Pierwszy dzień wiosny. Jak świętowali go nasi przodkowie?
Już niebawem rozpocznie się wiosna. Wraz z nastaniem cieplejszych dni, do życia zaczyna budzić się przyroda. Zachodzące w niej zmiany były szczególnie ważne dla dawnych Słowian. Jak nadejście pierwszego dnia wiosny świętowali nasi przodkowie? Niektóre ze zwyczajów przetrwały do współczesności.
Astronomiczna wiosna w 2023 roku rozpocznie się dokładnie 20 marca o godzinie 22:24. Dzień później nastąpi natomiast początek wiosny kalendarzowej. Pierwsza z pór roku potrwa niemal 3 miesiące - aż do letniego przesilenia.
Wiosna 2023. Równonoc marcowa i Jare Święto
Na szczególny charakter początku wiosny wskazuje wiele zwyczajów z nim związanych. Niektóre z nich wywodzą się z dawnych kultur słowiańskich - jak topienie i palenie Marzanny, inne mają nieco krótszą tradycję. 21 marca uczniowie szkół obchodzą Dzień wagarowicza - nieformalne święto, którego początki sięgają końca XX wieku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Krokusy opanowały Podhale. Wideo z Nowego Targu
Pierwszy dzień astronomicznej wiosny jest natomiast nazywany równonocą marcową. To dzień, w którym długość dnia oraz nocy są niemal równe. Od tego czasu do półkuli północnej zacznie również docierać coraz więcej światła słonecznego, przez co kolejne miesiące będą znacznie cieplejsze od poprzednich.
Początek wiosny 2023. Jak świętowały go ludy słowiańskie?
Przełom zimy i wiosny był szczególnym czasem dla naszych przodków, którzy świętowali wówczas Jare Gody. Uroczystość, mająca na celu ostateczne pożegnanie chłodów, mrozów i ciemności, trwała od równonocy wiosennej do pierwszej pełni Księżyca następującej po niej. Ówczesne ludy wierzyły, że w tym czasie możliwe są rozmowy ze zmarłymi przodkami oraz bóstwami.
Słowianie, chcąc przyspieszyć nadejście wiosny, przygotowywali słomianą kukłę, symbolizującą Marzannę - boginię zimy, śmierci i odrodzenia, którą następnie palono. W ten sposób zastępowano ją również Jaryłą/Jaryłem - bóstwem płodności, urodzaju i wiosny.
Jednym ze zwyczajów zaadaptowanych w późniejszych wiekach przez chrześcijaństwo jest tradycja malowania jajek. Te - według starosłowiańskich wierzeń - miały wnosić do domostw energię i radość oraz zapewnić urodzaj w nadchodzącym roku. Kolejną z tradycji, która przetrwała do czasów współczesnych, jest Śmigus. Dawniej zwyczaj ten polegał na wzajemnym uderzaniu się rozkwitłymi witkami - obecnie terminem tym określany jest Poniedziałek Wielkanocny, w czasie którego mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej oblewają się wodą.
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ.