Zrzucają sutannę, zdejmują habit. Ale ciszej nad tą trumną
Uciekają przed samotnością, chcą założyć rodzinę lub nie zgadzają się z pozycją Kościoła w państwie. Często robią to po cichu, pakując się i wyjeżdżając z parafii. Jeśli nie wrócą, czeka ich proces wydalenia ze stanu duchownego. Ale według doktryny Kościoła nie mogą wyrzec się już przyjętego sakramentu.
"Gazeta Wyborcza" ujawniła w piątek szczegóły zeznań austriackiego biznesmena Geralda Birgfellnera. "Zeznał w prokuraturze, że Jarosław Kaczyński nakłonił go do wręczenia 50 tys. zł dla księdza z rady fundacji, która jest właścicielem spółki Srebrna. Chodziło o budowę drapacza chmur w Warszawie" - czytamy w gazecie.
Kim jest duchowny, o którym mówi Birgfellner? Chodzi o ks. Rafała Sawicza. Nie wiadomo, gdzie obecnie się znajduje i czym się zajmuje. - Od dwóch i pół roku nie wiemy, gdzie przebywa ks. Rafał Sawicz. Nie ma z nim żadnego kontaktu - mówi Wirtualnej Polsce ks. Rafał Starkowicz, rzecznik gdańskiej kurii. Niektórzy twierdzą, że ks. Sawicz "nie jest już duchownym katolickim". Sawicz formalnie jednak nie odszedł z kapłaństwa.
Może, ale łamie kościelne prawo
- Duchowny może po prostu zrezygnować z bycia księdzem - mówi Wirtualnej Polsce o. Grzegorz Kramer. - Są takie odejścia, gdzie te osoby pakują się i z dnia na dzień wyjeżdżają z parafii. Zwykła grzeczność wymagałaby rozmowy z biskupem na ten temat, z biskupem, któremu ślubowało się posłuszeństwo. Większość nie nagłaśnia też tego zwyczajnie, nie chcą rozgłosu. Człowiek ma prawo do prywatności. To jest jego wybór - dodaje o. Kramer.
Kapłan może podjąć taką decyzję i zniknąć. Były dominikanin, prof. Tadeusz Bartoś, mówi nam jednak, że rezygnacja z pełnienia funkcji kapłana jest uznawana przez Kościół za przestępstwo. - Każdy z księży, który opuszcza stan duchowny, robi to nielegalnie. Łamie prawo kościelne i jest uznawany za uciekiniera. Wtedy jest za nim wysyłany "list gończy". To list polecony wzywający go do powrotu - tłumaczy prof. Bartoś.
Proces
- Jeśli on nie wraca pomimo "listu gończego", albo nie można ustalić jego miejsca pobytu, rozpoczyna się proces usuwający go ze stanu duchownego. Prawnik spisuje dokumenty i wysyła do Rzymu. Wydala się go ze stanu duchownego, nie ma wtedy żadnych praw i obowiązków jako ksiądz - dodaje. Należy też podkreślić, że utrata stanu duchownego, poza sytuacją stwierdzenia nieważności święceń, nie jest równoznaczna z utratą obowiązku zachowania celibatu, który może być zniesiony jedynie decyzją Stolicy Apostolskiej.
Prof. Bartoś opuścił zakon w 2007 roku. Przyznaje, że dostawał listy, ale szczegółowo się nimi nie interesował. - Nie zająłem się tą kwestią. Ten system prawny jest głębokim nadużyciem, pozbawieniem ludzkich praw podstawowych, traktowaniem człowieka przez instytucję jak własność. To faktyczne niewolnictwo. Jest to dla mnie w dalszym ciągu oburzające. Tym bardziej, że nie znam prawników, którym by to przeszkadzało - mówi prof. Bartoś.
Sakrament, którego nie można wymazać
Zupełnie inną kwestią jest rozumienie samego sakramentu. Kościół dzieli sakramenty na te, które można przyjmować wielokrotnie, jak na przykład komunia święta czy spowiedź, oraz te, które są przyjmowane tylko raz - chrzest, bierzmowanie, kapłaństwo. Według doktryny katolickiej tych drugich nie można się wyrzec.
- Sakramentu nie da się cofnąć, i choć osoba porzuca wykonywanie czynności kapłańskich, z punktu widzenia wiary katolickiej - księdzem jest do końca życia - tłumaczy o. Grzegorz Kramer.
Wtóruje mu prof. Tadeusz Bartoś. - Wedle dziwacznej katolickiej nauki nie da się wymazać piętna, które wyciska - dodaje.
Ciszej nad tą trumną
Nie są znane dokładne liczby odejść z Kościoła katolickiego. Kościół nie prowadzi żadnych statystyk. - Kościół katolicki jest instytucją nietransparentną, więc nie podaje informacji na temat odejść. Na zasadzie ciszej nad tą trumną - mówi prof. Banaś.
Zjawisko od lat bada prof. Józef Baniak, socjolog i wykładowca na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Opisał je w książce "Rezygnacja z kapłaństwa i wybór życia małżeńsko-rodzinnego przez księży rzymsko-katolickich w Polsce: studium socjologiczne". Według przeprowadzonych przez niego badań sutannę przez ostatnie pół wieku zrzuciła ok. jedna trzecia z 35 tys. polskich duchownych.
W ponad 80 proc. przypadków powodem porzucenia sutanny są strach przed samotnością, miłość do kobiety i chęć posiadania potomstwa. Inne przyczyny to osobiste nastawienie do roli i autorytetu księdza w Kościele i społeczeństwie czy też punkt widzenia na miejsce i pozycję Kościoła w państwie i w innych strukturach społecznych. Duchowni rezygnują też z braku powołania.
Zobacz także: PO zapowiada nadzwyczajne kroki ws. „taśm Kaczyńskiego”
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl