"Srebrne miasto" ma czystsze powietrze. Dzięki środkom z UE

Olkusz leży w sercu Jury Krakowsko-Częstochowskiej i znajduje się około 40 kilometrów od największego miasta w regionie - Krakowa. W przeszłości był to jeden z najbogatszych grodów w Polsce, a mieszkańcy Olkusza mieli większe majątki niż ci, którzy zamieszkiwali byłą stolicę kraju. Wszystko dlatego, że to tutaj wydobywało się srebro i ołów. Stąd nazwa "srebrne miasto".

Współcześnie Olkusz znany jest z fabryki naczyń emaliowanych, którą założono w 1907 roku. Fabryka przez ponad 100 lat przeszła transformację i obecnie produkuje wanny, zlewozmywaki, kubki, miski czy patelnie. O garnkach z Olkusza słyszał prawie każdy Polak.

Wiele osób na pewno słyszało też o problemach z jakością powietrza w mieście. Małopolska jest jednym z regionów, gdzie normy pyłów PM2,5 i PM10 oraz benzopirenu były znacznie przekroczone.

Dzięki środkom z Unii Europejskiej, mieszkańcy Olkusza mogą starać się o dofinansowanie do wymiany nieekologicznych pieców, które szkodzą środowisku. Zmiana sposobu ogrzewania jest też korzystna z powodu rosnących cen węgla i energii elektrycznej. Nowoczesne urządzenia są nie tylko ekologiczne, ale i tańsze w eksploatacji.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

- Celem projektu jest stworzenie warunków zapewniających bezpieczeństwo energetyczne mieszkańców oraz poprawę jakości ich życia. Najważniejszym i niezwykle istotnym efektem realizacji zadania będzie poprawa stanu środowiska w skali lokalnej dzięki ograniczeniu emisji zanieczyszczeń - wyjaśnia w rozmowie z WP Michał Latos z olkuskiego ratusza.

Program nadal trwa. Czas jego realizacji przewidziany jest do 30 czerwca 2023 roku. Unia Europejska dopłaci ponad 2 595 647 zł do wymiany aż 180 pieców.

Na czystym powietrzu najbardziej zależy młodym mieszkańcom Olkusza. Młode pokolenie chwali zaangażowanie Unii Europejskiej. - Widzę, że powietrze w naszym mieście ma coraz lepszą jakość. Program był mocno promowany. Cieszy mnie, że zmierzamy w tym kierunku - mówi Kacper.

Oprócz wymiany pieców, UE dopłaciła do nowoczesnych autobusów, które jeżdżą po ulicach miasta. - Pamiętam, jak ze starych diesli leciał dym. Te nowe autobusy są bardzo ekologiczne, wygodne i nowoczesne - zachwala Kacper.

Nowoczesny tabor wyjechał na ulice Olkusza 1 lipca 2019 roku. Zakupiono łącznie 23 autobusy marek Autosan i Solaris.

- Ta komunikacyjna rewolucja była możliwa dzięki uzyskanemu dofinansowaniu na działania popularyzujące niskoemisyjny transport publiczny. Wartość projektu to 28 mln złotych brutto, z czego około 19,4 mln zł stanowi uzyskane dofinansowanie - wymienia Michał Latos.

- Realizacja tego projektu nie należała do łatwych. Sam wniosek musiał uzyskać i uzyskał maksymalną możliwą ilość punktów, a przez to maksymalne dofinansowanie. Silniki autobusów podczas pracy emitują głównie dwutlenek węgla, wodę i azot, czyli składniki obojętne dla środowiska. To, co jest szkodliwe, czyli tlenki węgla czy azotu są emitowane w śladowych ilościach - mówił podczas przekazania autobusów Tadeusz Chwast, przewodniczący zarządu ZKG "KM" w Olkuszu.

Unia Europejska dofinansowała też nowoczesny system informacji pasażerskiej.

Projekty ekologiczne nie są jedynymi, jakie za pieniądze z UE zrealizowano w tym malowniczym mieście. Jeżeli będziecie kiedyś w Olkuszu, zajrzyjcie koniecznie do "podziemnego Olkusza" - ekspozycji, która znajduje się w piwnicach XVI wiecznego ratusza.

Kilka metrów pod ziemią znajdziemy prawdziwe muzeum, które w niezwykły sposób przedstawia historię tradycji wydobycia srebra i ołowiu. Zwiedzający mogą wprawić w ruch modele i repliki dawnych urządzeń górniczych. Dużą atrakcją jest też makieta pokazująca dawne kopalnie. W "podziemnym Olkuszu" znajdziemy też repliki pieców używanych do wytopu ołowiu i srebra. Muzeum nie powstałoby bez wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Bez dotacji z UE nie powstałby też jeden z najnowocześniejszych skateparków w Polsce. Obiekt będący częścią Silver Parku zajmuje około 1200 metrów kwadratowych i jest świetnie znany fanom sportów ekstremalnych w całym kraju.

Znajduje się tu zarówno szeroka alejka do jazdy na rolkach, jak i miejsce do nauki jazdy na rowerach. Tory trialowe z przeszkodami ze skał i belek, hopki dla rowerów, przeszkody do jazdy na bmxie - to kolejne z elementów znajdujących się w tym wyróżniającym się skateparku.

Inwestycja kosztowała ponad 6,6 milionów złotych, z czego prawie 5 milionów złotych dołożyła Unia Europejska.

Za pieniądze z UE w Olkuszu wybudowano też dwa boiska do piłki nożnej, place zabaw i siłownię zewnętrzną w parku Czarna Góra. Powstała również 6 torowa bieżnia o długości 400 metrów. Obiekt pozwala trenować wszystkie dyscypliny lekkoatletyczne, w tym m.in. biegi długo i krótkodystansowe, z przeszkodami, skoki w dal, trójskoki, skoki wzwyż, o tyczce, pchnięcie kulą, rzut oszczepem i dyskiem.

Na terenie całego kompleksu zainstalowano także dwa podziemne zbiorniki do gromadzenia wody deszczowej i źródlanej, które wykorzystywane są do późniejszego nawadniania boiska.

Zdaniem Kacpra, dzięki środkom unijnym Olkusz znacznie się rozwinął. - Bardzo dobrze, że możemy konkurować z innymi miastami. Gdyby nie Unia, tych inwestycji po prostu by nie było - podsumowuje nasz rozmówca.