didaskalia(strona 3/4)

- Gdy opinia publiczna dowiedziała się o Buczy czy o Irpieniu, to przecież te zbrodnie wyglądały tak samo, jak wyglądała w Przyszowicach masakra 27 stycznia 1945 roku, jedna z części tragedii Ślązaków. Może rzeczywiście w rosyjskim wojsku jest instrukcja, jak przeprowadzić masakrę, jak kopać zbiorowe groby. To się zdarza zbyt często, zbyt długo i od zbyt dawna - ocenił Szczepan Twardoch, autor takich książek jak "Morfina", "Król" czy "Null". W nowym odcinku programu "Didaskalia" poruszony został "rosyjski kult śmierci", który wyjaśnił gość Patrycjusza Wyżgi. Zdaniem Twardocha w rosyjskiej armii niewiele się zmieniło od czasów II wojny światowej. Jak stwierdził, rosyjskie akty przemocy nie są przypadkowymi wybrykami, lecz wpisują się w pewną ponurą ciągłość – trwają zbyt długo, pojawiają się zbyt często, by je dalej ignorować. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Trochę krwawi moja dusza i moje uszy, gdy słyszą takie słowa. Trochę jednak przyzwyczaiłem się do nowego języka w polityce USA. Ten język służy Donaldowi Trumpowi i jego obozowi do coraz większej polaryzacji sceny politycznej, dlatego mamy do czynienia z takimi sformułowaniami i ze słowami, które są obraźliwe w stosunku chociażby poprzednika Trumpa - ocenił zmianę kierunku polityki prowadzonej przez Trumpa Marek Magierowski. Były ambasador Polski w Izraelu i Stanach Zjednoczonych, dyrektor programu Strategia dla Polski w Instytucie Wolności w nowym odcinku programu "Didaskalia" przytoczył fragment kontrowersyjnej wypowiedzi prezydenta USA po wprowadzeniu wysokich ceł. - Kraje dzwonią do nas, całują mnie po tyłku i dobijają się by dobić umowę ws. ceł - mówił Donald Trump. Komentarz gościa Patrycjusza Wyżgi dobrze oddaje szerszy problem, jaki obserwujemy w globalnej polityce Trumpa. Kiedy lider światowego mocarstwa używa takiego języka, daje przyzwolenie na pewną brutalność. - Mamy do czynienia z wulgaryzacją języka używanego publicznie - skomentował problem Magierowski. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- W najstarszej Ewangelii kanonicznej w Biblii w Nowym Testamencie, nie ma opisów fundamentalnego wydarzenia, na którym oparte jest całe chrześcijaństwo. Bardzo duże emocje to we mnie wzbudziło i zacząłem to badać - przyznał w programie "Didaskalia" prof. Marcin Majewski, biblista, wykładowca na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Jana Pawła II w Krakowie. Najstarszą Ewangelią kanoniczną jest powszechnie uznawana Ewangelia według św. Marka, napisana prawdopodobnie około 65–70 roku n.e. Rozmówca Patrycjusza Wyżgi wskazał na ciekawy aspekt związany z tą ewangelią. Okazuje się, że pierwotnie nie opisuje ona zmartwychwstania Jezusa i ma niezrozumiały koniec. Majewski ocenił, że Ewangelia wg św. Marka kończy się na wersecie 16:8, gdzie kobiety uciekają od pustego grobu, przerażone i milczące. Nie ma tam spotkania ze zmartwychwstałym Jezusem, nie ma rozmowy, nie ma "finału", do jakiego przyzwyczajają nas inne Ewangelie. - To urwane zakończenie bardzo pasuje do Ewangelii wg św. Marka - stwierdził prof. Majewski. Dopiero ok. V w. powstały dłuższe zakończenia księgi. Czy to możliwe, by pierwotny autor celowo zakończył opowieść w napięciu, zmuszając czytelnika do własnej refleksji? Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Ten świat jałtańsko-poczdamski kończy się dopiero teraz. Co będzie, to my jeszcze nie wiemy. Dopiero jesteśmy obserwatorami. To będzie zupełnie inny świat - ocenił prof. Władimir Ponomariow, rosyjski fizyk i opozycjonista. Co czeka Europę w najbliższej dekadzie? Dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga rozmawiał w programie "Didaskalia" o polityce Putina i aktualnych zmianach geopolitycznych. Władimir Ponomariow stwierdził, że kończy się porządek ustanowiony po II wojnie światowej, a świat stoi przed nieznanym, nowym ładem. Ekspert przyznał, że jesteśmy świadkami końca pewnej ery w stosunkach międzynarodowych, a kierunek, w którym podąży świat, zależy od działań i decyzji podejmowanych przez społeczność międzynarodową w obliczu obecnych wyzwań. Co jego zdaniem czeka Polskę? - Teraz okaże się, jakie układy powstaną. Wielu ludzi znajduje się w stanie zagrożenia. Polska też jest zagrożona. Dlatego, że jest liderem Europy Wschodniej i znajduje się zbyt blisko konfliktu - dodał. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Prezydent Zełenski miota się pomiędzy wojną i wyborami. Prezydent Zełenski jest w trybie wyborczym. Wszyscy w Ukrainie są w trybie wyborczym. Są sztaby gotowe wyborcze, listy wyborcze już niektóre są rozpisane - przyznał analityk Daniel Szeligowski w programie "Didaskalia". Nie od dziś wiadomo, że ukraińska scena polityczna znajdują się w napiętej sytuacji między trwającą wojną a perspektywą wyborów. Dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga rozmawiał o tym z analitykiem Instytutu Spraw Międzynarodowych. Zdaniem Szeligowskiego, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski musi balansować między prowadzeniem działań wojennych a koniecznością przygotowania się do wyborów prezydenckich i parlamentarnych, które – mimo że formalnie nie są jeszcze ogłoszone – są już planowane przez różne siły polityczne w Ukrainie. - Powstało Ministerstwo Jedności i generalnie jest to przygotowywane do przyszłych wyborów. Niektórzy byliby skłonni zrobić potrójne wybory w październiku tego roku - prezydenckie, parlamentarne i samorządowe. Warunkiem tego jest zniesienie stanu wojennego - ocenił analityk. Więcej w programie "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Może się okazać, że na przykład za pięć lat, prowadzenie firmy powinniśmy przekazać sztucznej inteligencji, bo ona to zrobi lepiej. Jest w stanie zabsorbować więcej danych, przetworzyć je szybciej, podejmować lepsze decyzje i jest po prostu bardziej inteligenta od ludzi. To docelowo może dać ogromy lewar dla całej gospodarki, ale też i dla innowacji - stwierdził prof. Piotr Sankowski z UW, specjalista w dziedzinie sztucznej inteligencji, od 25.02.2025 szef Instytutu Badawczego IDEAS. W świecie, który rozwija się w zawrotnym tempie, pojawiają się pytania o przyszłość pracy i roli człowieka w biznesie. W programie "Didaskalia" specjalista w dziedzinie sztucznej inteligencji i profesor informatyki na UW przyznał, że za pięć lat prowadzenie firmy może stać się zadaniem, które powinniśmy powierzyć sztucznej inteligencji. Dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga rozmawiał z ekspertem o potencjale AI i jej rozwoju w Polsce. By dowiedzieć się więcej, obejrzyj program "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Muszę przyznać, że w jakimś zakresie kontrwywiadem rządzi przypadek. Wiele rzeczy, gdzieś przez przypadek odkrywamy, bo jedne sprawy wynikają z drugich. Mamy taką wtedy sytuację kontrwywiadowczą i wiemy, gdzie są miejsca wrażliwe i wówczas rozmawiamy z osobą, nie którą podejrzewamy, ale z kimś, kto wie, co się dzieje w danym obiekcie - przyznała dr mjr Anna Grabowska-Siwiec, była funkcjonariuszka kontrwywiadu w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (2004-2020). Agenci kontrwywiadu latami są szkoleni, by wykonywać swoje zadania bez szelestu i zwracania na siebie uwagi. W programie "Didaskalia" dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga zapytał byłą funkcjonariuszkę kontrwywiadu ABW, jak zaczyna się szukać takiego szpiega i na co trzeba uważać już na samym początku. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Praca pod przykryciem, albo pod obcą flagą. Pamiętajmy, że w Polsce to Rosjanie do nikogo nie przyjdą, jako Rosjanie. Idealnie pracujący obcy wywiad jest niewidoczny, a więc on musi używać narzędzi, które pozwolą mu być niewidocznym i to nie jest peleryna z Harrego Pottera. Trzeba stworzyć taką legendę, która pozwoli pracować efektywnie, by uzyskiwać to, co chcesz uzyskać - przyznała dr mjr Anna Grabowska-Siwiec, była funkcjonariuszka kontrwywiadu w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (2004-2020). Wraz z wybuchem wojny w Ukrainie powrócił temat szpiegów, którzy mogą pracować dla Rosji m.in. na terytorium Polski. Zatem z jakich metod korzystają obce służby działające w Polsce? Dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga rozmawiał o tym z byłą funkcjonariuszką kontrwywiadu ABW, która przez 16 lat była tajną agentką i o działaniach Rosjan wie wszystko. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Rumuni nas podziwiają. Uważają, że Polska jest przykładem niesamowitej historii sukcesu, jeśli chodzi o rozwój kraju z byłego bloku wschodniego – powiedział w programie "Didaskalia" Kamil Całus, analityk Ośrodka Studiów Wschodnich. Jak wynika z danych Eurostatu, Rumunia przegania już Polskę i kraje regionu pod względem PKB na mieszkańca, chociaż to zarobki w Polsce są wyższe. - Polska jest krajem, który z ich punktu widzenia, był biedniejszym od nich w latach 70., a który błyskawicznie zaczął się bogacić i rozwijać. Polska osiągnęła gigantyczny sukces polityczny, wstępując do NATO, a później do Unii Europejskiej, dalej się rozwija, ale i zajmuje obecnie ważną pozycję w UE czy w relacjach z USA. To wszystko na Rumunach robi wrażenie – przyznał Kamil Całus. Gość Patrycjusza Wyżgi podkreślił, że Rumuni wiedzą też co nieco na temat naszej historii. - Rumunia jest chyba jedynym krajem w regionie, gdzie uczy się dzieci w szkole, że król Sobieski pokonał Turków pod Wiedniem, powstrzymując pochód islamu na Europę. Dla Rumunów to ważne, ponieważ rumuńska historia opiera się na walce z Imperium Osmańskim o ich tożsamość czy wiarę – wyjaśniał analityk Ośrodka Studiów Wschodnich. - To wszystko sprawia, że jesteśmy przez nich podziwiani, zarówno ze względu na współczesność, jak i przeszłość – podsumował ekspert. Więcej w programie "Didaskalia". Obejrzyj całą rozmowę na kanale na YouTube.

- Wojna w Ukrainie pogorszyła czy poprawiła sytuację geopolityczną Polski? - zapytał Patrycjusz Wyżga w programie "Didaskalia" swojego rozmówcę. - Być może to będzie kontrowersyjne, a być może nie, ale jesteśmy teraz w znacznie lepszej sytuacji politycznej i ten nurt światowy nam sprzyja, w stosunku do tego, co było wcześniej – powiedział Krzysztof Wojczal, analityk geostrategiczny, autor książek "Trzecia dekada" i "To jest nasza wojna". Jak przyznał, do 2013 r. mieliśmy "reset" Obamy w relacjach amerykańsko-rosyjskich, który w tamtym czasie był kluczowy dla naszej części Europy. - Jego konsekwencją było jednak to, że traciliśmy względem Rosji. Oni się wtedy rozwijali gospodarczo szybciej, budowali Nord Streamy z Niemcami, a my traciliśmy na znaczeniu i nie byliśmy w stanie podejmować decyzji o naszym losie. Podejmowali je Niemcy z Rosjanami ponad naszymi głowami, co nas osłabiało. Teoretycznie byliśmy zadowoleni, bo poziom życia nam rósł, ale politycznie byliśmy coraz słabsi – przyznał Krzysztof Wojczal. Rozmówca Patrycjusza Wyżgi dodał, że po 2022 r. sytuacja zupełnie się zmieniła. - Polska jest teraz niezwykle ważna. Niezwykle ważna dla Ukrainy, dla państw bałtyckich. Nasze zdanie zdecydowanie bardziej się liczy. Jesteśmy uniezależnieni energetycznie. Mamy też Niemcy, które nie są już zależne od Rosji, to jest wspaniała zmiana i dla nas – podsumował analityk. Więcej w programie "Didaskalia". Obejrzyj całą rozmowę na kanale na YouTube.

- Na pewno nie był dyktatorem, ale jest to polityk-populista. Dla niego jest ważne, by mieć to poparcie i to na szczęście dla niego i całej Ukrainy. W sytuacji, kiedy on podejmował jakieś decyzje, ale spotykał się z aktywnym sprzeciwem społecznym, to zazwyczaj jest skłonny wycofać się wtedy i to jest cecha, która go uratowała. Teraz też taki jest. Jego ekipa stara się wyłapywać te nastroje i podejmować działania, by nie dochodziło do wybuchów społecznych - mówił ukraiński publicysta Mikołaj Susujew o prezydenturze Wołodymyra Zełenskiego. Po zwycięstwie w wyborach prezydenckich w 2019 roku Wołodymyr Zełenski skutecznie umocnił swoją pozycję, gdy jego partia, Sługa Ludu, zdobyła większość w parlamencie, eliminując potrzebę koalicji. W programie "Didaskalia" dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga rozmawiał o prezydenturze Zełenskiego z Mikołajem Susujewem, który od 18 lat mieszka w Polsce. Ekspert zdradził, że Zełenskiego nie można nazwać dyktatorem, ponieważ w krytycznych przypadkach starał się zawsze iść za głosem społeczeństwa. Wojna z Rosją znacząco zwiększyła jednak prerogatywy prezydenta. Wprowadzenie stanu wojennego ograniczyło działalność partii politycznych i skupiło decyzje strategiczne w rękach Zełenskiego i jego administracji, co od miesięcy rodzi trudne pytania opinii publicznej. Zachęcamy do obejrzenia całego odcinka programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej, jakim prezydentem jest Zełenski.

To ostatni taki ruch Bidena i pożegnalny cios w Rosję i Putina. Administracja ustępującego prezydenta USA ogłosiła nowy pakiet sankcji uderzający w Kreml. Cios, mający uderzyć w rosyjskie firmy naftowe i przemysł energetyczny. - Zasadniczo nie zmieni jakoś sytuacji, natomiast ma to być takie zabezpieczenie przed nową prezydenturą, na wypadek, gdyby Donald Trump postanowił sankcje znosić - powiedział w programie "Didaskalia" Witold Jurasz, dziennikarz, były dyplomata w Rosji i na Białorusi. Rozmówca Patrycjusza Wyżgi przyznał, że prognozowanie, jaka to będzie prezydentura Trumpa jest dziś bardziej "zadaniem dla wróżki, niż dla analityka". Jurasz zwrócił jednak uwagę na konieczność wcześniejszego przygotowania się Polski do znoszenia sankcji. - Trzeba liczyć się z tym, że wszystkie sankcje w którymś momencie, jeżeli Zachód dojdzie do porozumienia z Rosją ws. Ukrainy, nie będą do utrzymania. Polska powinna opracować taką ścieżkę zejścia z sankcji. Lepiej, żebyśmy my to opracowali, a nie np. nasi niemieccy przyjaciele - tłumaczył Witold Jurasz. - My możemy zrobić tak, żeby na początku schodzić z tych sankcji bardziej symbolicznie, a te uderzające w rosyjską gospodarkę zostawić na koniec, bo Niemcy zrobią dokładnie na odwrót - podsumował publicysta i były dyplomata. Więcej w programie "Didaskalia". Obejrzyj całą rozmowę na kanale na YouTube.

- Lubimy gardzić innymi? Czy to jest łatwiejsze w dobie internetu, kiedy jesteśmy bardziej anonimowi i nie ponosimy za to konsekwencji? – zapytał Patrycjusz Wyżga prof. Matczaka w programie "Didaskalia". – Niestety to lubimy. Pogarda jest jakąś formą agresji, ale także resentymentu. Po pierwsze, to jest jakaś emocja, w której ja dyskwalifikuje wartość kogoś lub czegoś, uważając, że to, co mam lub to kim jestem jest o wiele bardziej wartościowe. Po drugie, odcinam się komunikacyjnie do tego, bo trudno dyskutować z czymś, czym się pogardza – tłumaczył prof. Marcin Matczak. Prawnik i filozof prawa stwierdził, że często spotyka się taką formą hejtu i pogardy w mediach społecznościowych. - Przedstawiam tam tezę, ale nie dostaję kontrargumentu, tylko informację: "zamknij się", "zniknij" - przyznał rozmówca Patrycjusza Wyżgi. Więcej w programie "Didaskalia". Obejrzyj całą rozmowę na kanale na YouTube.

- Rafał Trzaskowski ma prawo do próby odegrania się za porażkę w 2020 roku i ja to rozumiem. Uważam, że w 2020 roku on był optymalnym kandydatem, bo chodziło o praworządność, bo rządził PiS, a on był jedynym ważnym politykiem opozycji, ale dzisiaj czasy się zmieniły, bo zrobiło się niebezpiecznie. Ja w dziedzinie bezpieczeństwa, obiektywnie rzecz biorąc mam mocniejsze karty - mówił minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski w programie "Didaskalia". Platforma Obywatelska postanowiła, że kandydat na prezydenta z partii zostanie wyłoniony w prawyborach. Dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga zapytał szefa polskiej dyplomacji, co sądzi o swoim przeciwniku Rafale Trzaskowskim. Zdaniem ministra spraw zagranicznych, aktualny prezydent Warszawy był dobrą opcją na fotel prezydenta, ale w 2020 roku. Jak mówi Sikorski, "dziś czasy się zmieniły", dlatego jego zdaniem ma on "mocniejsze karty", by startować w wyborach prezydenckich w 2025 roku. Sikorski swoją tezę podsumował wymownym porównaniem. - Gdyby pan wybierał przewodnika po Warszawie i chciałby pan zwiedzić Muzeum Sztuki Współczesnej, to nawet ja bym wybrał Rafała Trzaskowskiego. Gdyby pan chciał zwiedzić Muzeum Wojska Polskiego, to ja się już bardziej nadaję - skomentował z uśmiechem szef MSZ. Obejrzyj całą rozmowę na kanale "Didaskalia" na platformie YouTube.