Stan wojenny w liczbach

Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 r. Internowano ponad 10 tys. osób, choć to nie była jedyna forma represji stosowanych przez władze PRL. W wyniku działań wojska i milicji zginęło co najmniej 56 osób.

Stan wojenny w liczbach
Źródło zdjęć: © PAP | Atak ZOMO na ludzi zgromadzonych przed katedrą Świętego Jana Chrzciciela na warszawskiej Starówce, 1 maja 1983 r.
SKOMENTUJ

35 lat temu wprowadzono stan wojenny. Formalnie został rozpoczął się 13 grudnia 1981 r., a gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił to o godz. 9.00. O tej godzinie w telewizji miał być ''Teleranek'', ale 13 grudnia program obecny na antenie od 1972 r. nie został wyemitowany.

Stan wojenny został wprowadzony przez Radę Państwa, ale zgodnie z przepisami obowiązujących w PRL, Rada Państwa nie mogła wydawać dekretów podczas trwania sesji Sejmu. Po decyzji o Rady Państwa zmobilizowano 70 tys. żołnierzy i 30 tys. milicjantów. Na ulicach polskich miast pojawiły się czołgi i wozy bojowe. Łącznie było ich 3650.

Ile dni trwał stan wojenny? Zawieszono go 31 grudnia 1982 roku, a oficjalnie zniesiono 22 lipca 1983 r. i trwał 586 dni. Przez cały ten okres internowano ponad 10 tys. osób w 49 ośrodkach odosobnienia, a według IPN podczas strajków i manifestacji zginęło co najmniej 56 osób.

Internowanie Wśród internowanych zdecydowaną większość stanowili mężczyźni. IPN podaje, że wśród internowanych było 10 proc. kobiet. Mieszkańcy wsi stanowili tylko 8 proc. zatrzymanych. Wśród osadzonych znaleźli się też milicjanci próbujący tworzyć związki zawodowe w Milicji Obywatelskiej i byli przywódcy państwa i partii, w tym Edward Gierek.

Internowanie działaczy opozycji nie było jedyną formą represji. Opozycjonistów zwalniano z pracy, wyrzucano z wyższych uczelni, a sądy i kolegia ds. wykroczeń skazywały na kary więzienia. Jak zauważa IPN, represje wraz z trwaniem stanu wojennego były łagodzone. W sierpniu 1982 r. w ośrodkach odosobnienia przebywało mniej niż tysiąc osób.

Wprowadzono godzinę milicyjną od godz. 22:00 do godz. 6:00 rano, a na wyjazdy poza miejsce zamieszkania potrzebna była przepustka. Korespondencja podlegała oficjalnej cenzurze, wyłączono telefony. Większość najważniejszych instytucji i zakładów pracy została zmilitaryzowana i była kierowana przez ponad 8 tys. komisarzy wojskowych.

Procesy Jaruzelskiego i Kiszczaka Po 1989 roku rozpoczęły się procesy osób odpowiedzialnych za wprowadzenie stanu wojennego. Przed sądem stanęło 9 osób. Skazany został tylko Czesław Kiszczak, którego sąd skazał na 2 lata więzienia, w zawieszeniu na 5 lat. Gen. Wojciech Jaruzelski nigdy nie został skazany, choć według prokuratorów miał kierować tajną grupą przestępczą wprowadzającą stan wojenny wbrew prawu PRL. Proces Wojciecha Jaruzelskiego został umorzony z powodu jego śmierci.

Na ławie oskarżonych zasiedli też Tadeusz Tuczapski i Krystyna Marszałek-Młyńczyk, ale po ich śmierci nie kontynuowano procesów. Sprawy Emila Kołodzieja, Eugeniusza Kempary i Tadeusza Skóry zostały umorzone. Natomiast postępowanie przeciwko Florianowi Siwickiemu zostało zawieszone z uwagi na zły stan zdrowia. Z dziewięciu osób został uniewinniony tylko Stanisław Kania.

###Radosław Rosiejka, Wirtualna Polska

Wybrane dla Ciebie

"Latające cysterny" już w Hiszpanii. USA wzmacniają swoje siły
"Latające cysterny" już w Hiszpanii. USA wzmacniają swoje siły
Tragiczny wypadek w Żarach. Pasażer zginął pod kołami autobusu
Tragiczny wypadek w Żarach. Pasażer zginął pod kołami autobusu
W Syrii torturował, w Niemczech leczył. Ofiary poznały go w telewizji
W Syrii torturował, w Niemczech leczył. Ofiary poznały go w telewizji
Przewidział katastrofę Boeinga? "Rodziny bym nie wsadził"
Przewidział katastrofę Boeinga? "Rodziny bym nie wsadził"
Wojna Iran-Izrael. Trump nie wydał rozkazu ataku, znamy powód
Wojna Iran-Izrael. Trump nie wydał rozkazu ataku, znamy powód
Spotkają się z irańskim ministrem. Zielone światło z USA
Spotkają się z irańskim ministrem. Zielone światło z USA
Iran wzywa na dywanik. Odpowie za słowa Trumpa
Iran wzywa na dywanik. Odpowie za słowa Trumpa
Putin spotka się z Zełenskim? "Czas położyć temu kres"
Putin spotka się z Zełenskim? "Czas położyć temu kres"
Media: Trump zatwierdził plan ataku na Iran
Media: Trump zatwierdził plan ataku na Iran
Wyniki Lotto 18.06.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 18.06.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Poważny pożar w Rzeszowie. Ewakuowano wiele osób, są ranni
Poważny pożar w Rzeszowie. Ewakuowano wiele osób, są ranni
Trump wzywa Iran do kapitulacji. Odpowiedzieli bardzo dosadnie
Trump wzywa Iran do kapitulacji. Odpowiedzieli bardzo dosadnie