decyzję ministra koordynatora. Mam nadzieję, że opozycja oddzieli te stanowiska, by minister koordynator mógł skupić się na pracy służb specjalnych i rozwiązywaniu ich problemów - mówiła.

Jak siły ukraińskie walczą z rosyjskim wywiadem na terenie swojego kraju? - To orka na ugorze. W przypadku takiego obszaru jak Ukraina, szczególnie. Ukraina przed rozpadem ZSRR była połączona pępowiną z Rosją, służba była jedna, obszar chroniony był jeden, centrum dowodzenia było w Moskwie. Szkoły oficerskie wspólne, zadania i szlaki bojowe też. Znałem wielu oficerów ukraińskich, którzy walczyli w Afganistanie, a ich kontakty z kolegami rosyjskimi były bardzo bliskie, co nie znaczy, że nie czuli własnej tożsamości. Na początku lat 90. wszyscy wierzyli, że szybko uda im się osiągnąć standardy państwa demokratycznego. Myślę, że w służbach ukraińskich nastąpił podobny fenomen do tego, co w Polsce w 1918 r. Ludzie wywodzący się z różnych armii i służb tworzyli jedną skuteczną organizację. Ukraiński kontrwywiad z początku lat 90. sprawiał wrażenie bardzo sprawnego, co było widać na tle skorumpowanej armii i administracji. Dostrzegano nasze szczególne wyczucie wschodu i Rosji. Myśmy lepiej to rozumieli. Dziś ten walor polskich służb powinien być doceniany - mówił w programie "Newsroom WP" płk Wojciech Brochwicz, były wiceszef kontrwywiadu. - Rosyjskie służby to jedne z mocniejszych na świecie, ale mają duży problem polityczny. Będę wracał do słynnej odprawy, kiedy Putin publicznie rugował szefa wywiadu zagranicznego. Wpływy polityczne są mocne. Stworzenie w FSB departamentu zajmującego się zagranicą wskazuje, że Putin opierał się na ich informacjach, a nie na wiedzy doświadczonych oficerów GRU. Wojna była zaskoczeniem i była nieracjonalna w zachodnim rozumowaniu. Putin za bardzo wierzy tym, którzy niekoniecznie na wywiadzie się znają - komentował ppłk Marcin Faliński, były oficer Agencji Wywiadu.

W ostatnich tygodniach Kreml zmienił taktykę prowadzonych walk na froncie. Jak zauważa Paweł "Naval" Mateńczuk, kluczowe stały się uderzenia w infrastrukturę krytyczną Ukrainy. Takie podejście Moskwy oznacza zwiększenie konieczności działania ukraińskich komandosów na terytorium wroga, m.in. poprzez liczne akcje sabotażowe. Były żołnierz GROM tłumaczył w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski, jak wygląda przygotowanie i praca ukraińskich specjalsów. - Żeby dobrze działać na terenie wroga, trzeba mieć przede wszystkim dobrą orientację. Ich zadania są bardzo pomocne. Zdolność do obsługiwania nowego sprzętu, dronów, pracy na materiałach wybuchowych. Trzeba być pewnym takiego człowieka, który zostanie wysłany, bo trzeba widzieć, że jest ryzyko złapania go. (...) My patrzymy na tę wisienkę na torcie, że coś płonie. Ktoś tam musiał dotrzeć, wykonać operację i wrócić, żeby nie było świadka, kto to zrobił. Czy ukraińscy komandosi są najlepsi na świecie, to nie wiem, ale najbardziej doświadczeni - to tak - mówił Mateńczuk.

Co kilka dni płyną do nas informacje o pożarach składów broni lub ważnych magazynów na terytorium Rosji i miejsc przez nią okupowanych. Tylko w ostatnim tygodniu doszło do nich m.in. w Briańsku czy Szachtarsku, gdzie tego typu sytuacje były już kolejnymi w ostatnich tygodniach. Choć Kijów nie przyznaje się do tych punktowych uderzeń, były żołnierz GROM nie ma wątpliwości, że Ukraina decyduje się na takie akcje sabotażowe. Paweł "Naval" Mateńczuk mówił o tym w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski. - Jeśli wyobrażamy sobie współczesny konflikt zbrojny, to on powinien tak wyglądać, jak teraz. Nie da się dzisiaj prowadzić wojny i zwyciężać jak w trakcie II wojny światowej. To zbyt duża strata sił i środków. Rosjanie się z tym zderzyli. Oni dzisiaj prowadzą wojnę tak, jak powinni to robić. Atakują infrastrukturę krytyczną Ukraińców. I co może przeciwstawić Ukraina? Potężny sabotaż. I on teraz trwa. Możemy się dyplomatycznie oszukiwać, że coś gdzie wybucha, ale to samo nie wybucha, nie płonie. Wojna trwa już kilka miesięcy, ktoś gdzieś główkuje, myśli, robi rozpoznanie, daje cele i wysyła tam ludzi, albo uruchamia swoich "śpiochów", żeby działali w swoim miejscu i swoim czasie. To podstawowe działanie, żeby mieć takich ludzi. To jedno z podstawowych działań wywiadu i kontrwywiadu, żeby mieć mocne struktury na obrzeżach czy gdzieś w centralnej Rosji - mówił Mateńczuk.

- Bez względu na to, czy dojdzie do dalszych działań zbrojnych czy nie, jesteśmy bezpośrednio zagrożeni – podkreślił w programie specjalnym WP płk Wojciech Brochwicz, adwokat, były wiceszef Straży Granicznej. - Nie wiem, co robi dzisiaj polski kontrwywiad, ale to dobrze. Mam jednak parę uwag w temacie naszej bieżącej sytuacji i bezpieczeństwa kraju. To ostatni dzwonek, żeby wziąć się za gruntowne zmiany i myślenie przede wszystkim o naszym społeczeństwie i jego bezpieczeństwie – dodał. Ekspert pytany o ocenę stanu polskich służb specjalnych wymienił kilka problemów, które wymagają pilnej naprawy. - Podstawa to system obrony cywilnej, dalej należy dokonać inwentaryzacji infrastruktury, która miałaby służyć obywatelom w razie jakichkolwiek zagrożeń. Metro, w którym moglibyśmy się schronić jest tylko w Warszawie – wyliczał płk Brochwicz. - Kolejna kluczowa sprawa to powrót do specjalistów z wojska, którzy z różnych powodów znaleźli się poza tą armią. Byłem jednym z twórców wojskowej jednostki GROM. Z bólem serca od 2016 r. uczestniczyłem w pożegnaniach operatorów najbardziej doświadczonych w działaniach wojennych tej jednostki, którzy odchodzili do cywila. Zamiast pozostać, przygotowywać i szkolić młodych żołnierzy – dodał były wiceszef Straży Granicznej.