Tradycje wigilijne w Polsce. Jedna jest unikalna
Wigilia Bożego Narodzenia to czas, kiedy Polacy zasiadają do wspólnej wieczerzy, pielęgnując tradycje sięgające XVIII wieku. Zwyczaje takie jak dzielenie się opłatkiem czy zostawianie pustego nakrycia są nieodłącznym elementem tego wieczoru.
Wigilia Bożego Narodzenia w Polsce to wyjątkowy czas, który od XVIII wieku gromadzi rodziny przy wspólnym stole. Tradycje związane z tym dniem, takie jak zostawianie pustego nakrycia dla niespodziewanego gościa czy dzielenie się opłatkiem, mają głębokie korzenie w polskiej kulturze. O północy wierni uczestniczą w mszach zwanych pasterkami.
Historia i znaczenie Wigilii
Słowo "wigilia" pochodzi od łacińskiego "vigiliare", co oznacza czuwanie. Początkowo wigilię obchodzono przed chrześcijańskimi uroczystościami, a wierni gromadzili się na modlitwie i śpiewie, przygotowując się do świąt. Wieczerza wigilijna nawiązuje do starochrześcijańskiej tradycji agape, wyrażającej braterską miłość.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W Polsce Wigilia stała się popularna w XVIII wieku, a w XX wieku zyskała powszechność. Na stołach pojawia się siano, symbolizujące narodziny Chrystusa w stajence, a także dodatkowe nakrycie dla zmarłych lub niespodziewanych gości. - To dodatkowe nakrycie na stole może być okazją do refleksji, na ile jestem otwarty na współmałżonka, sąsiada, uchodźcę, na ich potrzeby, pragnienia - powiedział PAP przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusz Wojda.
Tradycje i zwyczaje
Wieczerza wigilijna rozpoczyna się z pojawieniem się pierwszej gwiazdy na niebie. Kolację poprzedza modlitwa i czytanie Ewangelii o narodzeniu Jezusa, prowadzone przez głowę rodziny. Dzielenie się opłatkiem symbolizuje obecność Jezusa w sakramencie Eucharystii.
Na stole powinno znaleźć się dwanaście dań, a każdy uczestnik powinien skosztować każdego z nich, co ma zapewnić pomyślność w nadchodzącym roku. Podobne tradycje obchodzone są na Litwie, Białorusi, Ukrainie, w Czechach i na Słowacji, choć zwyczaj łamania się opłatkiem jest unikalny dla Polski.
Wigilii towarzyszy obdarowywanie się prezentami składanymi pod choinką, która jest symbolem drzewa rajskiego i Chrystusa, nazywanego Drzewem Życia. Ozdabianie jej światłami nawiązuje do określenia Jezusa jako Światłości Świata. Pod choinką często ustawia się symboliczny żłóbek, upamiętniający narodziny Jezusa.
Post i pasterka
Zgodnie z decyzją Kongregacji Nauki Wiary z 2003 roku, w Wigilię nie obowiązuje post, choć polscy biskupi zachęcają do jego zachowania. Po kolacji w wielu domach śpiewa się kolędy, a o północy odprawiane są pasterki, które upamiętniają pasterzy oddających pokłon nowonarodzonemu Jezusowi. Uczestnictwo w pasterce zwalnia z obowiązku udziału w mszy 25 grudnia.
Wigilia Bożego Narodzenia to czas refleksji, pojednania i pielęgnowania tradycji, które od wieków łączą Polaków przy wspólnym stole.
Czytaj także:
