Kwaśniewski doradza w Kazachstanie. Mógł pomóc prezydentowi w podjęciu zaskakującej decyzji

- Wystarczy przyjrzeć się kazachskim mediom, żeby zobaczyć, że Aleksander Kwaśniewski jest tam ważną i szanowaną postacią – mówi Wirtualnej Polsce proszący o anonimowość człowiek z otoczenia byłego prezydenta Polski. – Nie wykluczam, że doradzał w sprawie uporządkowanego i rozłożonego w czasie procesu przekazywania władzy, zwłaszcza że Nazarbajew rozumie, że nie będzie żył wiecznie. To byłoby logiczne, patrząc na rolę, jaką odgrywa w Astanie grupa byłych liderów Europejskich.

Prezydent Nursułtan Nazarbajew zaczął gromadzić zespół konsultantów złożony z wpływowych polityków zachodnich już przed dekadą. Do tego elitarnego grona, które nadal służy mu radą, należą były kanclerz Austrii Alfred Gudenbauer i były premier Włoch Romano Prodi. Kwaśniewski odgrywa o tyle szczególną rolę, że biegle mówi po rosyjsku, dzięki czemu jest bardziej dostrzegany i szanowany.

Kwaśniewski jest "autorytetem z Zachodu"

- Współpraca między zachodnimi politykami, w tym Kwaśniewskim, i Nazarbajewem zaczęła się od nieformalnych rozmów o Kazachstanie w kuluarach różnych imprez – podkreśla rozmówca WP. – Z czasem Nazarbajew stworzył z tego poważne grono doradcze, bo nie ma wątpliwości, że jest autokratą, ale równocześnie jest patriotą. Według mnie, on naprawdę, na swój sposób, kocha Kazachstan i chce mu zapewnić przyszłość.

Do grupy doradców byłego już prezydenta zaliczany jest także były szef brytyjskiego rządu Tony Blair, o którego "wejściu" krąży anegdota. Mówi się, że o ile pozostali konsultanci w sprawach finansowych zachowują umiar, to już na wstępie Brytyjczyk "rzucił na stół stawkę i numer konta", co wywołało spore zdziwienie w Astanie.

Lokalne media uważają Aleksandra Kwaśniewskiego za "autorytet Zachodu" i często się na niego powołują w różnych okolicznościach. Były prezydent Polski nie stroni od występów publicznych, choć jego biuro w Warszawie pytane o rolę w Astanie zachowało milczenie.

- Kazachstan ściśnięty między Rosją i Chinami zachowuje niezależność, a to jest niewątpliwą zasługą Nazarbajewa – twierdzi rozmówca WP. – Nie mam wątpliwości, że zagraniczni eksperci doradzali mu, aby wzmacniał kraj, budując stabilne instytucje. Stąd stosunkowo łagodne traktowanie przeciwników politycznych. Nadal to jest taka sytuacja porównywalna z przejście od rządów Gomułki do Gierka, ale w kraju autorytarnym to jest jednak zmiana istotna.

Władza może zostać w rodzinie

Ustąpienie rządzącego od 30 lat 78-letniego prezydenta uważane jest za element drobiazgowo zaplanowanego procesu sukcesji. Jest to o tyle trudne, że Nazarbajew nie ma syna, a więc naturalnego spadkobiercy. Z kolei przekazanie władzy córce, Daridze Nazarbajewej, nie jest proste w państwie muzułmańskim. Ocenia się, że dlatego właśnie, wkrótce po formalnym objęciu władzy, nowy prezydent Kasym-Żomart Tokajew powierzył jej stanowisko przewodniczącej Senatu. W razie jego ustąpienia lub śmierci, to córka Nursułtana Nazarbajewa objęłaby władzę, a nowe stanowisko może pomóc jej zbudować wokół siebie stabilny ośrodek władzy.

Ekspert podkreśla, że istotne dla byłego już prezydenta jest nie tylko umocnienie kraju, ale także utrwalenie jego własnej spuścizny. Stąd zapewne decyzje Tokajewa, aby zmienić nazwę stolicy z Astany na Nursułtan, postawić pomnik nadal żyjącego byłego prezydenta i nazwać jego imieniem główne ulice w każdym mieście obwodowym w kraju. Tokajew ma formalnie rządzić Kazachstanem do wyborów prezydenckich w 2020 r.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl