Natura 2000 nie zaszkodzi rolnikom

Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest ochrona rzadkich gatunków roślin i zwierząt a także zagrożonych lub cennych przyrodniczo siedlisk. Podstawową regułą obowiązującą na obszarze należącym do sieci jest zachowanie na nim zasobów, które mają być chronione, np. określonego gatunku ptaków, w stanie w jakim znajdują się obecnie.

Władze samorządowe, zwłaszcza gminy obawiają się, że obowiązek ten przysporzy im dodatkowej pracy i uniemożliwi normalną gospodarkę. To nie jest prawda. Jeżeli chroniony gatunek tam żyje i żył do tej pory, kiedy prowadzono normalną gospodarkę, to przecież nic nie trzeba zmieniać - wyjaśnił wiceminister.

Witkowski zaznaczył jednak, że Komisja Europejska nie wypowiedziała się jasno czy Unia udzieli Polsce wsparcia w rozbudowie infrastruktury na terenach objętych przez sieć Natura 2000.

Polska zaproponowała Komisji Europejskiej (KE) utworzenie na terenie naszego kraju 256 obszarów w ramach sieci Natura 2000. Dodatkowe propozycje włączenia 265 obszarów do krajowej listy przedstawiły organizacje pozarządowe (NGO).

Propozycje które zgłosiły NGO jeszcze nie zostały rozpatrzone przez władze Unii, dlatego krajowa lista obszarów Natura 2000 nie została jeszcze ostatecznie zatwierdzona. Niemniej KE w styczniu br. przedstawiła stanowisko, że wszystkie tereny, które spełniają naukowe kryteria, kwalifikujące je jako obszary Natura 2000 powinny być objęte ochroną nawet wtedy, jeśli nie został im jeszcze oficjalnie przyznany ten status.

Część zgłoszonych przez Polskę obszarów jest już chroniona na podstawie ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. i rozporządzenia Ministra Środowiska z 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków. Te akty prawne będą też regulowały sposób zarządzania obszarami Natura 2000 na terenie Polski.

Finansowanie sieci Natura 2000 w latach 2004 - 2006 określa również ustawa o ochronie przyrody z 2004 r. i rozporządzenie ministra. Według tych zapisów główny koszt budowy sieci pokryje budżet Ministerstwa Środowiska przy wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, fundacji EkoFundusz.

Na ochronę siedlisk i gatunków, określonych przez KE jako zasoby "O znaczeniu europejskim" przeznaczony jest fundusz UE LIFE- Przyroda. Z tego źródła Polska uzyskała fundusze na realizację dwóch projektów: ochrony torfowisk wysokich na Pomorzu oraz "Zintegrowane zarządzanie środowiskiem dla polskich małych i średnich przedsiębiorstw poprzez narzędzie internetowe Menedżer Środowiska".

W latach 2007-2013 sieć Natura 2000 będzie finansowana z różnych funduszy UE. Wyliczono, że koszt realizacji programu wyniesie dla całej wspólnoty kilka miliardów euro rocznie.

Polska oszacowała koszt utworzenia i ochrony proponowanych obszarów Natura 2000 na co najmniej 300 mln złotych w latach 2004- 2009.