IPN ujawni informacje o prezydencie i premierze

Decyzję, by jeszcze we wtorek, najpóźniej o godz. 20, rozpocząć publikację katalogów IPN, w tym o osobach publicznych, prezes IPN Janusz Kurtyka podjął po zapoznaniu się z ekspertyzami prawnymi oraz ze stanowiskiem Kolegium IPN.

Zgodnie z nową ustawą lustracyjną, która 15 marca weszła w życie, IPN miał w pół roku zacząć publikować katalogi: osób, które miały współpracować z tajnymi służbami PRL (ten katalog zakwestionował w maju Trybunał Konstytucyjny); oficerów służb PRL, osób przez nie rozpracowywanych oraz przywódców PRL. IPN miał też podać informacje o zapisach co do osób pełniących ważne funkcje publiczne. Termin rozpoczęcia publikacji katalogów upłynął 15 września.

Tydzień temu Kurtyka ogłosił, że IPN rozważa wstrzymanie na okres do wyborów publikacji katalogów oraz że IPN nie opublikuje przed wyborami informacji o osobach uczestniczących w życiu politycznym. Kurtyka zwrócił się też o ekspertyzy, czy odłożenie publikacji katalogów byłoby prawnie dopuszczalne. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że wstrzymać publikację można tylko "z przyczyn technicznych".

We wtorek 11-osobowe kolegium jednogłośnie uznało, że IPN powinien po 17 września rozpocząć publikację trzech katalogów, a także spisu osób publicznych - ale dopiero po zebraniu informacji o wszystkich osobach wschodzących w skład danej grupy. Jak wyjaśnił wiceprzewodniczący kolegium Andrzej Paczkowski, np. nazwiska sędziów SN będą opublikowane po zebraniu informacji o każdym z nich.

Kurtyka dodał, że we wtorek ukażą się informacje o tych grupach, które IPN już skompletował. Podkreślił, że nie znajdą się tam przed wyborami parlamentarnymi nazwiska osób, które w nich kandydują - oprócz prezydenta, premiera i marszałków izb. Według Paczkowskiego, kolegium "ze zrozumieniem" przyjęło decyzję Kurtyki o wstrzymaniu publikacji do czasu zebrania kolegium. Dodał, że wstrzymanie takie nie rodzi skutków prawnych.

Jak dowiedziała się nieoficjalnie Polska Agencja Prasowa, w spisie osób publicznych przy każdym nazwisku i jej funkcji będzie krótka informacja o ewentualnym zapisie danej osoby w ewidencji materiałów archiwalnych IPN. Jeśli taki zapis będzie, zostanie podana "syntetycznie ich treść i opis okoliczności rejestracji". Będzie też informacja czy zachowały się materiały archiwalne o danej osobie. W "przypadkach wątpliwych" lub "niepełnych zapisów", ma być jedynie zacytowana ich treść. Znajdzie się tam też informacja o wyniku ewentualnego postępowania lustracyjnego.

W katalogu pracowników i oficerów służb PRL dobór osób do pierwszej transzy był dokonany losowo, a podstawę publikacji stanowią akta osobowe oraz karty przebiegu służby.

Katalog osób rozpracowywanych zawiera dane osób, od których IPN dostał pisemną zgodę na publikację ich nazwisk. Nie będzie tu nazwisk osób, które już nie żyją.

Katalog przywódców PRL, PZPR i "stronnictw sojuszniczych" ma w pierwszej kolejności zawierać dane członków władz centralnych PPR, PZPR oraz szefów komitetów wojewódzkich.

Katalogom będzie towarzyszyć zwięzła informacja IPN wyjaśniająca niektóre terminy stosowane przez służby specjalne PRL.