Zatrucie czadem - jak się chronić? Tlenek węgla to "cichy zabójca"
Tlenek węgla, zwany potocznie czadem to nieorganiczny związek chemiczny, który jest silnie toksyczny dla człowieka i wielu innych organizmów. Powstaje on na skutek niepełnego spalania, gdy w procesie nie jest dostarczana wystarczająca ilość tlenu. Czad to bezwonny, bezsmakowy i bezbarwny gaz, który wiążąc się z hemoglobiną zawartą we krwi, w krótkim czasie blokuje dopływ tlenu do organizmu.
Tlenek węgla (II), łącząc się z hemoglobiną, może doprowadzić do uszkodzeń narządów, skutkujących śmiercią. Przez zatrucie czadem każdego roku umiera w Polsce kilkadziesiąt osób. Najczęstszym powodem rozprzestrzeniania się CO są niesprawne piece, niedrożne przewody kominowe i nieprawidłowa wentylacja pomieszczeń.
Tlenek węgla - dlaczego jest niebezpieczny?
Toksyczny tlenek węgla (CO) może być nawet 300 razy szybciej przyswajany przez hemoglobinę niż tlen. Łącząc się z czerwonym barwnikiem krwi, tworzy związek karboksyhemoglobiny, który blokuje wiązanie tlenu w tkankach, prowadząc do niedotlenienia. Na skutek zatrucia czadem uszkodzeniu ulegają narządy wewnętrzne. Zdarzenie to może doprowadzić do powikłań ze strony układu nerwowego i krążeniowego.
Zatrucie czadem. Objawy
Czad, ze względu na swoje właściwości jest nazywany "cichym zabójcą". Nawet niewielkie ilości tlenku węgla są w krótkim czasie absorbowane przez organizm, powodując objawy podobne do grypy. Do objawów zatrucia niewielkimi ilościami czadu należą:
- ból głowy
- zmęczenie
- nudności
- senność
- osłabienie
- złe samopoczucie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przy stężeniach powyżej 0,32% tlenku węgla w powietrzu objawy nasilają się. Pojawia się silny ból głowy, przyspieszone tętno, coraz gorsze samopoczucie oraz uczucie zagubienia. Duża zawartość CO we wdychanym powietrzu może spowodować śmierć człowieka nawet w kilka minut. Mniejsze zawartości, poza wskazanymi objawami mogą doprowadzić do zgonu w ciągu kilku godzin.
Tlenek węgla. Jak uniknąć zaczadzenia?
Każdego roku Państwowa Straż Pożarna przypomina o zasadach, które wielu osobom mogą uratować życie. Aby uniknąć zatrucia tlenkiem węgla, należy pamiętać o odpowiedniej wentylacji pomieszczeń, zachowaniu cyrkulacji powietrza, okresowych przeglądach instalacji i kominów, a także regularnej kontroli źródeł ciepła takich jak piecyki gazowe, piece i inne urządzenia grzewcze.
Strażacy rokrocznie zachęcają również do zakupu czujnika czadu. Urządzenie to można nabyć już za kilkadziesiąt złotych - jest to niewielki wydatek, który w przypadku emisji CO w pomieszczeniu, wyda sygnał alarmowy, przestrzegając przed zagrożeniem.
Zatrucie tlenkiem węgla. Pomoc
Nie należy bagatelizować objawów wskazujących na zatrucie tlenkiem węgla. W takim przypadku pierwszym krokiem powinno być przewietrzenie pomieszczenia i zapewnienie dopływu świeżego powietrza.
Jeżeli osoba poszkodowana przebywa w zaczadzonym pomieszczeniu i nie może samodzielnie go opuścić, należy jak najszybciej przenieść ją do miejsca z dostępem do świeżego powietrza. Obowiązkowo trzeba wezwać także służby ratownicze - pogotowie oraz straż pożarną. W przypadku zatrzymania oddechu u osoby zatrutej CO należy natychmiast przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie klikając TUTAJ.