New START. Traktat między USA i Rosją. Co reguluje?

"Federacja Rosyjska zawiesza Traktat między Federacją Rosyjską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o środkach dalszej redukcji i ograniczenia strategicznej broni ofensywnej, podpisany w Pradze 8 kwietnia 2010 roku" - napisano w uzasadnieniu, wskazując jednocześnie, że decyzja Rosji może ulec zmianie, jeżeli władze USA wykażą "wolę polityczną". Moskwa chce jednocześnie wprowadzić zmiany w porozumieniu.

New Strategic Arms Reduction Treaty to dwustrunny pakt pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Federacją Rosyjską. Traktat zobowiązał oba mocarstwa do redukcji i ograniczenia zbrojeń strategicznych, tj. głowic nuklearnych oraz środków ich przenoszenia.

Traktat New START został podpisany 8 kwietnia 2010 roku. 5 lutego 2011 r. umowę ratyfikowano. Dokument początkowo został zatwierdzony na 10 lat, z możliwością jego przedłużenia. 26 stycznia 2021 roku odbyła się rozmowa telefoniczna pomiędzy prezydentem USA Joe Bidenem a Władimirem Putinem, w której ustalono, że traktat zostanie przedłużony na kolejne 5 lat. Na początku lutego 2021 sekretarz stanu Antony Blinken ogłosił, że Stany Zjednoczone oficjalnie zgodziły się na przedłużenie paktu New START do 2026 roku.

W ramach międzynarodowej umowy, Stany Zjednoczone oraz Federacja Rosyjska zobowiązały się do ograniczenia liczby głowic nuklearnych dla rozmieszczonych pocisków ICBM i SLBM na środkach przenoszenia do 1550 sztuk. Traktat Nowy START określa również liczbę środków przenoszenia wskazanych głowic - USA i Rosja zadeklarowały, że nie przekroczą one 800 sztuk, przy czym łączna liczba rozmieszczonych wyrzutni ICBM, SLBM oraz ciężkich samolotów bombowych nie może przekroczyć 700. W celu umożliwienia weryfikacji oraz zwiększenia przejrzystości porozumienia, umowa zakłada również wymianę danych telemetrycznych.

Zapisy traktatu określają zakres kontroli państw odnośnie wypełniania założeń porozumienia. Zgodnie z nimi, Rosja oraz Stany Zjednoczone mają monitorować uzbrojenie drugiej strony umowy za pomocą systemów satelitarnych i zdalnych. Państwa zezwoliły również na 18 inspekcji w trakcie roku, w celu weryfikacji określonych limitów.

Jednak pod koniec 2022 roku rozpoczęły się problemy z weryfikacją przestrzegania warunków umowy przez Rosję. Jak informował wówczas raport departamentu USA, "Stany Zjednoczone nie mogą poświadczyć, że Federacja Rosyjska przestrzega warunków traktatu". Mimo wezwań ze strony USA oraz NATO, Władimir Putin ogłosił, że nie zezwoli na inspekcję rosyjskich obiektów jądrowych. Moskiewska dyplomacja zapowiedziała także, że chce zmian w dotychczas obowiązującym pakcie - w tym postrzegania potencjału nuklearnego Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Francji łącznie, uwzględniając te kraje w procesie redukcji broni strategicznej.

Kreml podkreślił, że mimo wycofania się z traktatu New Start, zamierza przestrzegać zawartych w nim ograniczeń dotyczących ilości posiadanego arsenału, a także uczestniczyć w komunikacji na linii Waszyngton-Moskwa, w kwestii wystrzeliwania międzykontynentalnych pocisków balistycznych oraz pocisków z łodzi podwodnych.

Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ

Śledź też wydarzenia w Ukrainie w naszej RELACJI NA ŻYWO