Marcin Makowski: Pogrzeb to nie miejsce na politykę. Lech Wałęsa powinien o tym wiedzieć

- Prezydent Bush walczył o wolność, o prawdę i uczciwość i chcę światu przekazać, że walka toczy się dalej. Chcę przekazać, że w Polsce zlekceważyliśmy demokrację, pozwoliliśmy populistom, demagogom zwyciężyć. I dziś mamy kłopot” - mówił były prezydent Lech Wałęsa na konferencji prasowej w Waszyngtonie, chwilę przed rozpoczęciem ceremonii pogrzebowej byłego prezydenta George’a Walkera Busha. Rzeczy dotyczyła czarnego golfu ze sloganem KONSTYTUCJA, który założył do marynarki z Matką Boską w klapie. Wałęsa podobnie leciał ubrany w samolocie polskiej delegacji do USA. ”Ponieważ uważałem, że nasze rozmowy do niczego nie doprowadzą, postanowiłem, że przemówi koszulka” - skomentował wcześniej, pytany o ewentualną rozmowę z Andrzejem Dudą na pokładzie.

I tutaj przychodzi do głowy zasadnicze pytanie: gdzie zaczyna się i gdzie kończy przestrzeń manifestacji politycznej? Czy każde miejsce i każda okazja każą Nobliście opowiadać o sytuacji w naszym kraju? Wydarzenie takie jak pogrzeb prezydenta Stanów Zjednoczonych udowadniają, jak bardzo nie na miejscu był gest Wałęsy. Amerykanie bowiem - nawet w momencie brutalniejszych od polskich podziałów politycznych - potrafią wznieść się ponad partyjną małostkowość. W waszyngtońskiej katedrze usiedli obok siebie Donald Trump, Barack Obama, Bill Clinton, Jimmy Carter i G.W. Bush junior. Przed Kapitolem, z rotundy którego asysta wojskowa znosiła trumnę, honory byłej głowie państwa oddali natomiast przedstawiciele Izby Reprezentantów i Senatu, zarówno republikanie jak i demokraci. Pędzący na co dzień Waszyngton, zatrzymał się na dzień ogłoszony żałobą narodową. Właśnie w takich momentach Amerykanie przypominają sobie na jakich fundamentach, trwalszych niż rządy jakiegokolwiek polityka, spoczywa ich państwo. Z jaką powagą traktuje się urząd, który sprawowali.

W tym wszystkim, z naszymi wojenkami, wyglądaliśmy podczas tej wzruszającej uroczystości śmiesznie. Z setek gości, których widziałem podczas śledzenia uroczystości w telewizji, nie dostrzegłem żadnego mężczyzny, który nie przyszedłby w garniturze pod krawatem. Tego wymaga bowiem nie tyle nakaz chwili, co zwykły, elementarny szacunek do osoby zmarłej. W tym momencie nie liczy się nic innego, niż wspomnienie jej dziedzictwa i dokonań. W przypadku długiego życia G.W. Busha - jego kariery politycznej i wojskowej było co opowiadać. Biograf prezydenta wspomniał nawet w pewnym momencie jego wizytę w Krakowie, w szpitalu dla dzieci chorych na białaczkę. Mówił o jego łzach, emocjach i prawdziwej twarzy. Córka Bushów zmarła właśnie na tę chorobę w wieku trzech lat. Mowa była również o jego heroicznych dokonaniach podczas II wojny światowej i radosnych momentach życia. Aktualnej polityki - a byłoby o to łatwo - nikt w pogrzeb nie mieszał.

Tym bardziej nie do obrony okazała się postawa Wałęsy, z którego manifestacji goście mogli ujrzeć tylko litery, układające się w napis ”OTUA”. Reszta ”KONSTYTUCJI” nie wystawała zza marynarki. Nie chcę przez to powiedzieć, że prezydent Wałęsa nie ma prawa wyrażać swoich poglądów. Że nie ma dla niego przestrzeni do walki z obecnym rządem - jeśli taką uznaje za stosowną. Na tym w końcu polega demokracja, o którą w latach 80’ walczył, i z której praw dzisiaj korzysta. Na wszystko jest jednak czas i miejsce. Na pogrzebach głów obcych państw, skupmy się właśnie na nich. Bo inaczej z hasła ”KONSTYTUCJA”, zostanie tylko ”JA”. Niestety coraz w zachowaniu Wałęsy nie widać niczego więcej. Nie tak chciałbym go pamiętać.

Marcin Makowski dla WP Opinie