Gród wawelski w czasach pierwszych Piastów był nie tylko siedzibą władców, ale także gęsto zaludnioną osadą. Cały artykuł przeczytasz na wielkahistoria.pl. Gród za panowania Mieszka I (X w.) musiał już posiadać przynajmniej namiastkę pałacu. Istnieje kilka teorii. Badacze twierdzą, że rezydencja mogła przylegać do rotundy Najświętszej Marii Panny – jednego z pierwszych kamiennych kościołów na wzgórzu. Dopiero po zburzeniu pałacu kościółek miał się stać samodzielnym budynkiem. Wątpliwości budzi jednak m.in. rzeźba terenu. Na wschód od katedry znaleziono ślady kamiennej budowli z XI wieku. To pozostałości po pałacu biskupim lub właśnie pałac książąt i królów. W XX w. pod dziedzińcem odkryto ściany małej konstrukcji zagłębionej w skale z pomieszczeniem o wielkości ok. 25 m/kw. Powszechnie twierdzono, że to mennica lub basen chrzcielny. Jednak to mógł być spichlerz - element części zabudowy pałacowej. Był on fragmentem pałacu lub stał na jego tyłach i był używany nawet po rozbiórce kurii książęcej w XI w.
