Rząd ma czas do poniedziałku. Jakie będą kolejne kroki KE względem Polski?

Do poniedziałku Komisja Europejska czeka na "na znaczącą zmianę sytuacji wokół TK" w Polsce. W przeciwnym razie - jak wynika z komunikatu - wyśle do Warszawy negatywną opinię dotyczącą stanu praworządności w Polsce.

Jeśli w poniedziałek Komisja zdecyduje się na przesłanie do Polski negatywnej oceny sytuacji, wówczas, zgodnie z procedurami, rząd będzie miał dwa tygodnie na odpowiedź. I dopiero jeśli Komisja uzna, że wyjaśnienia są niewystarczające, wówczas rozpocznie drugi etap tak zwanej procedury praworządności. Będą nim ewentualne zalecenia KE w sprawie praworządności z określonym terminem rozwiązania konkretnych problemów.

Jeżeli zalecenia nie zostaną wdrożone, Komisja może przejść do trzeciego etapu procedury, zgodnie z art. 7 traktatu unijnego. Będzie nim wniosek o stwierdzenie poważnego ryzyka naruszenia wartości UE przez kraj unijny. W ostateczności może to doprowadzić do objęcia danego kraju sankcjami, w tym pozbawienia prawa głosu w Radzie UE. Jednak decyzja o sankcjach wymaga zgody wszystkich krajów UE.

Obecne zastrzeżenia KE dotyczą: mianowania sędziów Trybunału Konstytucyjnego i wykonywania wyroków TK w tej sprawie z 3 i 9 grudnia 2015 r.; nowelizacji ustawy o TK z 22 grudnia 2015 r., w tym poszanowania wyroku z 9 marca br. ws. konstytucyjności tej ustawy oraz innych wyroków, wydanych po tym dniu; skuteczności procesu stwierdzania zgodności z konstytucją nowych aktów prawnych przyjętych i wprowadzonych w życie w 2016 r., w tym nowej ustawy medialnej.

Politycy o ultimatum KE

Poseł PiS Jacek Sasin wskazuje, że szukanie kompromisu w sprawie Trybunału odbywać się będzie niezależnie od dat wyznaczanych przez KE. - Nie ma żadnej możliwości, by jakiekolwiek konsekwencje wobec Polski zostały zastosowane. Kwestia ustawy o TK to nasza wewnętrzna sprawa, nie jest ona regulowana prawem europejskim. Na tym stanowisku musimy stać, Polska jest suwerennym państwem - wskazuje Sasin.

Andrzej Halicki z PO liczy, że rządzący będą jednak brali pod uwagę datę wyznaczoną przez Komisję. Ma nadzieję, że w kompromisie pomoże wtorkowe spotkanie liderów ugrupowań parlamentarnych. - Po pierwsze zobaczymy, co będzie w poniedziałek. Po drugie, niezbędne jest, by konflikt mający miejsce w Polsce rozwiązać w Polsce. Dlatego dla mnie ważniejszy jest wtorek i spotkanie. Oby PiS potraktował je poważnie - komentuje poseł PO.

Paweł Kukiz liczy, że parlamentarzyści osiągną porozumienie niezależnie od komunikatów Komisji Europejskiej. - To nie jest spór na kształt negocjacji. Odnoszę wrażenie, że organy zewnętrzne w sposób zbyt agresywny wkraczają w suwerenność naszego kraju. Stąd też poparliśmy piątkową uchwałę mówiącą o suwerenności - dodaje przewodniczący klubu Kukiz'15.

Katarzyna Lubnauer z Nowoczesnej wskazuje, że nieuwzględnianie zaleceń instytucji unijnych nie ma nic wspólnego z polską suwerennością. Obawia się, że Bruksela może wkrótce głosować w sprawie sankcji wobec Warszawy. - Do ewentualnych sankcji zapewne nie dojdzie, bo Węgry w razie czego obiecały nam weto. Ale nie rozwiązując sytuacji wokół TK, oddajemy de facto naszą suwerenność w ręce Węgier - twierdzi posłanka Nowoczesnej.

Marek Sawicki z PSL uważa zaś, że negatywna opinia Komisji dotycząca stanu praworządności w Polsce jest już niemal przesądzona. - Data jutrzejsza była po to, by mieć czas na dostosowanie prawa do zaleceń Komisji Weneckiej. Wiemy, że PiS nie wykorzysta tego czasu i teraz rodzi się drugie pytanie. Chodzi o to, jak PiS wykorzysta dwa tygodnie, które będą wynikały z tego stanowiska Komisji o negatywnej opinii - dodaje polityk ludowców.