Potencjalne konflikty w 2013 roku

"Wojna jest tylko kontynuacją polityki innymi środkami, a pokój to zawieszenie broni pomiędzy dwiema wojnami" - mawiał wielki teoretyk wojskowości Carl von Clausewitz. Od czasów tego żyjącego w XIX wieku pruskiego generała nie zmieniło się aż tak wiele. Wprawdzie żyjemy w spokojniejszych czasach, ale wojny są stare jak świat i towarzyszą ludzkości od zarania dziejów. Były, są i będą.

Oto zestawienie konfliktów zbrojnych, jakie mogą wybuchnąć w nadchodzących 12 miesiącach. Niektóre z nich są już przesądzone, do innych może dojść, ale nie musi - i miejmy nadzieje, że tak właśnie pozostanie.

Na zdjęciu: amerykańskie lotniskowce USS Abraham Lincoln i USS Harry S. Truman oraz towarzyszące im okręty U.S. Navy.

(WP.PL/tbe)

Tej wojny świat nie uniknie. Nie jest tylko znany jej termin. Wszystko zaczęło się na początku 2012 roku, gdy zamieszkujący Saharę lud Tuaregów wzniecił powstanie narodowe przeciwko władzom Mali, dążąc do oderwania północnej części tego kraju i utworzenia własnego upragnionego państwa - Azawadu.

By osiągnąć zwycięstwo, powstańcy sprzymierzyli się z fundamentalistycznymi ugrupowaniami zbrojnymi. A te obróciły się przeciwko nim, przepędziły niedawnych sojuszników, a na opanowanych terenach zaczęli budowę islamskiego państwa wyznaniowego opartego na surowym prawie szariatu.

Świat obawia się, że północ Mali, tak jak kiedyś opanowany przez talibów Afganistan, stanie się bezpieczną przystanią dla islamskich terrorystów, w której będą mogli się ukrywać, lizać rany i przygotowywać większe ataki terrorystyczne w państwach zachodnich. Tym razem społeczność międzynarodowa doszła do wniosku, że nie może bezczynnie się temu przyglądać.

Autoryzowana przez ONZ interwencja zbrojna zostanie przeprowadzona siłami państw afrykańskich, przy finansowym i logistycznym wsparciu Zachodu. Politycy spierają się tylko, kiedy miałaby się rozpocząć. Sąsiedzi Mali i sami mieszkańcy chcieliby jej jak najszybciej. Zachód tymczasem liczy pieniądze (a potrzeba 0,5 mld USD), dając czas dyplomatom na negocjacje z islamistami.

Czytaj więcej: Kiedy interwencja zbrojna w Mali?

Na zdjęciu: islamscy bojownicy w mieście Gao na północy Mali.

O tym konflikcie głośno było przez cały ubiegły rok. W nadchodzących 12 miesiącach ziścić może się najgorszy scenariusz. Wiele wskazuje na to, że zapoczątkowany lata temu irański program nuklearny zmierza powoli do finału i Teheran jest coraz bliżej skonstruowania swojej pierwszej bomby atomowej. Izrael nie zamierza się temu bezczynnie przyglądać.

W październiku izraelski minister obrony Ehud Barak ogłosił, że ówczesna decyzja ajatollahów o wykorzystaniu jednej trzeciej posiadanego wzbogaconego uranu do celów cywilnych, opóźniła termin ewentualnego uderzenia na Iran o 8-10 miesięcy. To sugeruje, że do izraelskiego ataku na irański program jądrowy mogłoby dojść latem 2013 roku.

Państwo żydowskie, bombardując w przeszłości instalacje nuklearne w Iraku i Syrii, pokazało, że nie rzuca słów na wiatr. Jednak aspirujący do regionalnego mocarstwa Iran będzie o wiele twardszym orzechem do zgryzienia. Ten konflikt może podpalić cały region, a biorąc pod uwagę ewentualne zaangażowanie się weń Stanów Zjednoczonych, świat może stanąć przed perspektywą wojny, jakiej nie widział od dziesięcioleci.

Na zdjęciu: izraelskie myśliwce wielozadaniowe F-16.

W ostatnich miesiącach trwającego już niemal dwa lata konfliktu w Syrii, szala zwycięstwa zaczęła przechylać się na stronę rebeliantów. Jednak Baszar al-Asad desperacko się broni i okopany na alawickim wybrzeżu reżim może trwać jeszcze długie miesiące.

Społeczność międzynarodowa obawia się, że przyciśnięty do muru dyktator może użyć przeciwko powstańcom broni chemicznej - a zgromadzony przez Damaszek arsenał jest największy w regionie. W ostatnich miesiącach Zachód wielokrotnie ostrzegał Asada, że wykorzystanie broni masowego rażenia przeciwko ludności cywilnej spotka się ze zdecydowaną reakcją międzynarodową, z interwencją zbrojną włącznie.

Na ile groźby te są realne, a na ile jest to jedynie blef, który ma skłonić syryjski reżim, by nie sięgał po gazy bojowe? Trudno orzec, choć nie ulega wątpliwości, że w przypadku rzezi niewinnych ofiar, społeczeństwa państw zachodnich mogą wymusić na swoich rządach włączenie się do syryjskiej wojny. Precedens już jest - podobna historia wydarzyła się w 1999 roku w Kosowie.

Czytaj więcej: Czy syryjski reżim użyje broni chemicznej?

Na zdjęciu: bojownik z Wolnej Armii Syryjskiej na wraku czołgu w mieście Azaz na północy Syrii.

Rosnące w siłę Chiny coraz bardziej prężą muskuły i po latach wycofania zaczynają upominać się o "swoje". Dotyczy to zwłaszcza szeregu różnych archipelagów na Morzach Południowochińskim i Wschodniochińskim, o które Pekin toczy zażarte spory z sąsiadami. Analitycy nie wykluczają, że małe wysepki, kryjące obfite łowiska i bogate złoża surowców, mogą stać się zarzewiem ograniczonego konfliktu zbrojnego.

Z Japonią Chiny toczą spór o kontrolę nad wyspami Diaoyu na Morzu Wschodniochińskim, nazywanymi przez stronę japońską Senkaku. Z kolei na Morzu Południowochińskim spierają się z Filipinami o wyspy Huangyan (rafa Scarborough), a z Wietnamem o Wyspy Paracelskie i Spratly. W ostatnich 12 miesiącach doszło do zaostrzenia tych konfliktów.

Komunistyczne władze konsekwentnie rozbudowują swoją flotę wojenną. W 2012 roku do służby wszedł pierwszy lotniskowiec - nie jest to najnowocześniejsza konstrukcja, ale pozwoli nabrać siłom morskim cennego doświadczenia, a według nieoficjalnych informacji w chińskich stoczniach powstają dwie kolejne, nowocześniejsze konstrukcje.

Najwięcej emocji wzbudza spór z Japonią, na który nakłada się ciężki bagaż historycznych zaszłości, sięgających czasów II wojny światowej. Niektórzy analitycy nie wykluczają w tym przypadku nawet ograniczonego konfliktu zbrojnego. Kto wygrałby w tym starciu? Tu możecie znaleźć odpowiedź na to pytanie

Na zdjęciu: jeden z ostatnich nabytków japońskiej marynarki - śmigłowcowiec JS Hyuga.

Od momentu uzyskania niepodległości przez Sudan Południowy, toczą się nieustanne spory z Północą o pola naftowe i wpływy z ropy, która rurociągami jest transportowana do portu w Port Sudanie. Tak się bowiem złożyło, że 75 proc. złóż znalazło się na terytorium młodego państwa, jednak większość infrastruktury pozostała w "starym" kraju.

Przez dużą część ubiegłego roku trwały walki graniczne pomiędzy oboma państwami, przez które uciekać musiały dziesiątki tysięcy ludzi. Awanturę zaognia fakt, że do tej pory nie ustalono dokładnego przebiegu granic na roponośnych terytoriach. Wprawdzie pod koniec września podpisano porozumienie w sprawie utworzenia zdemilitaryzowanej strefy buforowej wzdłuż wspólnej granicy, ale w nadchodzących 12 miesiącach konflikt może wybuchnąć ze zdwojoną siłą.

Na zdjęciu: sudańscy żołnierze z przechwyconymi pociskami artyleryjskimi należącymi do armii Południa.

Po konflikcie z okopanym w Strefie Gazy Hamasem, Izrael może stanąć w obliczu podobnego zagrożenia - tym razem z północy.

Jak pisał dla Wirtualnej Polski analityk Tomasz Otłowski, latem 2006 roku Teheran "namówił" Hezbollah do sprowokowania wojny z Izraelem, w celu odciągnięcia uwagi społeczności międzynarodowej od irańskiego programu nuklearnego.

Manewr powiódł się wtedy wyśmienicie i można zakładać, że Iran będzie chciał zastosować go ponownie. Tym razem głównie po to, aby związać ręce Izraelczykom i uniemożliwić im podjęcie jakichkolwiek działań militarnych wymierzonych w program atomowy, który zmierza już coraz wyraźniej ku pozytywnemu dla Iranu końcowi.

Czytaj więcej: Hezbollah już walczy w Syrii. Czy może zaatakować Izrael?