Stan wojenny w liczbach

Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 r. Internowano ponad 10 tys. osób, choć to nie była jedyna forma represji stosowanych przez władze PRL. W wyniku działań wojska i milicji zginęło co najmniej 56 osób.

Obraz
Źródło zdjęć: © PAP | Atak ZOMO na ludzi zgromadzonych przed katedrą Świętego Jana Chrzciciela na warszawskiej Starówce, 1 maja 1983 r.

35 lat temu wprowadzono stan wojenny. Formalnie został rozpoczął się 13 grudnia 1981 r., a gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił to o godz. 9.00. O tej godzinie w telewizji miał być ''Teleranek'', ale 13 grudnia program obecny na antenie od 1972 r. nie został wyemitowany.

Stan wojenny został wprowadzony przez Radę Państwa, ale zgodnie z przepisami obowiązujących w PRL, Rada Państwa nie mogła wydawać dekretów podczas trwania sesji Sejmu. Po decyzji o Rady Państwa zmobilizowano 70 tys. żołnierzy i 30 tys. milicjantów. Na ulicach polskich miast pojawiły się czołgi i wozy bojowe. Łącznie było ich 3650.

Ile dni trwał stan wojenny? Zawieszono go 31 grudnia 1982 roku, a oficjalnie zniesiono 22 lipca 1983 r. i trwał 586 dni. Przez cały ten okres internowano ponad 10 tys. osób w 49 ośrodkach odosobnienia, a według IPN podczas strajków i manifestacji zginęło co najmniej 56 osób.

Internowanie Wśród internowanych zdecydowaną większość stanowili mężczyźni. IPN podaje, że wśród internowanych było 10 proc. kobiet. Mieszkańcy wsi stanowili tylko 8 proc. zatrzymanych. Wśród osadzonych znaleźli się też milicjanci próbujący tworzyć związki zawodowe w Milicji Obywatelskiej i byli przywódcy państwa i partii, w tym Edward Gierek.

Internowanie działaczy opozycji nie było jedyną formą represji. Opozycjonistów zwalniano z pracy, wyrzucano z wyższych uczelni, a sądy i kolegia ds. wykroczeń skazywały na kary więzienia. Jak zauważa IPN, represje wraz z trwaniem stanu wojennego były łagodzone. W sierpniu 1982 r. w ośrodkach odosobnienia przebywało mniej niż tysiąc osób.

Wprowadzono godzinę milicyjną od godz. 22:00 do godz. 6:00 rano, a na wyjazdy poza miejsce zamieszkania potrzebna była przepustka. Korespondencja podlegała oficjalnej cenzurze, wyłączono telefony. Większość najważniejszych instytucji i zakładów pracy została zmilitaryzowana i była kierowana przez ponad 8 tys. komisarzy wojskowych.

Procesy Jaruzelskiego i Kiszczaka Po 1989 roku rozpoczęły się procesy osób odpowiedzialnych za wprowadzenie stanu wojennego. Przed sądem stanęło 9 osób. Skazany został tylko Czesław Kiszczak, którego sąd skazał na 2 lata więzienia, w zawieszeniu na 5 lat. Gen. Wojciech Jaruzelski nigdy nie został skazany, choć według prokuratorów miał kierować tajną grupą przestępczą wprowadzającą stan wojenny wbrew prawu PRL. Proces Wojciecha Jaruzelskiego został umorzony z powodu jego śmierci.

Na ławie oskarżonych zasiedli też Tadeusz Tuczapski i Krystyna Marszałek-Młyńczyk, ale po ich śmierci nie kontynuowano procesów. Sprawy Emila Kołodzieja, Eugeniusza Kempary i Tadeusza Skóry zostały umorzone. Natomiast postępowanie przeciwko Florianowi Siwickiemu zostało zawieszone z uwagi na zły stan zdrowia. Z dziewięciu osób został uniewinniony tylko Stanisław Kania.

###Radosław Rosiejka, Wirtualna Polska

Wybrane dla Ciebie
20 stopni i śnieżne zaspy. Jest prognoza
20 stopni i śnieżne zaspy. Jest prognoza
Hołownia może się pożegnać ze stanowiskiem. Faworytem jest kto inny
Hołownia może się pożegnać ze stanowiskiem. Faworytem jest kto inny
Działo się w środę. Oto najważniejsze wydarzenia [SKRÓT DNIA]
Działo się w środę. Oto najważniejsze wydarzenia [SKRÓT DNIA]
"Afera" w Przemyślu. Poszło o kolor szalika na misiu
"Afera" w Przemyślu. Poszło o kolor szalika na misiu
"To chwila prawdy dla Europy". NATO zna już datę
"To chwila prawdy dla Europy". NATO zna już datę
TV Republika transmitowała proces z Tuskiem. Rozpoczęła się rozprawa
TV Republika transmitowała proces z Tuskiem. Rozpoczęła się rozprawa
Szokujące, co odkryli w komputerze informatyka. 40 tys. zdjęć dzieci
Szokujące, co odkryli w komputerze informatyka. 40 tys. zdjęć dzieci
Japonia znów się trzęsie. Specjalny alert ws. "megatrzęsienia"
Japonia znów się trzęsie. Specjalny alert ws. "megatrzęsienia"
GIF wycofuje lek. Polacy łykają go garściami
GIF wycofuje lek. Polacy łykają go garściami
Zaprosili go na Kapitol. Rosyjski ambasador na przyjęciu
Zaprosili go na Kapitol. Rosyjski ambasador na przyjęciu
Brytyjczycy piszą o Polsce. Wskazują jedno miasto
Brytyjczycy piszą o Polsce. Wskazują jedno miasto
Rosyjski przemysł lotniczy zależny od sprzętu z Zachodu. Są dokumenty
Rosyjski przemysł lotniczy zależny od sprzętu z Zachodu. Są dokumenty