Warszawa wzorem dla miast zniszczonych przez terrorystów?

Odbudowa Warszawy może posłużyć za wzór dla rekonstrukcji historycznych miast, które są niszczone przez terrorystów - argumentuje autor filmu dokumentalnego "Resurrecting History: Warsaw". Brytyjski historyk Dan Cruickshank przyjechał do Polski w latach 50. Mieszkał na warszawskiej starówce razem ze swoim ojcem - korespondentem gazety "Daily Worker". W swoim filmie, który premierę miał 2 grudnia w BBC Four, wraca do dzieciństwa. Odwiedza po latach znajome miejsca i pokazuje zmiany, jakie w nich zachodziły.

Po blisko sześćdziesięciu latach znany brytyjski historyk wraca do Warszawy, by odkryć zupełnie inne miasto niż to, które pamięta z dzieciństwa. - To było dumne, ale zrujnowane miasto, które wymagało kompletnej rekonstrukcji tożsamości i architektury. Wracając po latach, chciałem zobaczyć, jak wygląda dziś - powiedział w rozmowie z PAP. Dokument opowiada przede wszystkim o skali zniszczeń, których Warszawa doznała po drugiej wojnie światowej. Pokazuje je przez pryzmat swoich wspomnień i wiedzy historii architektury. Podczas kilkumiesięcznej pracy nad filmem kamera towarzyszyła Cruickshankowi niemal na każdym kroku - w Fotoplastykonie, Muzeum Powstania Warszawskiego, na Zamku Królewskim czy w dawnym mieszkaniu przy ul. Świętojańskiej. Dzięki tym miejscom historyk uświadamia sobie skalę i fenomen odbudowy stolicy Polski.

- Warszawa to dla mnie symbol niezłomności i niesamowita inspiracja. Jeśli naziści lub - jak dzisiaj - terroryści islamscy burzą miasto, musimy je odbudować, przywrócić do życia. Rekonstrukcja polskiej stolicy jest przykładem odważnego projektu odzyskiwania straconej przestrzeni dla przyszłych pokoleń, niezależnie od przeciwności losu - podkreślił w rozmowie z PAP Cruickshank, wskazując na zniszczone przez Państwo Islamskie miasta na Bliskim Wschodzie, np. syryjską Palmyrę. - Pamiętam powojennych warszawiaków, dotkniętych koszmarem wojny w równym stopniu, co otaczająca ich architektura: smutnych, przytłoczonych, zmagających się z traumą po stracie. Dziś widać, że udało się to zerwane połączenie odbudować: mieszkańcy miasta pulsują niesamowitą energią i dumą z tego, gdzie mieszkają. Chyba nigdzie nie spotkałem ludzi, którzy byli aż tak zdeterminowani, żeby pokazać mi swoje ukochane miejsca, pochwalić się miastem, w którym żyją - podkreślał Cruickshank.

W ostatniej części filmu historyk skupia się na ujęciach współczesnej Warszawy. Widzimy odrestaurowane Krakowskie Przedmieście i drapacze chmur, które wyrastają jak grzyby po deszczu. - Śmiało można powiedzieć, że niedoceniana często Warszawa jest jednym z najciekawszych nowoczesnych, dynamicznie rozwijających się miast Europy - ocenił Cruickshank, porównując polską stolicę do Shoreditch, dzielnicy uznawanej za kreatywne centrum Londynu.

Podczas drugiej wojny światowej, okupacji i Powstania Warszawskiego zniszczeniu uległo 84 proc. zabudowy lewobrzeżnej Warszawy. Autorzy sporządzonego w 2004 „Raportu o stratach wojennych Warszawy” oszacowali całość strat materialnych na 18,20 miliarda przedwojennych złotych (według wartości złotówki z sierpnia 1939), czyli 45,3 miliardów dolarów (według wartości obecnej).

Architektoniczny cud - tak warszawska ulica w latach 50. opisywała to, co działo się na ich oczach. W 1945 roku zostało powołane Biuro Odbudowy Stolicy, w ramach którego specjaliści stworzyli plany odbudowy miasta. W tworzenie architektonicznego cudu zaangażował się cały naród. Do końca 1948 roku na Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy wpłynęło 3,4 mld zł.

(Źródło: WawaLove.pl /PAP)

Przeczytaj też: "Watch Docs" w Warszawie, czyli prawa człowieka w filmie