muzeum powstania warszawskiego(strona 9/12)

17 sierpnia nieprzyjaciel prowadzi silny ostrzał Starego Miasta, burząc kamieniczki. Płoną m.in.: katedra Św. Jana, kościół Najświętszej Marii Panny na Nowym Mieście, Ratusz przy Placu Teatralnym. Lotnictwo niemieckie bombarduje Rynek Starego Miasta oraz ulice Miodową, Kapucyńską, Hipoteczną. Silny ostrzał artyleryjski sięga gmachu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przy ul. Sanguszki.

16 sierpnia od rana nieprzyjaciel utrzymuje nękający ostrzał artyleryjski i moździerzowy Starego Miasta. Niemcom udaje się opanować klasztor Kanoniczek przy Placu Teatralnym. Nie udają się próby odbicia budynku. Mjr Mieczysław Chyżyński „Pełka” odpiera silne ataki wroga na gmach Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przy ul. Sanguszki z ulic Rybaki i Zakroczymskiej. Niemieckie natarcie na Rynek Starego Miasta załamuje się na zaciekle bronionych barykadach u wlotu ulic Podwale, Piwnej i Świętojańskiej.

15 sierpnia powstańcy odpierają ataki nieprzyjaciela. O godz. 10.00 Niemcy z niespotykaną dotychczas w tej częćci miasta siłą atakują północne Śródmieście. Uderzają od północy - wzdłuż Żelaznej, Walicowa, Ciepłej, Rynkowej i Granicznej oraz od zachodu - wzdłuż Srebrnej, Siennej, Pańskiej, Prostej, Łuckiej i Grzybowskiej. Równocześnie Niemcy ostrzeliwują pozycje powstańcze, zwłaszcza Dworzec Pocztowy i Dom Kolejowy. Oddziałom kpt. Wacława Stykowskiego „Hala” i oddziałom ze Zgrupowania „Chrobry II” udaje się odeprzeć wroga na pozycje wyjściowe.

W nocy z 13 na 14 sierpnia lotnictwo alianckie dokonuje zrzutów nad Śródmieściem. O godz. 10.30 Komendant Główny AK gen. Tadeusz Komorowski "Bór" wydaje rozkaz marszu na odsiecz walczącej stolicy oddziałom z podwarszawskich okręgów AK. Niemcy kontynuują natarcie na Stare Miasto od zachodu. Uderzają z Leszna, przez Tłomackie w kierunku Bielańskiej.

12 sierpnia toczą się ciężkie walki o Stawki i Leszno. Po południu powstańcy odbijają zajętą przez Niemców kilka godzin wcześniej szkołę i magazyny przy Stawkach.

Zespół Luxtorpeda śpiewa o walce o wolność. O wartościach w życiu codziennym i wartościach w życiu trudnym. Główna ich piosenka to "Za wolność". To jest o tym, czy należy w imię wyższych wartości poświęcać się na rzecz innych. Stąd skojarzenie z Powstaniem Warszawskim - mówi w programie "Z Każdej Strony" Wirtualnej Polski dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski. Dodał jeszcze, że podczas koncertu tego zespołu na widowni byli też powstańcy. Jeden z nich nawet zażartował, że wreszcie coś usłyszał... nawiązując do głośnej rockowej muzyki zespołu.

Będzie się działo! Koncerty, wystawy, wspólne śpiewanie, spektakle, wydarzenia specjalne...

Coroczny przejazd kilku tysięcy rowerzystów, organizowany w hołdzie Powstańcom Warszawskim

11 sierpnia generalne natarcie Niemcy kierują na ul. Okopowa, w rejon cmentarzy i ruin getta. Wobec przewagi nieprzyjaciela, oddziały ppłk. Jana Mazurkiewicza "Radosława" z ciężkimi stratami wycofują się w kierunku ul. Stawki. Obrona Woli upada, a ul. Stawki staje się najbardziej wysuniętym na zachód odcinkiem osłaniającym Stare Miasto.

10 sierpnia na Woli, mimo naporu nieprzyjaciela, powstańcy utrzymują placówki przy ul. Okopowej, w rejonie cmentarzy i na Stawkach. Na Powiślu oddziały powstańcze umacniają swe pozycje.

9 sierpnia w Śródmieściu, z lokalu przy Placu Dąbrowskiego, zaczyna nadawać Polskie Radio. W Śródmieściu i na Powiślu Powstańcy skutecznie odpierają ataki wroga. Na Starym Mieście udaje się powstrzymać natarcie od strony Mostu Kierbedzia przez Plac Zamkowy. Ratusz i ul. Miodowa są pod silnym ostrzałem wroga. W godzinach popołudniowych niemieckie lotnictwo bombarduje Rynek Starego Miasta.

7 sierpnia na Woli gen. Reinefarth od świtu kontynuuje natarcie. Jego oddziały wypierają powstańców z rejonu ulic Chłodnej i Ogrodowej, Placu Mirowskiego, Hal Mirowskich i Placu Żelaznej Bramy. Niemcy panują całkowicie na linii Wolska - Chłodna - Ogród Saski. Odcinają Stare Miasto i cmentarze od Śródmieścia.

W nocy z 5 na 6 sierpnia izolowany dotychczas Mokotów odzyskuje łączność ze Śródmieściem. Kanałami ze Śródmieścia przedostaje się na Mokotów komendantka składnicy meldunkowej w Al. Jerozolimskich, Elżbieta Ostrowska "Ela". O godz. 6.00 rusza natarcie oddziałów gen. Reinefartha na cmentarze. Niemcy wypierają z nich powstańców, ale wkrótce oddziały ze Zgrupowania "Radosław" odbijają cmentarze Ewangelicki i Kalwiński. Gen. Tadeusz Komorowski "Bor" podejmuje decyzję o ewakuacji Komendy Głównej AK i Delegatury z dotychczasowej siedziby w fabryce Kamlera na Woli w kierunku Starego Miasta. Nowa kwatera Komendy Głównej mieści się teraz w szkole przy ul. Barokowej 6.

5 sierpnia po godz. 1. w nocy odbywają się pierwsze zrzuty lotnicze, zapowiedziane poprzedniego dnia drogą radiową. Trzy brytyjskie samoloty zrzucają ładunki w rejon cmentarzy, Szpitala Wolskiego i Fortu Bema.

4 sierpnia trwają ciężkie walki w Al. Jerozolimskich. Od Mostu Poniatowskiego ku Grójeckiej przebija się od rana niemiecka jednostka 19. dywizji pancernej. W nocy z 3 na 4 sierpnia Powstańcy opanowują parter gmachu PAST-y przy ul. Zielnej. Po zaciętej walce, o świcie Powstańcy opuszczają budynek.

2 sierpnia ok. godz. 9. zaczyna działać radiostacja w fabryce Kamlera na rogu Okopowej i Dzielnej na Woli. Komenda Główna AK wysyła szereg depesz do Londynu, donosząc o wybuchu powstania i ciężkiej walce. Apeluje o pomoc.

1 sierpnia o godz. 7.00 - łączniczki alarmowe otrzymują rozkaz Komendanta Okręgu Warszawskiego AK płk. dypl. Antoniego Chruściela "Montera" - o ustaleniu Godziny "W" na 1 sierpnia, godzina 17.00. Mobilizacja natrafia na trudności w postaci braku broni, czasu na jej wydobycie i zebranie plutonów. Godzina "W" - wybucha Powstanie Warszawskie, nazywane początkowo sierpniowym.

31 lipca do stolicy przybywa gen. por. lotn. Reiner Stahel, mianowany przez Hitlera dowódcą wojskowym garnizonu Warszawy. Ma rozkaz obrony węzła warszawskiego przed ewentualnym powstaniem wszystkimi dostępnymi siłami i środkami walki.

27 lipca Niemcy opanowują panikę. Do miasta wracają ewakuowane uprzednio oddziały niemieckiej policji i SS. Zaczynają działać urzędy. Armia Czerwona opanowuje Garwolin i rozpoczyna przygotowania do przeprawy na zachodni brzeg Wisły pod Magnuszewem. Niemieckie jednostki zmotoryzowane napływają w rejon Modlina i Młocin. Posiłki pancerne grupowane są w Skierniewicach i Żyrardowie.