Kontrole, internowania, kartki - życie po 13 grudnia'81

Najpierw było niedowierzanie, potem przerażenie, w końcu kombinowanie. Tak wyglądało życie Polaka szaraka po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku - pisze Ewa Winnicka w tygodniku "Polityka.

Zaopatrzenie warszawskich sklepów w artykuły spożywcze.
Źródło zdjęć: © PAP | Cezary Langda

13 grudnia generał Wojciech Jaruzelski ogłosił stan wojenny. Reakcją większości obywateli jest niedowierzanie, a następnie próba dostosowania codziennej egzystencji do nowych warunków.

Zaskoczenie

Od dnia 13 grudnia obywatele nie mogą: bez specjalnej przepustki opuszczać województwa, w którym są zameldowani, spacerować po ulicy między godz. 23 a 5 rano, strajkować ani gromadzić się w miejscach publicznych, kupować benzyny, wypłacać wyższych sum z kont oszczędnościowych oraz wyjeżdżać za granicę. Zawiesza się wolne soboty, zapowiada kontrolę korespondencji i rozmów telefonicznych do odwołania.

Zakupy

Do życia, nawet apatycznego, niezbędne są produkty spożywcze. System kartkowy obejmuje sprzedaż mięsa, mąki, ryżu, masła, czekolady, cukru, papierosów, alkoholu, benzyny. W 1982 roku obywatele dostają dodatkowe kartki na buty, jak również kartki na kartki, czyli karty zaopatrzeniowe, których odbiór odnotowuje się w dowodzie osobistym. Obowiązują trzyletnie przedpłaty na pralki automatyczne, telewizory, lodówki i meble. Na Wybrzeżu za 300 kapsli od wody sodowej można kupić jedną parę majtek, a w Warszawie za stare ubrania do 21 rolek papieru toaletowego.

Życie towarzyskie i kultura

Prywatka w stanie wojennym musi trwać do rana. Osoby bez przepustki, napotkane w czasie godziny milicyjnej przez partol ZOMO, mogą być pobite i okradzione. Brakuje alkoholu, w związku z czym na potęgę pędzi się bimber według przepisu Bitwa pod Grunwaldem (1410 r.): 10 l wody, 4 kg cukry, 10 dkg drożdży. Zamyka się też teatry, a produkcja filmowa zostaje zawieszona. Wydawnictwa książkowe dostają limitowany przydział papieru, a wybór książek jest ściśle kontrolowany.

Internowanie

Do miejsc internowania przewozi się prawie 10 tys. osób zaangażowanych w działalność opozycyjną. Milion osób w latach 80. wyjechało za granicę.

Podziel się z nami swoimi wspomnieniami

Chcesz podzielić się swoimi wspomnieniami ze stanu wojennego? Masz ciekawe zdjęcia lub pamiątki z tego okresu?

Wybrane dla Ciebie
Nowe ogniska ASF u dzików. "Nie ma innego sposobu jak odstrzał"
Nowe ogniska ASF u dzików. "Nie ma innego sposobu jak odstrzał"
Miał przy sobie ponad 1,5 kg narkotyków. 31-latek usłyszał zarzut
Miał przy sobie ponad 1,5 kg narkotyków. 31-latek usłyszał zarzut
Syreny zawyły w Lubartowie. Wojewoda żąda wyjaśnień
Syreny zawyły w Lubartowie. Wojewoda żąda wyjaśnień
Indonezja. Pożar w biurowcu. Co najmniej 20 ofiar śmiertelnych
Indonezja. Pożar w biurowcu. Co najmniej 20 ofiar śmiertelnych
Obrady Sejmu odtajnione? Stanowczy głos marszałka. "Jest problem"
Obrady Sejmu odtajnione? Stanowczy głos marszałka. "Jest problem"
Archidiecezja z USA sprzedaje siedzibę. Pieniądze pójdą na wypłatę odszkodowań
Archidiecezja z USA sprzedaje siedzibę. Pieniądze pójdą na wypłatę odszkodowań
Katastrofa lotnicza w Rosji. Rozbił się samolot wojskowy
Katastrofa lotnicza w Rosji. Rozbił się samolot wojskowy
Waszyngton i Nuuk wydali wspólne oświadczenie. Rok po słowach Trumpa
Waszyngton i Nuuk wydali wspólne oświadczenie. Rok po słowach Trumpa
Lotnisko na Krecie sparaliżowane. Rolnicy wtargnęli na płytę
Lotnisko na Krecie sparaliżowane. Rolnicy wtargnęli na płytę
Wrócił na stanowisko. Andrej Babisz ponownie premierem Czech
Wrócił na stanowisko. Andrej Babisz ponownie premierem Czech
Seul poderwał samoloty. Litwa wprowadza stan wyjątkowy [SKRÓT PORANKA]
Seul poderwał samoloty. Litwa wprowadza stan wyjątkowy [SKRÓT PORANKA]
Ostra riposta Ozdoby. Poszło o Ziobrę
Ostra riposta Ozdoby. Poszło o Ziobrę