Prigożyn jest Putinowi jeszcze potrzebny. "Głowy teraz nie straci"

Jewgienij Prigożyn przeszedł długą drogę - od budki z hot dogami, prężnie działającej restauracji, w której stołował się sam Władimir Putin, do tego, by stać się człowiekiem od zadań specjalnych prezydenta.

Przez lata był tarczą i lojalnym poplecznikiem rosyjskiego dyktatora. Ponieważ w Rosji nie ma nic za darmo, Putin oczekiwał od swojego człowieka lojalności i poświęcenia. Prigożyn, oprócz tzw. fabryki trolli i operacji informacyjnych, odpowiadał także za finansowanie grupy Wagnera, czyli rosyjskich żołnierzy-najemników, którzy wcześniej walczyli dla Rosji w Donbasie, Syrii, a ostatnio na wojnie przeciwko Kijowowi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Do czasu. Wszystko zmieniło się w ostatni piątek. Prigożyn oświadczył wówczas, że oddziały regularnej rosyjskiej armii zaatakowały obóz jego najemników. Oznajmił, że zamierza "przywrócić sprawiedliwość" w siłach zbrojnych, a jego oddziały wyruszyły w kierunku stolicy Rosji. Jednak w sobotę wieczorem, po upływie około doby, Prigożyn ogłosił odwrót najemników i powrót do obozów polowych.

W poniedziałek Prigożyn oświadczył, że w wyniku intryg grupa Wagnera "miała przestać istnieć 1 lipca 2023 roku". Szef wagnerowców stwierdził, że rzekomo nie miał na celu obalenia reżimu kremlowskiego, a jedynie "wyraził protest przeciwko zniszczeniu grupy Wagnera".

Prof. Agnieszka Legucka z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych i Uczelni Vistula mówi w rozmowie z Wirtualną Polską, że na razie wygląda na to, iż Prigożyn został zesłany na banicję. - Myślę, że musi oglądać się za siebie - dodaje.

- W Federacji Rosyjskiej następuje nie proces jego rehabilitacji, tylko wskazania różnych przyczyn przewrotu. Władimir Putin nie przebacza takich rzeczy. Prigożyn na pewno nie powróci do łask obecnej władzy. Przeciwnie - będzie próba jego oczernienia w oczach Rosjan - zaznacza rozmówczyni WP.

Dlaczego? Prof. Legucka podkreśla, że to, co pokazał Prigożyn, spodobało się wielu osobom w Rosji. - Najpierw musi nastąpić proces wytłumaczenia, co się w ogóle wydarzyło - mówi.

- Jego działalność w Białorusi (jeśli zostanie w niej dłużej) będzie pod dużą kontrolą ze strony Alaksandra Łukaszenki i służb. Nie wiem, czy to nie będą obozy karne pod specjalnym nadzorem, by nie wymknął się spod kontroli. Prigożyn nie powinien czuć się zbyt bezpiecznie - zaznacza.

Gen. Waldemar Skrzypczak w rozmowie z Wirtualną Polską mówi wprost: - Prigożyn nie jest więźniem, ale stał się zakładnikiem.  Głowy teraz nie straci, bo jest potrzebny w przekonaniu wagnerowców, by zostali żołnierzami Władimira Putina - dodaje.

Jak podkreśla generał, Władimirowi Putinowi i Siergiejowi Szojgu zależy, by wagnerowcy zasilili szeregi rosyjskiej armii. - Prigożyn ma w tym pomóc. Dopóki on żyje, żołnierze Wagnera są do wykorzystania - zaznacza gen. Skrzypczak.

W raporcie ISW czytamy, że "Władimir Putin wygłosił przemówienie, w którym próbował przekonać jak najwięcej bojowników i dowódców grupy Wagnera do wstąpienia do armii rosyjskiej i kontynuowania walki z Ukrainą". "Chciał też wymusić ujawnienie się ludzi najbardziej lojalnych wobec Prigożyna" - napisano.

"Ci, którzy zamiast dołączyć do rosyjskich jednostek, pojadą na Białoruś do Prigożyna, nie mogą liczyć na wybaczenie" - podkreśla raport think tanku z USA. "Putin mógł aresztować dowódców Wagnera za zdradę, ale zamiast tego zaproponował ułaskawienie i integrację sił Wagnera - to pokazuje, że potrzebuje wyszkolonych i skutecznych ludzi. Putin prawdopodobnie próbuje również zakończyć proces zainicjowany przez Ministerstwo Obrony Rosji" - zaznaczono.

- Prigożyn generalnie akceptuje to porozumienie, że część żołnierzy dołączy do armii Federacji Rosyjskiej. Oczywiście nie wszyscy, np. byli członkowie Specnazu - podkreśla. I dodaje, że żołnierze szeregowi w grupie Wagnera rekrutują się stąd, że byli i są w konflikcie z prawem w Rosji.

W ocenie generała, jeśli takie osoby dołączą do armii, Putin zagwarantuje im parasol ochronny. - W rosyjskiej armii będą nietykalni. Mają szansę, mimo że są w konflikcie z prawem, dalej być żołnierzami. Będą bezpieczni, a przynajmniej na to liczą - podkreśla.

- Dopóki Prigożyn będzie potrzebny, nie zostanie ścięty. Przyjdzie moment, że będzie niepotrzebny, bo wszystkie problemy z wagnerowcami się rozwiążą - prognozuje rozmówca WP.

I dodaje: - Dziwię się Prigożynowi, że oddał się jako zakładnik, a nie pojechał do swoich wojsk do Afryki, gdzie ma wierne oddziały i glejt bezpieczeństwa.

- Już nie ma mowy o żadnej przyjaźni z Putinem, o prywatnej armii. Czas o tym zapomnieć. Putin nigdy nie dotrzymał słowa, polityka jest bezwzględna także dla Prigożyna - dodaje.

Putin podczas swojego poniedziałkowego wystąpienia potępił organizatorów zbrojnego powstania jako zdrajców i dziękował samozwańczemu prezydentowi Białorusi za pomoc w negocjacjach, nie wymienił jednak Prigożyna z imienia i nazwiska.

Analitycy ISW uważają jednak, że po wystąpieniu Putina pozostaje niewiele szans na jakiekolwiek porozumienie między dyktatorem a liderem wagnerowców.

We wtorek Alaksandr Łukaszenka potwierdził, że samolot, na którego pokładzie znajdował się Jewgienij Prigożyn wylądował na Białorusi. - Gwarancje bezpieczeństwa, jak obiecał wczoraj Putin, zostały zapewnione - powiedział białoruski dyktator.

Żaneta Gotowalska, dziennikarka Wirtualnej Polski