Czad groźnym zabójcą w okresie jesienno-zimowym. Jakie są objawy i jak zapobiegać zatruciu tlenkiem węgla?
• Zatrucie tlenkiem węgla prowadzi do śmierci. Co roku z tego powodu umiera kilkadziesiąt osób w Polsce
• Od kilku lat spada liczba interwencji straży pożarnej związanych z czadem
• Człowiek zatruty tlenkiem węgla nie zdaje sobie z tego spawy, ponieważ czadu nie można wyczuć
• Przed tlenkiem węgla ostrzegają specjalne czujniki
Sezon grzewczy rozpoczął się w połowie września i jak co roku pojawiają się doniesienia o zatruciach i ofiarach śmiertelnych spowodowanych przez czad. Tylko w październiku media obiegła informacja o śmierci trzymiesięcznego dziecka z powodu zatrucia czadem. Pod koniec miesiąca w Radomiu z powodu zatrucia tlenkiem węgla do szpitala trafiło osiem osób. A w Dąbrowie Tarnowskiej czadem śmiertelnie zatruła się nastolatka. I jest to tylko kilka przykładów zatrucia tlenkiem węgla.
Liczba zgonów spowodowanych przez tlenek węgla sukcesywnie spada od lat. Według statystyk Państwowej Straży Pożarnej zeszłej zimy czad zabił 50 osób. Dwa lata temu było to 58 osób, w sezonie grzewczym 2012/2013 ofiar było 91, a sześć lat temu 111.
Również liczba wyjazdów strażaków do zatrucia czadem stopniowo maleje. Od września 2010 roku do kwietnia 2011 było 5653 interwencji, ale od września zeszłego roku do kwietnia br. tlenek węgla był przyczyną 3878 zgłoszeń.
Skąd się bierze czad?
Tlenek węgla, nazywany czadem, powstaje podczas spalania drewna, węgla, gazu, ropy i innych paliw jeśli w piecu jest zbyt mało tlenu potrzebnego do spalania. Może to wynika z braku dopływu powietrza lub zbyt wczesnego zamknięcia pieca. Tlenek węgla powstaje też często podczas pożaru i w garażach gdy samochód zbyt długo ma włączony silni a w garażu nie ma dopływu świeżego powietrza.
Objawy zatrucia czadem
Tlenek węgla nie jest wyczuwalny dla człowieka i dlatego jest tak groźny. To czy czad jest w pomieszczeniu może zasygnalizować tylko czujnik tlenku węgla. Można go kupić w sklepach budowlanych a najtańsze takie urządzenia kosztują kilkadziesiąt złotych a najdroższe około 300 zł.
Tlenek węgla dostaje się przez układ oddechowy do krwioobiegu i blokuje rozprowadzanie tlenu po organizmie co powoduje uszkodzenie mózgu i innych narządów. Objawy zatrucia tlenkiem węgla mogą nie wzbudzić niepokoju, bo są nimi zawroty i ból głowy, senność i ogólne zmęczenie. Do tego dochodzą duszności, nudności i trudności w oddychaniu. A człowiek zatruty czadem nie zdaje sobie z tego sprawy i w końcu traci przytomność.
Pierwsza pomoc w zatruciu tlenkiem węgla
Osoby zatrute tlenkiem węgla można uratować. Po pierwsze, trzeba zapewnić dopływ świeżego powietrza, a najlepiej wynieść taką osobę z zaczadzonego pomieszczenia. Następnie należy rozluźnić ubrania, które mogą przeszkadzać w swobodnym oddychaniu, ale nigdy nie rozbierajmy osób zatrutych tlenkiem węgla, ponieważ w ten sposób można wychłodzić organizm. A dalsze leczenie w szpitalu zależy od stopnia zatrucia czadem.
Jak zapobiegać zatruciu tlenkiem węgla?
Tlenku węgla nie trzeba się bać. Wystarczy przestrzegać kilku zasad i zaleceń. Często przyczyną powstania czadu są zatkane kominy. Dlatego strażacy zalecają osobom używającym drewna i węgla do ogrzania domu aby przeglądy wentylacji i przewodów kominowych przeprowadzać co 3 miesiące. Jeśli ogrzewamy dom gazem ziemnym to wystarczy taki przegląd zrobić raz na pół roku. Strażacy przypominają też, że zasłanianie kratek wentylacyjnych uniemożliwia prawidłową wentylację pomieszczeń, oraz że warto je regularnie wietrzyć. Te zasady i czujnik czadu powinny skutecznie nas uchronić przed zatruciem tlenkiem węgla.