didaskalia(strona 2/4)

Czy apostoł Piotr był pierwszym biskupem Rzymu? To pytanie od lat budzi emocje w debatach religijnych i historycznych. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał o tym z historykiem i autorem książki "Chrześcijanie pierwszych wieków". Zapytaliśmy, co mógł czuć Św. Piotr i jak wyglądały wówczas realia Kościoła. - Nie, nie wiedział. Piotr nie był biskupem Rzymu. Wspólnoty chrześcijańskie mają jakąś strukturę już od początku i też tych, którzy nimi zarządzają. To, co nazywamy episkopatem anarchicznym, jednoosobowym modelem zarządzania, pojawi się w chrześcijaństwie gdzieś dopiero ok. połowy II wieku. Pewnie dopiero w II połowie tego stulecia dotrze w ogóle do Rzymu i dopiero wtedy możemy mówić o biskupach tego miasta - ocenił prof. Robert Wiśniewski. Wypowiedź profesora rzuca nowe światło na wczesną organizację Kościoła. Podważa tradycyjne, często przyjmowane bezkrytycznie przekonanie o Piotrze, jako pierwszym biskupie Rzymu. Ekspert zwrócił uwagę na fakt, że jednoosobowy model episkopatu, znany dziś jako struktura biskupia, ukształtował się dopiero z czasem. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

Po śmierci Jezusa nie istniał jeszcze zorganizowany kult świętych, taki jak ten, który znany jest nam dzisiaj. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z prof. Robertem Wiśniewskim, autorem książki "Chrześcijanie pierwszych wieków" o początkach chrześcijaństwa i kształtowaniu się świętych postaci w religii. Usłyszeliśmy, że wówczas słowo "święci" znaczyło zupełnie co innego, niż dziś. - W zupełnie pierwszych wiekach, to w ogóle nie mamy kultu świętych. To słowo jest używane, widzimy je w dziejach apostolskich i innych pismach Nowego Testamentu, ale ono odnosi się raczej do całej społeczności chrześcijańskiej - ocenił prof. Robert Wiśniewski. W Nowym Testamencie np. Paweł pisze w listach do "świętych w Koryncie" czy "świętych w Efezie", czyli do całej wspólnoty chrześcijan, jak zaznaczył nasz rozmówca. Kiedy zatem pojawił się kult świętych? - Przed IV wiekiem nie widzimy właściwie śladu ich kultu. Nikt nie oczekiwał, że przy ich grobach zaczną dziać się cuda - dodał prof. Wiśniewski. Jak na zmianę znaczenia świętych wpłynęło prześladowanie chrześcijan i czasy po śmierci Jezusa? Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

Obywatele demokratycznych państw wielokrotnie zastanawiali, jak to możliwe, że Rosjanie tak bardzo popierają Władimira Putina w jego działaniach. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z dziennikarką Arletą Bojke o tym, co naprawdę Putin zrobił z Rosją. Wieloletnia korespondentka Telewizji Polskiej w Rosji zdradziła, na czym polega rosyjska mentalność i popieranie obecnych działań dyktatora na Kremlu. Zapytaliśmy też, jakie szanse na pokonanie ludzi Putina ma obecna rosyjska demokratyczna opozycja. - Jeśli nawet dziś uznamy, że ci prawdziwi demokratyczni Rosjanie to jest ta dzisiejsza opozycja, która prawie cała jest poza Rosją, to Rosjanie nie wybiorą nikogo, kto spędził ostatni 10 lat za granicą. To się nie mieści w rosyjskiej mentalności. W mentalności rosyjskiej ten zagraniczny agent to jest ktoś, kto nie działa na korzyść Rosji, kto nie kieruje się rosyjską racją stanu, tylko działa na potrzeby zachodnich sił - oceniła Arleta Bojke, dziennikarka Kanału Zero oraz twórczyni autorskiego kanału Koniec Świata. Rozmówczyni Patrycjusza Wyżgi przyznała, że Rosjanie nigdy nie zaufają w pełni politykom, których nie ma w kraju, a którzy przebywają za granicą. Czy Bojke wierzy jednak w demokratycznego przywódcę na Kremlu? Więcej w programie "Didaskalia". Całość na platformie YouTube.

Adrian Zandberg ostro skrytykował premiera Donalda Tuska po expose, wskazując na hasło - "profesjonalizacja", w którym odniósł się do zarządzania majątkiem państwowym, gdzie przypomniał o zatrudnianiu rodzin polityków PSL i hejterów internetowych w spółkach takich jak Totalizator Sportowy czy Polski Holding Nieruchomości. W programie "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z liderem partii Razem o sytuacji obecnego rządu. Zandberg przypomniał, dlaczego on i jego ugrupowanie nie głosowało za przyjęciem ustawy budżetowej Donalda Tuska. - To jest rząd, który przyjął budżet, w którym brakuje przynajmniej 20 mld złotych na utrzymanie świadczeń w ochronie zdrowia, w publicznych szpitalach i przychodniach. Pamiętamy, że pod koniec zeszłego roku był poważny problem w wielu szpitalach, bo skończyły się środki na normalne funkcjonowanie - wskazał polityk. W negatywnej ocenie rządu zapytaliśmy, czy w ogóle coś udało się zrobić pozytywnego KO. Zandberg wypalił wprost. - Jedna rzecz jest niewątpliwa. Odblokowanie środków KPO. Mamy w Polsce duży problem, że mamy mały poziom inwestycji w gospodarce. Środki z KPO na inwestycje publiczne są bardzo potrzebne - ocenił lider partii Razem. Jaką przyszłość Zanbderg widzi przed ministrami Tuska? Obejrzyj cały odcinek na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

Od dekad Turcja pracuje nad umacnianiem swojej pozycji na arenie międzynarodowej. Dziś liczy się w światowej rozgrywce, a prezydent Recep Tayyip Erdogan trzyma kraj w ryzach, pomimo podziałów. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z dr Karolem Wasilewskim o relacjach Turcji z Ukrainą podczas wojny z Rosją. Zdaniem eksperta z Ośrodka Studiów Wschodnich Erdogan rozgrywa ten konflikt na własnych warunkach. - To, co robi Turcja, nazywamy wyświechtaną polityką balansowania. Wspierają Ukrainę, ale w taki sposób, który nie zantagonizuje Rosji. Dlatego mamy Turcję, która wspiera Ukrainę, ale nie dołącza do zachodnich sankcji na Rosję. Wiemy też, że tureckie terytorium jest niejednokrotnie wykorzystywane do obchodzenia tych sankcji. Turcja nie uznaje zmiany granic aneksji Krymu - ocenił dr Wasilewski. Czy w takim przypadku Turcja cokolwiek zyskała, dzięki takiej polityce? Odpowiedzi mogą zaskoczyć. - Wojna w Ukrainie umożliwiła Turcji zmianę układu sił na Morzu Czarnym na jej korzyść, a także pogłębienie współpracy z Ukrainą w zakresie przemysłu zbrojeniowego - dodał nasz rozmówca. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

Polityka rządzi się swoimi prawami. Zaskakujący finał wyborów prezydenckich wzbudził wiele emocji w przestrzeni publicznej. W nowym odcinku programu "Didaskalia" dziennikarz WP Patrycjusz Wyżga rozmawiał z prof. Antonim Dudkiem. Odpowiadając na pytanie o ewentualne gratulacje dla Nawrockiego za zwycięstwo z Rafałem Trzaskowskim, znany politolog stwierdził, że nie jest politykiem i jedynie uznaje taki wynik wyborów. - Chcę powiedzieć, że uznaję to zwycięstwo, natomiast nie widzę powodu, by mu tego gratulować. To jest oczywiście sukces - przyznał prof. Antoni Dudek. Nie mogło zabraknąć wątku ważności wyborów i osobistych odczuć naszego gościa ws. nastrojów, które panują teraz w kraju. - Wybory nie zostały sfałszowane. Podobnie jak wyniki I tury. Rzetelnie policzono te głosy. Starły się ze sobą ponad 10-milionowe grupy wyborców. Jedna okazała się lepsza o ponad 300 tysięcy. Jestem jeszcze głębiej przekonany, że powszechne wybory nie są dobre dla Polski, ponieważ wychodzimy z nich jeszcze bardziej podzieleni, niż poprzednio - ocenił prof. Dudek. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Trump rozpoczął wojnę celną, czyli taryfami. Chińczycy zamienili ją natychmiast w wojnę handlową, a więc rozwiązania pozataryfowe - stwierdził prof. Bogdan Góralczyk o genezie konfliktu handlowego USA-Chiny. W programie "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z prof. Bogdanem Góralczykiem o pozycji Chin na arenie międzynarodowej. Jednym z poruszanych wątków była wojna handlowa pomiędzy Chinami i USA. Zdaniem politologa, prezydent USA Donald Trump rozwścieczył Pekin swoją decyzją o nałożeniu ceł, co skłoniło Xi Jinpinga do wytoczenia wojny handlowej USA. W ocenie naszego gościa zmieniła się też światowa polityka Chin, a ostatnie wydarzenia doprowadziły do wielkich podziałów w biznesie. - To jest zupełnie inna gra, na zupełnie innych polach. Tu się rozpoczęła wojna technologiczna. Teraz dopiero będzie zabawa. Przez 30 lat wszyscy na całym globie z Chińczykami żyliśmy pod jednym hasłem "gospodarka głupcze". Firma, zysk, reklama, konkurencja, rynek bez granic i zahamowań - wszyscy tym żyliśmy. To już nie wróci. Rynek jest i będzie, jest kapitalizm, natomiast zmieniła się filozofia dziejów, zmieniła ją pandemia i rosyjska agresja w Ukrainie - ocenił prof. Góralczyk. Obejrzyj cały odcinek na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Xi Jinping przyszedł do władzy i ten system równowagi i kontroli rozmontował. Powrócił jedynowładca i cesarz. To jest z punktu widzenia Chin największe zagrożenie, że ten człowiek może być na krótką metę skuteczny, ale historia powszechna i historia Chin pokazała przypadek Mao Zedonga - ocenił prof. Bogdan Góralczyk przyszłość Chin pod przywództwem Xi Jinpinga. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z prof. Bogdanem Góralczykiem o pozycji Chin na arenie międzynarodowej, a także jej przyszłości w rękach Xi Jinpinga. Zdaniem znanego politologa, wszystko ma swoją cenę, co wskazał na przypadku Mao Zedonga, który miał wielką władzę, ale doprowadził kraj do dramatycznych konsekwencji społecznych i gospodarczych. Pomimo że Chiny są dziś wielkim graczem w dziedzinie nowej technologii i stawiają na rozwój gospodarczy, Komunistyczna Partia Chin na czele z Xi Jinpingiem wróciła do autokratycznego modelu rządów. W ocenie prof. Góralczyka nie jest to dobry scenariusz dla Pekinu. Czy Xi Jinping rzeczywiście jest zagrożeniem dla Chin? Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- W świecie nie ma pojęcia pustki. Tam dalej będą Rosjanie, dalej będzie ich kultura, nadal będzie państwo. Natomiast w takim kształcie, w jakim my Federację Rosyjską znamy, ona nie jest w stanie przetrwać. Nawet biorąc pod uwagę gospodarkę, która dziś została przestawiona na tryb wojenny, to utrzymanie tej gospodarki na przestrzeni dekady jest niemożliwe - ocenił Jacek Siewiera. W programie "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z byłym szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego o polskiej strefie wpływów. Zapytał też, jak wyglądać może Rosja za kilka lat, jeśli nadal będzie walczyć z Ukrainą. Zdaniem eksperta Rosja nie może działać w trybie gospodarki wojennej bez żadnych konsekwencji. Siewiera wskazał tu na ciekawy detal, pokazując, że kiedyś Moskwa handlowała swoim sprzętem wojskowym, a dziś "go tylko zużywa". - Jeśli wszystkie te elementy w tak niezrównoważony sposób nadal będą kontynuowane, to państwo to stanie pod ścianą - dodał. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Polska prezydentura jest dosyć pechowym stanowiskiem. Gabriel Narutowicz tydzień po wyborze został zamordowany, drugi Stanisław Wojciechowski został zdymisjonowany przez swojego starego przyjaciela marszałka Piłsudskiego na moście Poniatowskiego w czasie przewrotu majowego. Trzeci prezydent Ignacy Mościcki rządził długo, ale musiał uciekać, była niemiecka okupacja i zginął na uchodźstwie - ocenił Aleksander Kwaśniewski historię byłych prezydentów Polski. W nowym odcinku programu "Didaskalia" gościem Patrycjusza Wyżgi był Aleksander Kwaśniewski. Były prezydent przyznał, że pełnienie tej funkcji nad Wisłą to "pechowe stanowisko". Swoją tezę bronił przykładami, w których zaznaczył tragiczne losy pierwszych prezydentów Polski. - Historia polskiej prezydentury jest dość dramatyczna - dodał. Odniósł się też do prezydentury Andrzeja Dudy. - W sprawach konstytucji nie możemy mu dobrej oceny wystawić. - Gdy chodzi o zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi jest już lepiej, chociaż też tolerował długo szaleństwa Antoniego Macierewicza - przyznał Kwaśniewski. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Nie startują, bo boją się przegrać. Wybory prezydenckie są bardziej brutalne, niż wybory parlamentarne. Jak się przegra wybory parlamentarne to jest się w koalicji. Jak się przegra wybory prezydenckie to jest się byłym kandydatem na prezydenta. Donald Tusk startował w 2005 r., Jarosław Kaczyński w 2010 r. i obaj wybory przegrali. Myślę, że ta trauma jest silniejsza, niż cokolwiek innego - ocenił były prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski, komentując brak udziału liderów największych partii politycznych w wyborach prezydenckich. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z Aleksandrem Kwaśniewskim o roli, jaką naprawdę pełni prezydent. Gdy dziennikarz WP przypomniał słowa premiera Donalda Tuska, który twierdził, że nie startuje, bo "prezydent niewiele może", Kwaśniewski miał na to inną teorię. Według byłego prezydenta zarówno Tusk, jak i Kaczyński nie startują z prostej przyczyny - boją się porażki. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Uważam, że to jest 95 proc. w tej chwili. Zostaje 5 proc. prawdopodobieństwa, że to Mentzen wejdzie do drugiej tury. Różnica między Mentzenem a Nawrockim jest tak duża, że sprawa mieszkania Nawrockiego nie zmieni tej kolejności. Nawrocki to jest człowiek z bardzo skomplikowaną przeszłością, to pokazują wydarzenia ostatnie. Nie jestem zaskoczony sprawą mieszkania - ocenił prof. dr hab. Antoni Dudek szanse kandydatów na II turę wyborów prezydenckich. Zbliża się czas decyzji. W nowym odcinku programu "Didaskalia" gościem Patrycjusza Wyżgi był historyk i politolog UKSW. Zdaniem profesora Dudka - pomimo afery mieszkaniowej Karola Nawrockiego, a także poprzednich wpadek kandydata PiS - Sławomir Mentzen z Konfederacji i tak ma tylko 5 proc. szans na wejście do II tury wyborów prezydenckich. - Może wystąpić splot wydarzeń korzystnych dla Mentzena, ale to będzie na pewno trudne. Ta różnica jest zbyt wielka. Gdyby Mentzen nie popełnił błędów, które popełnił, może miałby szanse - stwierdził ekspert. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Karol Nawrocki nie pozyskał całego elektoratu PiS-u, ale ten żelazny stoi za nim murem. Żelazny elektorat ma za wroga oczywiście Trzaskowskiego. Ci ludzie, jeśli Nawrocki nie dostanie się do drugiej tury, zagłosują na Mentzena. Po to, by prezydentem nie został Trzaskowski - ocenił prawdopodobny scenariusz I tury wyborów prezydenckich prof. dr hab. Antoni Dudek. Wybory prezydenckie zbliżają się wielkimi krokami. Wkrótce Polacy staną przed wyborem nowego prezydenta. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał o ewentualnych scenariuszach I tury z historykiem i politologiem UKSW. Zdaniem profesora Dudka, dobrze znani opinii publicznej politycy PiS w przypadku porażki Karola Nawrockiego w I turze, zagłosują na kandydata Konfederacji. Co jednak, gdy do II tury dostanie się Nawrocki? - Gdy do II tury wejdzie Nawrocki, elektorat Mentzena jest już mniej spójny. Mogę sobie wyobrazić ludzi, którzy zagłosują za Nawrockim, ale w elektoracie Mentzena są ludzie, którzy uważają, że "PiS i PO to jedno zło". Oni w ogóle nie pójdą i Nawrocki nie uzyska ich głosów - dodał prof. Dudek. Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube.

- Motorem wszystkiego jest głód. To on rozdaje karty i do niego trzeba się dostosować - stwierdził historyk prof. Mateusz Wyżga o realiach chłopów i ich rodzin podczas dawnego życia na wsi. Przed XIX wiekiem głód w Polsce nie był wyjątkiem, lecz regułą. O życiu chłopów i zagrożeniach jakie na nich czyhały rozmawiał w nowym odcinku programu"Didaskalia" Patrycjusz Wyżga. Nasz gość ocenił, że była to brutalna rzeczywistość, która nie miała litości dla najbiedniejszych - Głód uderzał praktycznie, co roku na przednówku. Przednówek to jest okres, kiedy kończyły się zapasy, zwłaszcza biedniejszych, a nie było nowych warzyw i nowego siewu, więc najbiedniejsi próbowali kraść lub migrować - dodał prof. Mateusz Wyżga. Przednówek (okres od lutego do maja) był dramatycznym czasem, zwłaszcza dla biedniejszych chłopów. Kończyły się zapasy z poprzedniego roku, a jeszcze nie było plonów, co powodowało, że ludzie głodowali. Ratunkiem wówczas była kradzież. Chłopi często uciekali do miast, na folwarki szlacheckie lub za granicę, np. do Prus. Tego typu metody były desperackim środkiem przetrwania trudnego okresu. Więcej w programie "Didaskalia". Obejrzyj cały odcinek programu na platformie YouTube.

- Dzisiaj filozofia strategiczna nie jest częścią debaty politycznej i strategicznej. Ci którzy się tym zajmują są w takich fortecach intelektualnych, które są zamknięte i niewidoczne dla nikogo. Żołnierze częściej mówili o strategii, że potrzebne są wytyczne strategii, a politycy zajmowali się dowodzeniem pojedynczymi żołnierzami. To jest chaos - stwierdził gen. Rajmund Andrzejczak, Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (2018-2023) o obecnej strategii Polski ws. bezpieczeństwa. W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z generałem Andrzejczakiem m.in o polskiej strategii bezpieczeństwa i rozwoju wojska pod kątem obecnej sytuacji geopolitycznej. Zdaniem byłego żołnierza, politycy nie są skłonni do debat z wojskowymi, tylko zajmują się sprawami związanymi z "robieniem porządków" wśród pojedynczych żołnierzy w polskiej armii, tym samym zapominając o podstawowych wartościach w tworzeniu dobrych jednostek wyposażonych w najlepszy sprzęt. Na jaki problem wskazał jeszcze gen. Andrzejczak? Obejrzyj cały odcinek programu "Didaskalia" na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Dziś dotarliśmy do pytania, to jaka ta Polska ma być za 10 czy 15 lat? Najłatwiej odpowiadamy na pytania, jaka powinna być dziś. Żeby nasza myśl strategiczna nie kończyła się na Bugu - przyznał gen. Rajmund Andrzejczak, Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (2018-2023). W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga rozmawiał z generałem Andrzejczakiem m.in. o tym, gdzie powinna być Polska w przyszłości. Nasz gość przyznał, że jeśli chcemy dobrze zabezpieczyć się przed ewentualnym atakiem Rosji, to nie powinniśmy ograniczać się do obrony kraju dopiero od rzeki Bug. Zdaniem wojskowego eksperta, Warszawa powinna też inaczej rozmawiać z największymi partnerami ds. bezpieczeństwa, a dodatkowo poszerzać polską strefę wpływów. - Powinniśmy mieć inną ofertę dla Waszyngtonu, inną dla Berlina, inną dla Brukseli. Byśmy tę naszą geograficzną Rzeczpospolitą zarysowali strefą interesów - dodał. Obejrzyj cały odcinek programu na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.

- Na każdej stacji benzynowej w Ukrainie znajdziesz z 10 kodów QR, by móc wpłacić na taki fundusz, tu nataką brygadę. Ukraińskie brygady wykupują billboardy i reklamują się na billboardach. Po pierwsze, aby zbierać fundusze, a po drugie, by zachęcać ludzi do wstępowania do takich brygad - stwierdził Szczepan Twardoch, autor takich książek jak "Morfina", "Król" czy "Null". W nowym odcinku programu "Didaskalia" Patrycjusz Wyżga poruszył temat wsparcia finansowego dla ukraińskiej armii. Jak przyznał Twardoch, w Ukrainie na "każdej stacji paliw" ogłaszają się jednostki wojskowe, które zbierają pieniądze na sprzęt do walki z Rosjanami. Słowa gościa programu "Didaskalia" zwracają uwagę na masowe i zorganizowane społeczne wsparcie ukraińskiej armii. Wykorzystanie przestrzeni publicznej i nowych technologii, jak QR kody, ukazuje formę masowej mobilizacji i budowania świadomości wśród obywateli. Obejrzyj cały odcinek programu na platformie YouTube, by dowiedzieć się więcej.