Lewica ma nowego kandydata na RPO. Kim jest Piotr Ikonowicz?

Po trzech ostatnich patach w wyborze nowego Rzecznika Praw Obywatelskich przyszedł czas na czwartą próbę. Dotychczasową kandydatką Lewicy była Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, popierana przez największe partie opozycyjne. Zastępczyni Adama Bodnara zapowiedziała jednak, że nie zamierza po raz kolejny ubiegać się o ten urząd. - Nie chcę brać udziału w teatrze, jaki robi się z wyboru jednego z najważniejszych urzędników w państwie - komentowała pod koniec lutego.

W piątek podczas popołudniowej konferencji w Sali Kolumnowej przedstawiciele Lewicy potwierdzili, że ich kandydatem na funkcję RPO będzie Piotr Ikonowicz. Były poseł potwierdził ten fakt już kilka godzin wcześniej. - Na początku zostałem zgłoszony na to stanowisko przez wszystkie młodzieżówki lewicowe (...). Reakcja mediów chyba do końca przekonała klub Lewicy do wysunięcia mnie jako kandydata - komentował w Poranku Radia TOK FM.

Piotr Ikonowicz przede wszystkim kojarzony jest jako aktywista społeczny. Urodził się 14 maja 1956 w Pruszkowie. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, na którym w 1980 roku uzyskał tytuł magistra administracji. Następnie pracował jako tłumacz i dziennikarz.

W swoim życiorysie ma bogatą przeszłość opozycyjną za czasów PRL. W 1980 roku wstąpił do Solidarności. W stanie wojennym został aresztowany i skazany na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu za kolportaż niezależnej prasy. Rok później, zatrzymany za organizację niezależnych pochodów 1 maja.

W okresie przemian transformacyjnych był jednym z założycieli odrodzonej Polskiej Partii Socjalistycznej, w której przez lata zasiadał w radzie naczelnej. W wyborach w 1993 został posłem SLD z okręgu lubelskiego, cztery lata później w stolicy wywalczył reelekcję. W 2000 roku kandydował na urząd Prezydenta RP. Otrzymał 38 672 głosy, co stanowiło 0,22 proc. poparcia.

Kolejne lata w życiorysie Piotra Ikonowicza to działalność pozasejmowa. W wyborach parlamentarnych w 2001 i 2007 nie wywalczył reelekcji. Mimo to polityk rozwijał w międzyczasie kolejne projekty polityczne: Nowa Lewica (2003-2011) oraz Ruch Sprawiedliwości Społecznej (od 2014).

Lider RSS-u wielokrotnie uczestniczył w blokadach eksmisji lokatorów. Podczas jednej z nich naruszył nietykalność cielesną policjanta, za co w 2008 roku został skazany na rok więzienia w zawieszeniu. W tym samym roku inny sąd skazał go za podobny czyn na 6 miesięcy prac społecznych. Ikonowicz odmówił wykonania kary, za co w 2013 wymiar sprawiedliwości orzekł karę zastępczą 90 dni aresztu.

Politycy SLD apelowali wówczas do prezydenta Bronisława Komorowskiego o ułaskawienie aktywisty. - Nie było żadnych podstaw, aby o godz. 6 rano zabierać Piotra z domu, doprowadzić do aresztowania. (...) Prezydent powinien podjąć męską decyzję, pokazać, że art. 139 konstytucji nie jest tylko suchym zapisem - apelował ówczesny sekretarz generalny partii Krzysztof Gawkowski.

Głowa państwa nie zdecydowała się jednak na taki ruch, a Ikonowicz zmuszony był odsiedzieć wyrok. Były poseł określił się wtedy "więźniem politycznym". Dodatkowo, rozpoczął w więzieniu głodówkę, apelując o wprowadzenie ustawowego 5-letniego moratorium na wykonywanie eksmisji.

- Dziś 82 proc. społeczeństwa nie posiada oszczędności, a (ludzie) są zagrożeni utratą pracy. To oznacza, że każde potknięcie, utrata pracy, powoduje, że przestaje się płacić czynsz, a nie może być tak, że na końcu uczciwy człowiek ląduje na ulicy - tłumaczył w 2013 roku polityk.

Aby kandydat na RPO został wybrany, musi otrzymać poparcie większości najpierw w Sejmie, a później w Senacie. Kandydatem Zjednoczonej Prawicy będzie poseł Bartłomiej Wróblewski, autor wniosku do TK ws. prawa aborcyjnego. Z kolei Koalicja Obywatelska wraz z PSL-em rekomendują dra hab. Sławomira Patyrę, eksperta UMCS w zakresie prawa konstytucyjnego. Termin zgłaszania kandydatów upływa w piątek.